Nhiều loại hàng hoá bị đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt

(VnMedia) - Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ hai phương án tăng thuế đối với nước ngọt, một là áp mức thuế 10% từ năm 2019, hai là áp thuế 20% từ năm 2019. Cùng với đó, đề nghị tăng thuế suất thuốc lá theo lộ trình.

 

Đề xuất hai phương án áp thuế với nước ngọt

 

Đưa ra những đề xuất về việc bổ sung mặt hàng nước ngọt vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt tại Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật thuế Thu nhập cá nhân (TNCN), Thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN), Thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) và Thuế Tài nguyên, Bộ Tài chính cho biết, việc đề nghị bổ sung nước ngọt vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt nhằm điều tiết tiêu dùng với đồ uống có đường nhằm bảo vệ sức khỏe người dân. Cùng với đó, để phù hợp với thông lệ quốc tế.

 

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, ở Việt Nam, tỷ lệ người trưởng thành bị thừa cân, béo phì chiếm tới 25% dân số. Với trẻ em dưới 5 tuổi, tỷ lệ béo phì tăng nhanh từ mức 0,6% vào năm 2000 lên 5,3% vào năm 2015. Tại TP.HCM mức tỷ lệ này lên tới 10,8% (đặc biệt tại khu vực trung tâm tỷ lệ này lên đến 12%), cao hơn mức trung bình của Châu Á và các nước đang phát triển.

 

Việc lạm dụng nước ngọt sẽ dẫn dến béo phì, trong khi đây là yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh tật như tim mạch, tăng huyết áp, đột quỵ, xơ vữa và tắc mạch vành, nhồi máu cơ tim, nguy cơ của bệnh đái tháo đường tuýp 2 và một số bệnh ung thư như túi mật, ung thư vú, ung thư đại trạng, ung thư tiền liệt tuyến...

 

Theo Bộ Tài chính, để định hướng và hạn chế tiêu dùng các loại đồ uống có đường, các nước trong khu vực đã thu thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng nước ngọt. 

 

Điển hình, tại Thái Lan, nước ngọt có ga không cồn chịu mức thuế suất 25% hoặc 0,024 USD/chai 440 cc, nước ngọt có ga ở mức 20% hoặc 0,011 USD/chai 440 cc. Lào hiện cũng thu thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt khoảng 5-10%. Campuchia áp thuế với nước ngọt là 10%.

 

Bộ Tài chính cho biết thêm, 3 nước ASEAN cũng đang xem xét áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt là Myanmar (dự kiến thu thuế 5%), Philippines (dự kiến thu 10 peso/lít), Indonesia (dự kiến thu 3.000 rupiah/lít).

 

Đặc biệt, các nước châu Âu có mức thuế còn cao hơn. Báo cáo của Bộ Tài chính cho biết, Pháp áp thuế với mức tuyệt đối là 0,72 Euro/lít, Phần Lan thu 0,075 Euro/lít nước ngọt, Hungary quy định mức thuế 0,04 Euro/1 chai hoặc 1 lon nước, Hà Lan thu 0,09 USD/lít,…

 

Với những lý do trên, để hướng dẫn điều tiết tiêu dùng đối với đồ uống có đường và phù hợp với thông lệ quốc tế, Bộ Tài chính đề nghị bổ sung nước ngọt vào đối tượng chịu tiêu thụ đặc biệt bao gồm các loại nước ngọt có ga, không ga, tăng lực, thể thao, trà, cà phê uống liền được đóng gói theo dây chuyền sản xuất nước ngọt.

 

Theo đó, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ hai phương án, một là áp mức thuế 10% từ năm 2019, hai là áp thuế 20% từ năm 2019. Trong đó, Bộ Tài chính ủng hộ phương án áp thuế ở mức 10%.

 

Có thể tăng thuế suất thuốc lá theo lộ trình

 

Cũng liên quan đến đề suất thuế tiêu thụ đặc biệt, Bộ Tài chính cũng đưa ra hai phương án, nhằm hạn chế thanh thiếu niên tiếp cận với thuốc lá và góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

 

Theo Tổ chức y tế thế giới, thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tật và tử vong trên thế giới. Việc sử dụng thuốc lá gây ra 25 loại bệnh khác nhau như ung thư phổi, ung thư thanh quản, ung thư khoang miệng, ung thư da, các bệnh tim mạch…

 

Bộ Tài chính cho biết, Việt Nam hiện đang nằm trong nhóm 15 nước có số người hút thuốc lá cao nhất thế giới.

 

Cũng theo Bộ Tài chính, tỷ lệ người hút thuốc ở Việt Nam cao theo đánh giá có nhiều nguyên nhân trong đó có giá bán lẻ thuốc lá còn thấp, thanh thiếu niên dễ tiếp cận. So với các nước trong khu vực, Việt Nam có tỷ lệ thuế trên giá bán lẻ ở mức hơn 48%, thấp hơn nhiều các nước như  Brunei là 81%, Thái Lan 70%, Singapore là 69%, Malaysia là 57%, Indonesia 51% và các nước phát triển như Úc 62%, Đức 75%, Pháp 80%...

 

Với lý do trên, Bộ Tài chính đã đề xuất hai phương án áp thuế. Trong đó, phương án thứ nhất, áp thuế tiêu thụ đặc biệt theo phương pháp hỗn hợp (cả thuế suất tỷ lệ và thuế suất tuyệt đối). Theo đó, bổ sung mức thu thuế tuyệt đối 1.000 đồng/bao thuốc lá 20 điếu và 1.500 đồng/một điếu xì gà. Quy định này được đề nghị áp dụng từ năm 2020.

 

Phương án hai là tăng thuế suất theo lộ trình, từ năm 2020, mức thuế sẽ tăng từ 75% lên 80%. Từ năm 2021, mức thuế sẽ tăng lên 85%.

 

Yến Nhi