(VnMedia) - Tổng cục Hải quan đã phát hiện những nghi vấn về hiện tượng lợi dụng loại hình quá cảnh để thẩm lậu hàng hóa vào nội địa…
Quá cảnh hàng hóa- hoạt động dễ bị lợi dụng trục lợi
Quá cảnh hàng hóa là một phương thức phổ biến trong vận tải hàng hóa quốc tế. Đây là phương thức nhằm giúp hàng hóa được luân chuyển, lưu thông một cách dễ dàng, thuận tiện giữa các quốc gia. Đặc biệt, đối với những quốc gia có điều kiện thuận lợi với hệ thống đường bờ biển dài, có những cảng biển nước sâu được xác định là địa điểm trung chuyển hàng hóa quan trọng trong khu vực và trên hệ thống vận tải biển quốc tế như Việt Nam. Hoạt động quá cảnh hàng hóa của Việt Nam được áp dụng theo những hiệp định, điều ước quốc tế mà nước ta là thành viên như: Hiệp định quá cảnh giữa Việt Nam với Lào, Campuchia, Trung Quốc và Thông tư hướng dẫn các hiệp định này; Công ước Kyoto sửa đổi năm 2006.
Để tạo thuận lợi cho hoạt động quá cảnh hàng hóa và đảm bảo công tác quản lý, đáp ứng thông lệ quốc tế, Việt Nam đã ban hành hệ thống văn bản tương đối đầy đủ, thống nhất để quy định về hoạt động quá cảnh hàng hóa như Luật Thương mại, Luật Hải quan, Nghị định 08/2015/NĐ-CP, Nghị định 187/2013/NĐ-CP… Ngành Hải quan cũng đã chủ động thực hiện cải cách thủ tục hành chính hiện đại hoá hải quan, áp dụng thông quan điện tử nhằm tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu.
Tuy nhiên, trên thực tế, hoạt động quá cảnh hàng hóa rất dễ bị các doanh nghiệp lợi dụng lách luật, tuồn hàng lậu vào trong nước. Tổng cục Hải quan cho biết, bên cạnh nhiều doanh nghiệp (DN) chấp hành tốt pháp luật, tuân thủ đúng thông lệ quốc tế về quá cảnh, trung chuyển hàng hóa, cũng có không ít DN lợi dụng các hoạt động xuất nhập khẩu này để thực hiện hành vi vi phạm.
 |
| Hàng hóa xuất nhập khẩu qua cảng Cát Lái. Ảnh minh họa |
Trước những nghi vấn về hiện tượng lợi dụng loại hình quá cảnh để thẩm lậu hàng hóa vào nội địa, Tổng cục Hải quan đã triển khai đồng bộ, quyết liệt hàng loạt các giải pháp để chủ động đấu tranh phòng, chống các hành vi vi phạm. Theo đó, đã ban hành hàng loạt văn bản như: Công văn 3216/TCHQ-GSQL ngày 19/4/2016; Công văn 7900/TCHQ-GSQL ngày 16/8/2016… để chỉ đạo các Cục Hải quan địa phương tăng cường cường công tác quản lý, thực hiện nghiêm quy định của pháp luật, quy trình của Ngành trong quá trình thực hiện thủ tục với hàng hóa XNK qua loại hình quá cảnh.
Tổng cục Hải quan cũng thường xuyên rà soát, bổ sung, hoàn thiện hệ thống thông quan điện tử cho phù hợp với thực tiễn quản lý ở Việt Nam nhằm hạn chế các thiếu sót mà các đối tượng có thể lợi dụng.
Từ năm 2015 đến nay, Tổng cục Hải quan đã chủ động triển khai nhiều kế hoạch và chỉ đạo lực lượng Kiểm soát hải quan và phối hợp với các lực lượng chức năng đấu tranh, kiểm soát hàng hóa thuộc loại hình quá cảnh, trung chuyển.
Phát hiện hàng chục doanh nghiệp “ma” lách luật
Từ việc chủ động thanh tra, kiểm tra, Tổng cục Hải quan đã phát hiện vào giữa năm 2015 có 213 container của 56 doanh nghiệp vận chuyển quá cảnh qua cảng Cát Lái – Tp. HCM (cửa khẩu nơi đi) để trung chuyển bằng đường bộ, sau đó xuất đi Campuchia (cửa khẩu nơi đến), tuy nhiên, số container trên đã được doanh nghiệp vận chuyển khỏi cảng Cát Lái nhưng không được đưa đến cửa khẩu xuất theo quy định.
Liên quan đến vụ việc này, ngày 1/8/2017, cung cấp thông tin cho báo chí, Tổng cục Hải quan cho biết đã xác định ngoài nguyên nhân một số công chức thừa hành tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực I - Cục Hải quan TP.HCM chưa thực hiện đúng quy trình nghiệp vụ (cập nhật thông tin, theo dõi tình trạng vận chuyển hàng hoá; truy tìm hàng khi đã quá thời hạn đăng ký mà chưa có thông tin xác nhận hàng đã đến đích...) thì có những nguyên nhân rất quan trọng là: Đối tượng đã lợi dụng các yếu tố thuận lợi trong khâu cấp phép đăng ký kinh doanh và quản lý sau cấp phép để hoạt động buôn lậu (qua xác minh của cơ quan Hải quan thì 56 doanh nghiệp có 213 container nêu trên đều đã không còn hoạt động hoặc không có trụ sở tại địa chỉ đã đăng ký).
Cũng theo Tổng cục Hải quan, hiện tại Tổng cục Hải quan đang phối hợp với cơ quan cảnh sát điều tra, các đơn vị thuộc Tổng cục An ninh - Bộ Công an và Công an Tp. HCM khám xét, điều tra các container và doanh nghiệp vi phạm.
Tổng cục Hải quan cũng đã chỉ đạo Cục Hải quan TP.HCM xem xét, xử lý nghiêm những công chức có hành vi sai phạm, đồng thời kiến nghị cần phải chấn chỉnh khâu cấp phép và tăng cường công tác quản lý sau cấp phép đối với doanh nghiệp của các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương.
Đinh Bách
Ý kiến bạn đọc