Cộng đồng người đồng tính đang được khích lệ

(VnMedia) - Trong bối cảnh Bộ Tư pháp đang lấy ý kiến cho việc sửa đổi Luật Hôn nhân và gia đình, việc xem xét thừa nhận một phần hôn nhân đồng tính khiến cho họ cảm thấy được khích lệ và tiếp tục mong muốn được công nhận một cách tuyệt đối.

Như VnMedia đã đưa tin, hiện đang có 3 luồng ý kiến về vấn đề hôn nhân đồng tính, mà Ban soạn thảo Dự thảo Luật Hôn nhân và Gia đình sửa đổi đang đưa ra để tiếp tục thảo luận, trong đó có một phương án có thể được lựa chọn. Đó là, không quy định theo hướng cấm việc kết hôn giữa những người cùng giới tính như Luật hiện hành mà quy định theo hướng không thừa nhận hôn nhân của những người cùng giới tính và không can thiệp vào việc sống chung như vợ chồng của họ.

Thừa nhận không phải là khuyến khích

Trao đổi bên lề Hội nghị tổng kết thi hành Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000, diễn ra ngày 16/4, ông Dương Đăng Huệ, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự-Kinh tế (Bộ Tư pháp) cho rằng, cũng giống như mang thai hộ, luật pháp hiện hành đang khẳng định cấm kết hôn đồng giới. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy việc sử dụng từ “cấm” mang tính khắc nghiệt và quá nặng nề và Luật Hôn Hôn nhân - Gia đình sửa đổi phải “xử lý”.

“Cấm hay không; thừa nhận hay không thừa nhận và nếu thừa nhận thì sẽ ở hình thức nào? Phải xem xét kinh nghiệm của nhiều nước. Có những nước thừa nhận bằng đăng ký dân sự (công nhận hai người sống với nhau như một gia đình nhưng không gọi là vợ chồng). Đây là vấn đề tế nhị và nhạy cảm mà thực tiễn đã đặt ra. Điều quan trọng nhất là chúng ta tìm kiếm kinh nghiệm để làm thế nào xử lý được vấn đề trên cơ sở nhân đạo và bảo đảm quyền tự do của con người” – ông Huệ nhấn mạnh.

hướng đi phù hợp của pháp luật Việt Nam là không cấm và không can thiệp hành chính vào quan hệ chung sống của những người cùng giới

Theo ông Huệ, việc hướng tới quy định không cấm kết hôn mà chỉ không thừa nhận hôn nhân của những người cùng giới tính bước đầu thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với những quan hệ của người đồng giới. Ông Huệ cho rằng, trong bối cảnh quốc tế và trong nước hiện nay, hướng đi phù hợp của pháp luật Việt Nam là không cấm và không can thiệp hành chính vào quan hệ chung sống của những người cùng giới, đồng thời có quy định về việc giải quyết hậu quả pháp lý phát sinh từ việc chung sống này.

Về ý kiến lo ngại rằng, áp dụng phương pháp này có thể sẽ khuyến khích “trào lưu” quan hệ đồng tính, ông Huệ khẳng định: “Việc áp dụng phương án này cũng không thể nói là khuyến khích, mà đây là do nhu cầu thực tế của người đồng tính. Chẳng nhẽ nào hai người đàn ông bình thường lại thích cưới nhau? Tôi cho rằng vấn đề ở đây không phải chúng ta cho phép hay không cho phép người đồng tính kết hôn mà quan trọng hơn là phải tìm ra giải pháp thỏa mãn nhu cầu từ thực tiễn. Đặc biệt, chúng ta càng không nên lo sợ luật sẽ bị lạm dụng”.

Ngược lại, với câu hỏi rằng tại sao không xây dựng luật theo hướng công nhận kết hôn đồng tính, ông Huệ nói: “Nhu cầu từ cuộc sống thúc giục chúng ta phải ban hành luật sớm, song không có nghĩa là phải vội vàng vì đây là vấn đề tế nhị, phức tạp cần sự nghiên cứu bài bản nghiêm túc có cơ sở khoa học và thực tiễn”.

