Những tình huống công an được phép nổ súng

(VnMedia)- Sau việc Thượng sỹ Nguyễn Duy Tùng, Đội cảnh sát hình sự, công an huyện Yên Thế, Bắc Giang bị khởi tố, bắt giam vì bắn chết người khi thi hành công vụ, câu hỏi được đặt ra là công an sẽ được nổ súng khi nào?

Theo quy định của Pháp lệnh Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ phải căn cứ vào từng tình huống, tính chất, mức độ hành vi nguy hiểm của đối tượng để quyết định việc nổ súng

Trước đó, chiều 10/12, lực lượng công an huyện Yên Thế (Bắc Giang) đã ập vào một sới chọi gà ăn tiền tại nhà Nguyễn Tiến Dương (SN 1961) ở thị trấn Bố Hạ, huyện Yên Thế.

Tại đây, cảnh sát đã khống chế khoảng 30 người, thu tang vật hơn 20 triệu đồng cùng nhiều tài sản khác. Mặc dù đã bị còng tay bằng khóa số 8 nhưng ông Bùi Văn Lợi (SN 1967, trú tại thị trấn Bố Hạ, Yên Thế) bỏ chạy, Thượng sĩ Tùng đã dùng súng quân dụng loại K54 bắn chỉ thiên nhưng ông Lợi dính đạn và tử vong ngay sau đó.

Biên bản khám nghiệm tử thi gia đình ông Lợi cung cấp, ghi rõ “trước khi khám nghiệm, 2 cổ tay nạn nhân còn khóa còng số 8".

Sau khi xảy ra vụ việc, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Bắc Giang đã vào cuộc điều tra, ngày 12/12, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã đình chỉ công tác đối với Thượng sĩ Nguyễn Duy Tùng để làm rõ việc nổ súng gây chết người trong lúc vây bắt nhóm đánh bạc bằng hình thức chọi gà chiều 10/12 vừa qua.

Cảnh sát được nổ súng khi nào?

Ngày 30/6/2011, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành Pháp lệnh Số: 16/2011/UBTVQH12 về Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Pháp lệnh này quy định về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; trách nhiệm quản lý nhà nước đối với vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ nhằm bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự, an toàn xã hội. Theo đó, Pháp lệnh  này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2012.

Điều 22 Pháp lệnh này có quy định về các trường hợp được nổ súng.

Pháp lệnh quy định, khi làm nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, việc nổ súng của Quân đội nhân dân, Dân quân tự vệ thực hiện theo quy định của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, việc nổ súng của Công an nhân dân thực hiện theo quy định của Bộ trưởng Bộ Công an.

Khi thi hành nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự có tổ chức, việc nổ súng tuân theo mệnh lệnh của người có thẩm quyền. Khi thi hành nhiệm vụ độc lập, việc nổ súng tuân theo các nguyên tắc:

Thứ nhất, phải căn cứ vào từng tình huống, tính chất, mức độ hành vi nguy hiểm của đối tượng để quyết định việc nổ súng;

Thứ hai, chỉ nổ súng khi không còn biện pháp nào khác để ngăn chặn hành vi của đối tượng và sau khi đã cảnh báo mà đối tượng không tuân theo. Nếu việc nổ súng không kịp thời sẽ đe dọa trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe cho bản thân hoặc người khác hoặc có thể gây ra những hậu quả đặc biệt nghiêm trọng khác thì được nổ súng ngay;

Thứ ba, không nổ súng vào đối tượng khi biết rõ người đó là phụ nữ, người tàn tật, trẻ em, trừ trường hợp những người này sử dụng vũ khí, vật liệu nổ tấn công hoặc chống trả, đe dọa tính mạng, sức khỏe của người thi hành công vụ hoặc người khác;

Thứ tư, trong mọi trường hợp nổ súng, người sử dụng súng cần hạn chế thiệt hại do việc nổ súng gây ra.

Các trường hợp nổ súng

Pháp lệnh quy định một số trường hợp được nổ súng gồm: Đối tượng đang sử dụng vũ lực, vũ khí, vật liệu nổ trực tiếp đe dọa đến tính mạng người thi hành công vụ hoặc người khác;

Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ tấn công hoặc đe dọa sự an toàn của công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia, mục tiêu quan trọng được bảo vệ theo quy định của pháp luật;

Đối tượng đang thực hiện hành vi cướp súng của người thi hành công vụ;

Đối tượng đang sử dụng vũ khí gây rối trật tự công cộng có thể gây hậu quả rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng;

Đối tượng đang đánh tháo người bị giam, người bị dẫn giải do phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, tái phạm nguy hiểm; người bị giam, giữ, bị dẫn giải, bị áp giải do phạm tội đặc biệt nghiêm trọng đang chạy trốn hoặc chống lại;

Một số trường hợp được bắn trực tiếp vào phương tiện

Theo quy định, lực lượng tham gia thực thi công vụ được phép bắn vào phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, phương tiện giao thông đường thủy nội địa để dừng phương tiện đó trong các trường hợp sau, trừ phương tiện giao thông của các cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự nước ngoài, cơ quan đại diện tổ chức quốc tế:

Đối tượng điều khiển phương tiện đó tấn công hoặc đe doạ trực tiếp đến tính mạng người thi hành công vụ hoặc người khác;

Khi biết rõ phương tiện đó do đối tượng phạm tội điều khiển cố tình chạy trốn, trừ trường hợp trên phương tiện có chở khách hoặc có con tin;

Khi biết rõ trên phương tiện cố tình chạy trốn có đối tượng phạm tội hoặc vũ khí, vật liệu nổ trái phép, tài liệu phản động, bí mật nhà nước, ma túy số lượng lớn, tài sản đặc biệt quý hiếm, bảo vật quốc gia, trừ trường hợp trên phương tiện có chở khách hoặc có con tin;

Động vật đang đe dọa đến tính mạng và sức khỏe của người thi hành công vụ hoặc người khác.

Người được giao sử dụng súng không phải chịu trách nhiệm về thiệt hại khi việc nổ súng đã tuân thủ quy định tại Điều này và các quy định khác có liên quan của pháp luật.

Vũ khí gồm những loại nào?

Theo dự án, vũ khí gồm vũ khí quân dụng, súng săn, vũ khí thể thao, vũ khí thô sơ… Vũ khí quân dụng gồm súng nhỏ (súng ngắn, súng trường, súng tiểu liên…), vũ khí nhẹ (súng đại liên, súng phóng lựu cầm tay…), các loại pháo, dàn pháo, bệ phóng tên lửa, bom, mìn, lựu đạn…

Vật liệu nổ có vật liệu nổ quân dụng, vật liệu nổ công nghiệp, vật liệu nổ dân dụng. Công cụ hỗ trợ có các loại súng dùng bắn hơi cay, hơi ngạt, hơi độc; các loại bình xịt hơi cay, hơi độc, hơi ngạt; các loại lựu đạn khói, lựu đạn cay, quả nổ; các loại dùi cui điện, cao su; các loại công cụ hỗ trợ khác như mũ chống đạn, khóa số 8, bàn chông, dây đinh gai…