Trọng án của con trẻ là lời cảnh báo với người lớn!

09:39, 06/03/2012
|

(VnMedia) - “Những vụ án mạng do trẻ vị thành niên gây ra là một lời nhắc nhở cho người lớn, cho các bậc phụ huynh phải nhìn nhận lại chính bản thân, nhìn lại cách giáo dục trẻ”, thạc sĩ tâm lý Nguyễn Thị Ngọc Giàu, giảng viên trung tâm đào tạo và ứng dụng khoa học tâm lý Hồn Việt trao đổi với VnMedia.

>>>Ớn lạnh thủ đoạn giết người tàn bạo của tội phạm trẻ

- Thời gian gần đây trong xã hội xuất hiện những vụ án giết người man rợ, tàn bạo do những người trẻ tuổi hoặc trẻ vị thành niên gây ra. Theo thạc sỹ nguyên nhân do đâu?

Nguyên nhân đầu tiên, quan trọng phải đề cập đó chính là gia đình. Trong yếu tố thuộc về gia đình bao gồm: truyền thống gia đình, luật lệ trong gia đình, sự tương tác giữa các thành viên, mức độ gắn  bó,... Sự thiếu quan tâm hoặc quan tâm nhưng không đúng cách sẽ khiến cho bạn trẻ không biết đúng - sai, tốt - xấu.

Nguyên nhân thứ hai là môi trường học đường. Trước đây, nhà trường được xem là bức tường vững chắc để bảo vệ trẻ khỏi những thói hư tật xấu. Tuy nhiên, hiện tại, nhà trường khó lòng đảm đương nhiệm vụ đó khi mục tiêu trang bị kiến thức quan trọng hơn rất nhiều lần so với mục tiêu giáo dục kỹ năng sống và giá trị sống.

Nguyên nhân cuối cùng là sự biến đổi của hệ thống giá trị - chuẩn mực trong xã hội. Ngày càng nhiều những người trưởng thành theo đuổi hào quang, địa vị, tiền bạc và sẵn sàng đạp đổ người khác để khẳng định mình.

Theo tôi, tổng hợp của 3 nguyên nhân trên trong đó quan trọng nhất là nguyên nhân từ phía gia đình cùng với đặc trưng của lứa tuổi vị thành niên khiến cho nhiều vụ án mạng kinh hoàng mà thủ phạm lại là những bạn còn rất trẻ.

- Vậy thạc sỹ nói sao khi nhiều ý kiến cho rằng chính sự buông lỏng quản lý, giáo dục của người lớn đối với con em đã gây nên những hậu quả đáng tiếc trên?

Để một đứa trẻ biết nên hay không nên khi rơi vào một tình huống cụ thể thì những người lớn trong gia đình là người thầy đầu tiên. Vì vậy, nếu tuổi thơ, trẻ không nhận được sự quan tâm, định hướng của người lớn thì khi trưởng thành, trẻ cũng sẽ không biết phải hành xử như thế nào là phù hợp.

Kế đến, mỗi một con người dù sinh ra trong hoàn cảnh nào thì cũng có nhu cầu được thừa nhận, được quan tâm và được thuộc về. Một gia đình không có truyền thống, không có luật lệ, không có sự gắn bó giữa các thành viên khiến khoảng yêu thương của trẻ trống rỗng, trẻ sẽ có khuynh hướng đi ra bên ngoài để lấp đầy sự trống rỗng trong nội tâm của chính mình.

Với xã hội hiện đại, giới trẻ thiếu một hình mẫu để bắt chước, thiếu một điểm tựa an toàn để làm động lực hoàn thiện bản thân, thiếu một hệ thống giá trị - chuẩn mực để biết đâu là điểm dừng.

Ra đời với sự thiếu hụt kỹ năng sống và giá trị sống, vì vậy, khó tránh khỏi việc bạn trẻ tìm đến game online, ma túy, những cuộc chơi không lành mạnh,… để thỏa mãn tạm thời nhu cầu của bản thân và nguy cơ trở thành những tội phạm với những vụ án kinh hoàng cũng từ đó mà phát sinh và phát triển.

 Ảnh minh họa
 Hung thủ gây ra vụ cướp tiệm vàng ở Thường Tín (Hà Nội) cúi đầu khi bị công an bắt giữ.

- Theo thạc sỹ, các yếu tố bên ngoài xã hội như: học hỏi trên phim, thấy người giầu tiêu tiền nên sinh lòng đố kỵ, từ đó nảy sinh ý định phạm tội để thỏa mãn... tác động thế nào đến quá trình phạm tội của một bộ phận giới trẻ?

Một đứa trẻ không nhận được sự giáo dục đúng đắn được ví như một cơ thể không có khả năng đề kháng trước bệnh tật. Vì vậy, nếu tiếp xúc nhiều với  phim ảnh, gameonline bạo lực, không lành mạnh trẻ sẽ dễ bị ảnh hưởng và ám ảnh đến suy nghĩ, thái độ và hành xử của trẻ. Nếu không can thiệp kịp thời, tính cách của trẻ sẽ thay đổi hoàn toàn và giống như những nhân vật mà trẻ thần tượng trong phim hoặc gameonline.

Tuy nhiên, xét cho cùng thì đó là chất xúc tác bên ngoài. Sâu thẳm bên trong vẫn chính là một nhân cách trống rống kỹ năng và giá trị sống.

- Theo thạc sỹ ở độ tuổi vị thành niên, khi phạm tội các em đã nhận thức hết hành động của mình chưa?

Chính vì nhận thức của bạn trẻ đối với bản thân, gia đình, xã hội có vấn đề nên mới dẫn tới hành xử sai lệch khi nhu cầu không được thỏa mãn. Vì vậy, khó có thể đánh giá là trẻ nhận thức được hành động mà mình đang làm là vi phạm pháp luật, đạo đức một cách nghiêm trọng.

- Trước tình trạng liên tiếp các vụ trọng án, giết người tàn bạo do giới trẻ gây ra hiện nay, thạc sỹ quan ngại điều gì nhất?

Thực tế, bên cạnh những cái xấu thì vẫn còn rất nhiều bạn trẻ là tấm gương sáng về sự năng động, ham học hỏi và khả năng chia sẻ trách nhiệm xã hội với cộng đồng. Tuy nhiên, những vụ án mạng do bạn trẻ tuổi vị thành niên gây ra trong thời gian qua là một lời nhắc nhở cho người lớn, cho các bậc phụ huynh phải nhìn nhận lại chính bản thân, nhìn lại cách giáo dục trẻ.

Con trẻ là tương lai của cha mẹ, vì vậy thay vì dành quá nhiều thời gian cho những cuộc tranh đua khốc liệt của việc kiếm tiền, địa vị, các bậc phụ huynh nên quan tâm định hướng cho tương lai của con. Đây là một đề nghị không đơn giản khi mà cả xã hội đang chạy đua và đánh giá sự thành công của một con người chỉ qua những tiêu chí vật chất, bề ngoài.

- Cảm ơn thạc sỹ về cuộc trao đổi!


Xuân Tùng - (Thực hiện)

Ý kiến bạn đọc