Ôn lại trận đánh mở màn chiến dịch Điện Biên Phủ

Vào ngày này 60 năm trước, ngày 13/3/1954, trận đánh mở màn cho Chiến dịch Điện Biên Phủ bắt đầu…
 
Những chiến sỹ Quân đội nhân dân Việt Nam ào ạt tấn công đồi Him Lam. Đây là 1 trong 3 trung tâm đề kháng tại cửa ngõ Tập đoàn cứ điểm. Him Lam được quân Pháp xây dựng trên điểm cao gần 500m, gồm 3 cứ điểm trên 3 quả đồi nằm giáp cánh đồng Mường Thanh, án ngữ con đường Tuần Giáo - Điện Biên, cách phân khu trung tâm 2,5km.
 
Với vị trí "'đầu sóng ngọn gió'' nên Him Lam được Pháp xây dựng thành vị trí kiên cố bậc nhất của Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. 60 năm đã đi qua, khói lửa không còn trên đồi Him Lam, nhưng mãi mãi vẫn còn đó chiến công lẫy lừng của những người Chiến sĩ Việt Nam kiên cường, giàu lòng yêu nước, mở đầu cho chiến dịch giải phóng Điện Biên Phủ.
 
Điện Biên Phủ là một địa bàn chiến lược hết sức quan trọng, là một vị trí chiến lược cơ động ở giữa miền Bắc Việt Nam, Thượng Lào và miền Tây Nam Trung Quốc, có thể trở thành một căn cứ lục quân và không quân có tác dụng rất lợi hại trong âm mưu xâm lược của Pháp và cả Mỹ ở vùng Đông Nam Á.
 
Lực lượng của địch ở Điện Biên phủ lúc đầu có 6 tiểu đoàn, sau tăng lên dần để đối phó với cuộc tấn công của ta, 12 tiểu đoàn và 7 đại đội bộ binh, bố trí thành Tập đoàn cứ điểm Biên Phủ thành tập đoàn cứ điểm và nếu khả năng âm mưu của địch cũng biến thành cơ hội để quân ta tiêu diệt sinh lực tinh nhuệ của địch. Đầu tháng 1/1954, ta tập trung 5 đại đoàn (sư đoàn) chủ lực (308, 312, 316, 304 và đại đoàn pháo binh 351) tại chiến trường Điện Biên Phủ bao vây Tập đoàn cứ điểm, không cho chúng rút vì nếu chúng rút, ta chỉ giải phóng đất đai thôi thì cuộc bao vây thất bại. Địch rút an toàn, chúng lại chiếm đóng nơi khác.
 
Chiều ngày 25/1/1954, quân ta nổ súng mở màn cuộc tiến công vào Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ mà mọi cán bộ, chiến sĩ rất mong đợi nhưng trước đó vài giờ, cuộc tiến công lại hoãn. Ta chuyển từ "tiến nhanh, giải quyết nhanh” sang "tiến chắc, giải quyết chắc”. Và nguyên nhân sâu xa thì sau này mới biết rộng rãi. Trong ngày 25/1/1954 trước khi mở cuộc tấn công dự tính vào buổi chiều, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã quyết định "đánh chắc, tiến chắc” và không thực hiện phương châm "đánh chớp nhoáng theo giải pháp chớp nhoáng”.
 
Các tư lệnh, chính ủy đại đoàn chấp hành lệnh của Đại tướng và chỉ băn khoăn đã kéo pháo vào trận địa, kéo trọng pháo 105 ly nặng hơn 2 tấn rất gian nan, kéo bằng tay. Đại tướng lệnh ngay tức khắc kéo pháo ra và hoãn cuộc tấn công. Cố vấn Trung Quốc vẫn giữ quan điểm "Đánh nhanh, tiến nhanh”, "Đánh chớp nhoáng theo giải pháp chớp nhoáng” nhưng không còn đi ngược lại với quyết tâm của cán bộ, chiến sĩ ta thay đổi chiến thuật và chuẩn bị đánh chắc ăn từng trận bằng cách tiến vững vàng.
 
Từ ngày 25/1/1954, bộ binh, pháo binh đều tranh thủ xây dựng trận địa, pháo 105 ly không còn lộ thiên, khi bắn dễ bị máy bay địch phát hiện và pháo địch sẽ hủy diệt pháo ta ngay. Xây dựng hầm pháo 105 ly tại sườn núi đối diện với tập đoàn cứ điểm, trên nóc chịu đựng mọi sức phá hủy của các cỡ đạn pháo của địch.
 
Các cán bộ trọng pháo 105 ly đã nhiều lần đo đạc tính toán, kiểm tra kỹ lưỡng các phần tử bắn (các số liệu về tầm, hướng mà các pháo thủ lấy lên pháo để bắn, chuẩn bị bắn thật trúng đích). Bộ binh đào hàng trăm ki-lô-mét giao thông hào, tiến đến đâu giao thông hào đào đến đó. Hơn một tháng rưỡi sau, khi bộ đội ta đã hoàn thành công cuộc chuẩn bị chiến đấu theo phương châm "Đánh chắc, tiến chắc” chiều 13-3-1954, ta mới chính thức mở màn cuộc tiến công vào Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.
 
Mục tiêu cuộc tiến công của ta là trung tâm đề kháng Him Lam và toàn bộ phân khu bắc. Him Lam nằm bên đường 41, cạnh bản nhỏ Him Lam, bộ đội đã lấy tên bản này đặt cho vị trí địch. Him Lam giữ vị trí chủ yếu ngăn chặn chủ lực ta từ Tuần Giáo theo đường 41 tiến vào đồng thời là một đài quan sát phát hiện ta từ xa cho pháo binh ở Mường Thanh kết hợp với máy bay đánh phá. Binh lực chiếm đóng ở Him Lam là tiểu đoàn dù lê dương thứ nhất thuộc bán lữ đoàn lê dương thứ 13, một đơn vị mà theo lịch sử xâm lược của quân đội viễn chinh Pháp, đã được xây dựng gần 100 năm, gồm 4 đại đội lê dương tinh nhuệ nhất, rất thạo về phòng ngự.