Sắp tới, thời tiết sẽ khắc nghiệt bất thường

Tới đây, tình trạng khô hạn vẫn có khả năng tiếp tục diễn ra gay gắt tại các tỉnh Trung Bộ và Tây Nguyên.

Nói về các biến động thời tiết trong năm 2012 vừa qua, ông Bùi Văn Đức, Tổng Giám đốc Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia đánh giá: “Năm 2012 là năm thời tiết diễn biến thất thường. Bão đến sớm và kết thúc muộn. Nắng nóng đến sớm với nhiều đợt nóng kéo dài, khắc nghiệt. Triều cường đạt kỷ lục…”.

Còn theo các chuyên gia thuộc Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn trung ương, các tháng đầu năm 2013 có khả năng xuất hiện bão và áp thấp nhiệt đới trên khu vực Nam Biển Đông và có thể ảnh hưởng đến Nam Bộ và Nam Trung Bộ.

Trao đổi với phóng viên VTC News, ông Nguyễn Đức Hòa – Phó trưởng phòng Dự báo khí tượng Hạn vừa – Hạn dài của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn trung ương cho hay, trong tháng 2/2013 các tỉnh phía bắc có tiếp tục chịu ảnh hưởng của các đợt không khí lạnh có cường độ mạnh gây gió mạnh trên Biển Đông và vẫn có khả năng xảy ra các đợt rét đậm, rét hại tại Bắc Bộ (nhiệt độ trung bình ngày tại các tỉnh đồng bằng xuống dưới 15oC). 

Tuy nhiên, các đợt rét có khả năng không kéo dài. Thời kỳ này trên phạm vi toàn quốc phổ biến ít mưa nên tình trạng khô hạn vẫn có khả năng tiếp tục diễn ra gay gắt tại các tỉnh Trung Bộ và Tây Nguyên.

Tại khu vực Bắc Bộ, hai tháng cuối vụ đông xuân (tháng 3 và 4/2013) nhiệt độ phổ biến ở mức cao hơn một ít so với trung bình nhiều năm (TBNN). Các khu vực khác nền nhiệt độ trong các tháng tiếp theo phổ biến ở mức cao hơn một ít so với trung bình nhiều năm.

Về lượng mưa, trong thời gian nửa cuối vụ tháng 2 và 3/2013 có khả năng xảy ra nhiều ngày mưa nhỏ, mưa phùn, đặc biệt ở các tỉnh phía đông Bắc Bộ.

Ở Trung Bộ, các tháng cuối mùa (tháng 3 và tháng 4/2013) lượng mưa ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Ở Nam Bộ và Tây Nguyên, các tháng 3 và 4/2013 lượng mưa ở mức cao hơn trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Trong thời gian này có khả năng xảy ra nhiều đợt mưa trái mùa hơn bình thường.

Trong các tháng chính của vụ đông xuân 2012-2013, ở các tỉnh thuộc khu vực Đông Bắc, vùng núi phía bắc, trung du Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và Tây Nguyên cần chủ động đối phó với tình trạng thiếu nước và khô hạn cục bộ.

Tình trạng thiếu nước và khô hạn tại khu vực Nam miền Trung và Tây Nguyên sẽ diễn ra gay gắt bởi trong các tháng mùa khô năm nay, dòng chảy trên các sông ở Thanh Hóa, Nghệ An có khả năng thấp hơn trung bình nhiều năm từ 15 - 30%; các sông từ Hà Tĩnh đến Bình Thuận thấp hơn từ 40-50%, có nơi thấp hơn; khu vực Tây Nguyên ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm hoặc thấp hơn khoảng 10-15%.

Thời tiết khô hạn trên diện rộng khu vực này khiến các hồ trên sông Ba chỉ tích nước được từ 40-60% so với mọi năm.
 

Đặc biệt, trong các tháng chính của mùa mưa lũ ở Trung Bộ lượng mưa đã thiếu hụt nhiều, do vậy tình trạng thiếu nước và khô hạn tại khu vực này trong các tháng tiếp theo của vụ đông xuân 2012-2013 sẽ diễn ra trên diện rộng và gay gắt, đặc biệt tại khu vực Trung và Nam Trung Bộ. Khu vực Nam Bộ xâm nhập mặn sẽ xuất hiện sớm và xâm nhập sâu vào đất liên từ 40 – 60km, có nơi sâu hơn.

Theo Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam, mùa khô năm 2013, dòng chảy trên sông Mê Kông thiếu hụt từ 30%-45% lượng nước so với trung bình nhiều năm. Hiện mực nước đầu nguồn sông Cửu Long thấp hơn trung bình nhiều năm từ 0,6-0,7m. Do đó, xâm nhập mặn sẽ xuất hiện sớm và xâm nhập sâu vào đất liền từ 40-50 km, có nơi sâu hơn và độ mặn tăng cao hơn cùng kỳ năm 2012 cũng như trung bình nhiều năm qua. 
 
Trong khi mực nước trên hệ thống sông ngòi ở Bắc Bộ bắt đầu xuống thấp thì hai khu vực Trung bộ và Tây Nguyên, hiện tượng khô hạn nặng cũng đang dần rõ.

Trời hanh khô, mưa ít nên dòng chảy trung bình tháng trên các sông chính ở Trung bộ và khu vực Tây Nguyên đều thấp hơn trung bình nhiều năm cùng thời kỳ từ 20% - 72%. Do đó, các hồ chứa cũng chỉ đảm bảo đạt 67% - 88% mức thiết kế.

Mới đây, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đã đưa ra cảnh báo: Tình hình hạn hán đang diễn ra trên diện rộng, nhất là ở các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên. Điều này không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất và đời sống nhân dân mà còn khiến hệ thống điện quốc gia chịu áp lực lớn trong cung cấp điện.

Ông Hòa từng khẳng định: “Theo quan điểm về biến đổi khí hậu, các nhà khoa học đều cho rằng những giá trị cực đoan của thời tiết có thể sẽ gia tăng hơn nữa. Thậm chí, người ta cho rằng vào những ngày rét trời sẽ rét hơn, và vào những ngày nóng, nhiệt độ sẽ còn tăng cao hơn nữa”.

Như vậy, có thể thấy trong những tháng tới đây của năm 2013, Việt Nam sẽ phải tiếp tục hứng chịu thêm những biến động bất thường của thời tiết. Nếu quả thực như vậy thì sẽ rất đáng lo ngại.