(VnMedia)- Người chuyển giới - những người mang giới tính sinh học nữ khao khát trở thành nam, và những người mang giới tính sinh học nam tin rằng mình là nữ - đã luôn luôn tồn tại như một bộ phận của xã hội từ xưa đến nay, nhưng với tư cách "người bên lề" của xã hội, và "người vô hình" trong pháp luật. Các nghiên cứu trên góc độ quyền của người chuyển giới do Viện Nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường (iSEE) tiến hành trong những năm gần đây đã cho thấy rất nhiều vấn đề mà những người chuyển giới đang phải đối mặt.
Sáng nay, 27/6, tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường (iSEE) đã tổ chức hội thảo về các đề xuất pháp lý liên quan đến người chuyển giới ở Việt Nam.
Theo chia sẻ, về sức khỏe, người chuyển giới gặp nhiều vấn đề cả thể chất lẫn tinh thần. Họ không dám đi khám tại các cơ sở y tế vì sợ bị kỳ thị, tự dùng hoóc-môn không có hướng dẫn, phẫu thuật cấy ghép "chui" do không được pháp luật cho phép. Sự kỳ thị, phân biệt đối xử và cả bạo lực từ gia đình và xã hội đã khiến nhiều người trầm cảm, dẫn đến ý định tự tử hoặc hành động tự tử trên thực tế.
Dù có học vấn hay không, người chuyển giới cũng hầu như không xin được việc dù đây là nguyện vọng tha thiết để đảm bảo sự sinh tồn. Hậu quả là nhiều người phải làm những công việc chịu sự kỳ thị nặng nề hơn, như đi hát đám ma hoặc thậm chí bán dâm.
Người chuyển giới hầu như không được sự thừa nhận và bảo vệ nào của pháp luật, bởi pháp luật Việt Nam hiện không cho phép thay đổi giới tính trên giấy tờ tùy thân (chứng minh thư, hộ chiếu) cũng như trong các đăng ký nhân thân khác (như khai sinh, hộ tịch…) trừ trường hợp giới tính sinh học có khuyết tật bẩm sinh hoặc phải nhờ sự can thiệp của y học mới định hình chính xác. Pháp luật cũng không cho phép phẫu thuật chuyển giới dựa vào ý muốn chủ quan.
"Nhiều người chuyển giới dường như đang sống "ngoài vòng pháp luật", do không có chứng minh thư, không sử dụng tên khai sinh, và không được thừa nhận giới tính thực tế sau phẫu thuật. Thiếu sự bảo vệ của pháp luật, họ trở thành một trong những nhóm dễ bị tổn thương nhất trong xã hội. Đã đến lúc xã hội và Nhà nước phải thừa nhận và có biện pháp bảo vệ quyền lợi chính đáng của người chuyển giới trên cả phương diện pháp lý và trong đời sống thực tế", ông Lê Quang Bình, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường (iSEE) cho biết.
Bộ luật Dân sự đang được lấy ý kiến cho việc sửa đổi và trình Quốc hội vào tháng 10/2014. Tại hội thảo nhiều đại diện của cộng đồng người chuyển giới bày tỏ mong muốn được Bộ luật bảo vệ tốt hơn các quyền nhân thân của mình, như quyền phẫu thuật xác định lại giới tính, quyền đổi tên, quyền được thừa nhận giới tính mới sau khi phẫu thuật…
Phát biểu tại hội thảo, TS Phạm Quỳnh Phương chia sẻ, hầu hết quốc gia châu Âu cho phép đổi tên theo giới tính mong muốn. Ví dụ tại Úc: Phẫu thuật xác định lại giới tính không phải là điều kiện tiên quyết để cấp hộ chiếu với giới tính mới. Một lá thư từ người hành nghề y tế xác nhận người này đã, hoặc đang, nhận điều trị thích hợp cho việc chuyển giới sang một giới tính mới, hoặc chứng nhận họ là người liên giới tính và không nhận mình với giới tính khi sinh ra, sẽ được chấp thuận. Một hộ chiếu có hiệu lực đầy đủ với giới tính mới sẽ được cấp khi người đó đã trải qua phẫu thuật xác định lại giới tính và đăng ký với Cục sinh, tử, kết hôn hay Cục Di dân và Hộ tịch.
Ý kiến bạn đọc