(VnMedia) - Sáng 21/5, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Phạm Thị Hải Chuyền, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày Báo cáo về Điều 60 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.
Ảnh minh họa
Theo Điều 55 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2006, người lao động sau một năm nghỉ việc nếu không tiếp tục đóng BHXH và có yêu cầu nhận BHXH một lần mà chưa đủ 20 năm đóng Bảo hiểm xã hội thì được giải quyết chế độ Bảo hiểm xã hội một lần.
Điều 60, Luật BHXH 2014 quy định, người lao động không được nhận hỗ trợ một lần ngay sau khi nghỉ việc như luật cũ mà phải đợi đến tuổi nghỉ hưu. Trong thời gian chấm dứt hợp đồng, người lao động được hưởng chế độ trợ cấp thất nghiệp, tư vấn việc làm... Đến khi người lao động trở lại làm việc, thời gian đóng bảo hiểm xã hội sẽ được cộng dồn, tích luỹ đủ để đến tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu theo quy định.
Trước quy định trên, công nhân Công ty TNHH PouYuen Việt Nam, quận Bình Tân (TP HCM) đình công để bày tỏ quan điểm không đồng tình với quy định tại điều 60 của Luật BHXH năm 2014.
Chính phủ đã nghe báo cáo, ý kiến thảo luận của các Bộ, cơ quan, địa phương và nhất trí kiến nghị Quốc hội sửa đổi Điều 60 Luật BHXH 2014 theo hướng nếu người lao động không đủ thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu thì được hưởng BHXH một lần.
Liên quan đến vấn đề này, Ủy ban các vấn đề xã hội đã có báo cáo về như sau: Theo báo cáo của Chính phủ, chính sách BHXH một lần trong Luật BHXH (2006) dẫn đến hằng năm số người lao động hưởng bảo hiểm xã hội một lần (gấp 4,4 lần số người hưởng lương hưu hằng tháng), chiếm tỷ lệ 80% tổng số người được giải quyết chế độ BHXH, chủ yếu là người lao động có thời gian tham gia BHXH từ 1 năm đến 3 năm (chiếm 72%), tập trung vào khu vực doanh nghiệp tư nhân và liên doanh ở các ngành, nghề như dệt may, da giày và khu công nghiệp tập trung, số lượng người xin hưởng BHXH một lần cao hơn.
Tình hình trên ngoài những nguyên nhân như đã nêu trong Báo cáo Chính phủ còn do sự thiếu ổn định của thị trường lao động và tâm lý người lao động muốn nhận lại khoản tiền BHXH để giải quyết khó khăn trước mắt, tình trạng này cũng làm ảnh hưởng đến sự ổn định việc làm, chất lượng nguồn nhân lực ở các doanh nghiệp.
Tại thời điểm ban hành Luật BHXH (2006), Nhà nước chưa thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp (triển khai từ năm 2009) và chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện (triển khai từ năm 2008).
Trên cơ sở các chính sách mới được sửa đổi, bổ sung đó là, người lao động khi thất nghiệp, mất việc làm thì được nhận trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm theo quy định của Bộ Luật Lao động và trợ cấp thất nghiệp, hỗ trợ học nghề theo quy định của Luật Việc làm, Chính phủ trình Quốc hội điều chỉnh chính sách hưởng bảo hiểm xã hội một lần tại dự thảo Luật BHXH (2014) nhằm giảm số lượng người lao động sau 01 năm nghỉ việc nhận BHXH một lần để đảm bảo mục tiêu mở rộng đối tượng tham gia BHXH, bảo đảm an sinh xã hội, giải quyết rủi ro cho người lao động khi về già nhằm thực hiện quan điểm của Đảng và Hiến pháp năm 2013.
Theo quy định của pháp luật, tổng mức đóng cho bảo hiểm hưu trí là 22% mức tiền lương tháng đóng BHXH, trong đó, người lao động đóng 8% và người sử dụng lao động đóng 14%. Tỷ lệ đóng 14% của người sử dụng lao động được hạch toán vào giá thành, chi phí lưu thông, giảm trừ thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp (25%), thực chất là ngân sách nhà nước hỗ trợ 3,5% mức đóng góp cho chính sách bảo hiểm hưu trí, thể hiện trách nhiệm của Nhà nước, doanh nghiệp để bảo đảm an sinh cho người lao động khi hết tuổi lao động.
Trong thực tế triển khai thi hành Quyết định 176/HĐBT ngày 09/10/1989 của Hội đồng Bộ trưởng vào đầu những năm 1990 có nhiều người lao động sau khi nhận Bảo hiểm xã hội một lần lại mong muốn hoàn trả lại quỹ BHXH phần họ đã nhận để tiếp tục thời gian làm việc và đóng Bảo hiểm xã hội nhưng các quy định đã có không cho phép tiếp tục tham gia BHXH, tiếp tục tích lũy thời gian để được hưởng tiền lương hưu hàng tháng, bảo hiểm y tế khi về già, suy giảm sức lao động...
Quá trình thẩm tra, lấy ý kiến tiếp thu, chỉnh lý và thông qua Luật BHXH (2014) đã tuân thủ quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Về cơ bản, đa số ý kiến phát biểu tại Tổ, Hội trường, các Đoàn ĐBQH, Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách và tham vấn ý kiến đều tán thành với chính sách bảo hiểm xã hội một lần trong Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) do Chính phủ trình.
Ủy ban các vấn đề xã hội có ý kiến: Trên cơ sở nguyện vọng của một bộ phận người lao động chỉ làm việc ở khu vực chính thức trong một thời gian ngắn, trong điều kiện sự dịch chuyển lao động từ khu vực phi chính thức sang khu vực chính thức còn chậm, việc làm của người lao động chưa thật sự bền vững, đa số thành viên Ủy ban tán thành với đề xuất của Chính phủ, trước mắt cho phép người lao động nếu có nguyện vọng thì được nhận lại số tiền đã tham gia Bảo hiểm xã hội. Đồng thời, cần xây dựng lộ trình nâng dần điều kiện hưởng Bảo hiểm xã hội một lần phù hợp với tỷ lệ lao động trong khu vực chính thức và sự phát triển của thị trường lao động, giảm dần số người không có lương hưu khi về già (năm 2014, ngân sách phải chi hơn 3.000 tỷ đồng cho khoảng 1,5 triệu người 80 tuổi trở lên không có lương hưu)...
Ý kiến bạn đọc