Khi được yêu cầu “tiết lộ” về giải pháp đối với hôn nhân đồng tính, ông Huệ cho biết, có rất nhiều giải pháp nhưng cần phải hết sức thận trọng. “Việt Nam cần phải tôn trọng, đảm bảo quyền tự do của con người trong Luật Hôn nhân và gia đình, nhưng với hình thức như thế nào, tiến độ ra sao thì Bộ Tư pháp chỉ là những người chuẩn bị, nêu ra phương án. Thẩm quyền quyết định cuối cùng vẫn là Quốc hội” - ông Huệ nói.

Cộng đồng người đồng tính đang được khích lệ

Anh Lương Thế Huy: cộng đồng sẽ cảm thấy được khích lệ đối với bất kỳ nỗ lực nào từ phía nhà nước nhằm thừa nhận và bảo vệ quyền của người đồng tính

“Tôi được biết, hiện nay đang có 3 quan điểm, trong đó quan điểm tích cực nhất là công nhận hoàn toàn hôn nhân đồng giới, bởi vì ngăn cấm sẽ gây ảnh hưởng và gây sự kỳ thị. Quan điểm thứ 2 là cần bãi bỏ quy định về cấm nhưng chưa hợp pháp hóa mà chỉ có những quy định bảo vệ quyền lợi về tài sản, nhân thân và con cái; quan điểm thứ 3 là vẫn duy trì cấm như luật hiện hành.

Trong 3 quan điểm nói trên, thống kê từ các Bộ, ngành cho thấy, mọi người đang thiên về phương án trung dung. Có thể mọi người cho rằng việc thừa nhận còn khá táo bạo và cần sự đồng thuận từ nhiều bên... nhưng có một điểm tích cực là những nhà làm luật đã cảm thấy việc duy trì quy định cấm là một việc không còn phù hợp. Cũng rất ít ý kiến các Bộ, ngành cho rằng cần duy trì quy định cấm.

Theo quan điểm cá nhân tôi cũng như tổ chức quyền của người đồng tính, song tính và chuyển giới thì cộng đồng sẽ cảm thấy được khích lệ đối với bất kỳ nỗ lực nào từ phía nhà nước nhằm thừa nhận và bảo vệ quyền của người đồng tính, cho dù nỗ lực đó là ít hay nhiều. Tuy nhiên, mong muốn của cộng đồng là đạt tới một sự bình đẳng cao và một sự thừa nhận tuyệt đối.

Tuy nhiên, có một điều khiến tôi băn khoăn, đó là, trong báo cáo có nói là cần phải nghiên cứu thêm và lấy ý kiến của các cơ quan liên quan, nhưng lại không nói đến việc lấy ý kiến của chính những người mà mình đang làm luật cho họ (cộng đồng người đồng tính - PV).

Từ trước đến nay, chỉ có những kiến nghị theo hướng một chiều từ cộng đồng người đồng tính hoặc từ các tổ chức bảo vệ cho người đồng tính gửi đi chứ chưa có một yêu cầu nào tham vấn ý kiến của người đồng tính. Ngay cả việc Ban soạn thảo lấy ý kiến của các tổ chức thì đó cũng là các tổ chức nhà nước, những người "bên ngoài". Trong khi đó, người làm luật phải hiểu rằng mình đang làm luật cho ai. Có thể mọi người đang nghĩ rằng, người đồng tính là những người đua đòi, nhưng thật sự họ có phải là những người như vậy không? Có người đồng tính bẩm sinh và người đồng tính giả không?... thì người làm luật cần phải hiểu rõ. cần phải biết rõ mong muốn và nguyện vọng của họ. Khi hai bên cùng bàn với nhau sẽ ra được một Luật thực sự phù hợp.

Chúng ta vẫn hay nói rằng, cần đưa pháp luật vào cuộc sống. Nhưng còn một vế nữa, đó là đưa cuộc sống vào pháp luật. Nếu người làm luật thực sự hiểu được cuộc sống thì sẽ tạo ra được một luật có bóng hình, mong ước của những người liên quan trong đó”.

Cũng trong cuộc trao đổi, anh Huy cho biết, Viện nghiên cứu Kinh tế và Môi trường (iSEE) sẽ thông tin đến cho cộng đồng người đồng tính những thông tin, phương hướng sửa đổi Luật để họ biết và góp ý, tìm cách gửi đến các nhà làm luật.