Sắp hết thời gian đăng ký giữ quốc tịch

(VnMedia) - Thời hạn 5 năm cho phép người Việt Nam định cư ở nước ngoài được đăng ký để giữ quốc tịch đã sắp hết, đồng nghĩa với việc sẽ có hàng triệu kiều bào mất quốc tịch Việt Nam kể từ ngày 1/7 tới...

Luật Quốc tịch 2008 quy định thời hạn cho phép người Việt Nam định cư ở nước ngoài được đăng ký để giữ quốc tịch Việt Nam là 5 năm. Theo đó, đến ngày 1/7 tới, thời hạn này sẽ hết, đồng nghĩa với việc, hàng triệu kiều bào đang định cư ở nước ngoài sẽ đương nhiên mất quốc tịch Việt Nam.

Ngày 8/4, trả lời báo chí những thắc mắc xung quanh vấn đề này, ông Nguyễn Công Khanh - Cục trưởng Cục Hộ tịch, Quốc tịch, Chứng thực (Bộ Tư pháp) cho biết: Theo báo cáo của Bộ Ngoại giao vào thời điểm đó (năm 2008) có hơn 3 triệu người Việt Nam đang định cư ở nước ngoài.

Cho đến nay,chúng ta vẫn chưa có số liệu thống kê chính xác trong số 4,5 triệu người Việt Nam đang định cư ở nước ngoài có bao nhiêu người đã có quốc tịch nước ngoài mà chưa mất quốc tịch Việt Nam, bao nhiêu người còn quốc tịch Việt Nam mà chưa có quốc tịch nước ngoài.

Sự không rõ ràng về quốc tịch của phần lớn người Việt Nam định cư ở nước ngoài đã gây khó khăn không những cho bản thân họ trong việc tự bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình, mà còn gây khó khăn trong việc thực hiện chủ trương, chính sách bảo hộ của Nhà nước đối với công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài trong trường hợp cần thiết.

Do vậy qua rất nhiều phiên họp, nhiều báo cáo giải trình, nhiều ý kiến của đại biểu Quốc hội, cuối cùng Ủy ban thường vụ Quốc hội cũng đã nhất trí với đề nghị của Chính phủ theo phương án: Đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài, theo quy định của Luật sửa đổi Luật Quốc tịch lúc đó (2008) vẫn có quốc tịch Việt Nam và trong vòng 5 năm kể từ ngày Luật có hiệu lực thì những người này phải đăng ký với cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài để giữ quốc tịch Việt Nam.

Hết 5 năm (tức tới ngày 1/7/2014) mà không đăng ký sẽ mất quốc tịch Việt Nam. Đấy là quy định của dự thảo luật, sau đó đã được Quốc hội thông qua, chính thức có hiệu lực, đi vào thực hiện từ 1/7/2009.

Theo Cục trưởng Khanh, đấy là quy định của luật pháp và quá trình đăng ký đã diễn ra trong vòng 5 năm qua. Qua nghiên cứu pháp luật các nước, Cục nhận thấy, phần lớn những người Việt Nam định cư ở nước ngoài hiện nay đã có quốc tịch nước ngoài, ví dụ như các trường hợp định cư ở Pháp, Mỹ, Canada, Úc.

Tuy nhiên, pháp luật về quốc tịch của các nước ngày không bắt buộc công dân Việt Nam nói riêng hay người nước ngoài nói chung khi nhập quốc tịch nước họ thì phải bỏ quốc tịch gốc. Vì thế, công dân của chúng ta bên đó vẫn còn quốc tịch. 

Cũng theo Cục trưởng Khanh, khi Bộ Tư Pháp dự thảo Nghị định 78 trình Chính phủ, cùng các Bộ Ngoại giao và các Bộ, Ngành khác, đặc biệt là khi hướng dẫn đăng ký giữ quốc tịch từ năm 2009 đến này đều chung nhận định: Tới đây, số người đăng ký giữ quốc tịch Việt Nam chắc chắn sẽ không nhiều vì phần lớn những người Việt Nam định cư ở nước ngoài đang có quốc tịch nước ngoài và theo Luật Quốc tịch của nước ngoài, nếu anh đã mang quốc tịch của nước tôi mà vẫn có liên hệ, gắn bó về quyền và nghĩa vụ công dân với nước thứ 2 kia thì đấy là một trong những dấu hiệu, căn cứ để chúng tôi xem xét về quốc tịch hiện tại.

Chính vì những quy định chặt chẽ của pháp luật quốc tịch nước ngoài nên những người đồng thời có quốc tịch Việt Nam và nước ngoài phải cân nhắc, lựa chọn.

Tính đến nay, theo báo cáo của Bộ Ngoại giao mới chỉ có trên 6.000 người đang định cư ở nước ngoài đăng ký giữ quốc tịch Việt Nam, song không có thống kê chính xác trong số đó những ai đang có quốc tịch nước ngoài, những ai chưa có quốc tịch nước ngoài.

Địa bàn phần lớn công dân Việt Nam đăng ký giữ quốc tịch ở Hoa Kỳ, Canada, Úc, Pháp. Còn những địa bàn theo nguyên tắc quốc tịch thì rất ít công dân mình đăng ký giữ quốc tịch Việt Nam.