Cơ hội cho người giàu mua biệt thự cổ ở Hà Nội

(VnMedia) - Hà Nội hiện có 1586 biệt thự cũ từ thời pháp thuộc và hầu hết xuống cấp, biến dạng nhưng lại đang có nhiều hộ đồng sở hữu. Thành phố khuyến khích việc mua bán để gom lại thành một chủ…

Đây là một phần trong Quy chế quản lý quỹ nhà biệt thự do Pháp để lại do Sở Xây dựng vừa trình UBND Thành phố.

Sống khổ trong biệt thự sang

Theo thống kê, hiện Thành phố còn 1586 biệt thự từ thời Pháp thuộc. Trong đó có 562 biệt thự thuộc sở hữu tư nhân, 1.024 biệt thự thuộc sở hữu nhà nước, 42 biệt thự ở trung tâm chính trị Ba Đình không được phép tư nhân hoá.

Tuy nhiên, có một thực tế là thay vì lãng mạn, sang trọng, uy nghi như vẻ bề ngoài mà người ta vẫn ngưỡng mộ khi nhìn thấy thì bên trong, các hộ dân lại đang phải phải chen chúc trong một không gian tối tăm, ẩm thấp và chật hẹp qua hàng mấy chục năm, với nhiều thế hệ cùng chung sống.

Hiện chỉ còn biệt thự do cơ quan nhà nước và tư nhân (một hộ) quản lý giữ được nguyên vẹn. Số biệt thự còn lại đã bị xuống cấp, biến dạng. Hơn nữa, do mật độ dân số ở nhiều nhà biệt thự đông nên chất lượng cuộc sống của các hộ dân ở đây rất thấp. Theo Sở Xây dưng, nhiều biệt thự có tới 30 hộ dân sinh sống.

Việc này vừa gây khổ sở cho người sử dụng, vừa khiến cho việc trùng tu, bảo dưỡng những biệt thự này trở nên khó khăn bởi rất khó có được sự đồng thuận từ nhiều chủ. Việc được “danh chính ngôn thuận” bán biệt thự cũng vì thế là mong mỏi của nhiều hộ gia đình sinh sống trong các biệt thự cổ.

Để có căn cứ bảo tồn hàng trăm biệt thự trên, ông Hoàng Tú, trưởng ban 61, Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, Thành phố đã hoàn thành việc phân loại biệt thự thành bốn loại. Loại 1 là biệt thự có giá trị đặc biệt về văn hoá, kiến trúc, lịch sử, có quy mô lớn, vị trí đẹp, sân vườn còn nguyên bản; loại 2, biệt thự có vị trí đẹp, có giá trị về văn hóa, kiến trúc nhưng ít nhiều đã bị biến dạng, xuống cấp nhưng cần bảo tồn.

Thành phố nghiêm cấm phá dỡ hai loại biệt thự trên. Trường hợp xuống cấp, không còn nguyên vẹn thì phục chế nguyên trạng không làm thay đổi kiến trúc ban đầu của biệt thự. Còn biệt thự loại 3, có giá trị trung bình về văn hoá, kiến trúc, đã bị lấn chiếm, cải tạo một phần thì nay sẽ được xem xét bảo tồn hoặc phá bỏ xây mới. Loại 4 là biệt thự đã bị phá bỏ, xây nhà mới.

Theo ông Tú, biệt thự thuộc loại 3 và 4 được ứng xử bình thường theo quy định của nhà nước. Tuy nhiên, một số biệt thự gắn với di tích văn hóa hoặc có giá trị kiến trúc thì phải được Sở Văn hóa thể thao và Du lịch, Sở Quy hoạch và Kiến trúc chấp thuận mới được cải tạo.

Nhiều ngôi biệt thự cổ trông bên ngoài sang trọng lịch lãm, nhưng người sống bên trong lại chịu cảnh chật chội, khổ sở - ảnh minh hoạ (Xuân Hưng)

Trước tình trạng nhà biệt thự đang xuống cấp và việc quản lý có nhiều bất cập, từ tháng 2/2009, thành phố đã quan tâm tới việc quản lý quỹ nhà biệt thự do Pháp để lại. Tuy nhiên, lúc đó chưa rà soát được số biệt thự và chưa đưa được ra tiêu chí trùng tu, bảo tồn biệt thự. Sau ba năm rà soát, đến nay các tiêu chí này đã hoàn thành và Hà Nội đã đưa được ra Quy chế quản lý những căn biệt thự này.

Theo Quy chế, Thành phố cũng khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư phục hồi quỹ nhà biệt thự trên địa bàn thành phố. Đối với những nhà biệt thự thuộc sở hữu nhà nước đã xuống cấp, nằm trong danh mục nhà nguy hiểm, Sở Xây dựng sẽ phối hợp với các sở ngành, quận huyện lập phương án di chuyển các hộ dân sống ra khỏi khu vực nguy hiểm để tổ chức xây dựng, cải tạo, trùng tu, bảo trì nhà biệt thự theo quy định.

Thành phố khuyến khích và tạo điều kiện về quyền sở hữu đối với các tổ chức, cá nhân đang quản lý, sử dụng nhà biệt thự có điều kiện tự đầu tư phục hồi nguyên trạng kiểu dáng, kiến trúc ban đầu của nhà biệt thự đã bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ.

Đặc biệt, Thành phố khuyến khích việc giãn dân tại những nhà biệt thự có nhiều hộ ở để quy về một chủ theo các quy định hiện hành của Nhà nước. Theo ông trưởng ban 61, Sở Xây dựng, hiện nay một số biệt thự nhiều hộ dân cùng sở hữu, sinh sống đã có chủ đầu tư mua và giải phóng mặt bằng.

Tuy nhiên, vẫn còn một số vướng mắc gây khó khăn như phần diện tích đất xen kẹt thuộc đất công nhưng nhà nước chưa bán hoặc định giá thị trường cao. "Những vướng mắc này sẽ được giải quyết sau khi Chính phủ ban hành nghị quyết mới về quản lý, sử dụng nhà ở thuộc sở hữu nhà nước.