Đưa công nghệ ô nhiễm vào, cá nhân phải chịu trách nhiệm

(VnMedia) - Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, Luật Chuyển giao công nghệ ra đời phải làm sao ngăn chặn việc đưa công nghệ, thiết bị lạc hậu, gây ô nhiễm vào nước ta. Nếu đưa công nghệ lạc hậu vào, tổ chức, cá nhân phải chịu trách nhiệm.

Dự thảo Luật Chuyển giao công nghệ được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trong phiên họp sáng nay (16/3), dự án có sử dụng công nghệ thuộc danh mục hạn chế chuyển giao và dự án có nguy cơ tác động xấu đến môi trường phải được thẩm định công nghệ.

Báo cáo giải trình, tiếp thu do ông Phan Xuân Dũng - Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội trình bày cho biết, có ý kiến cho rằng thời gian vừa qua công tác quản lý công nghệ nhập khẩu vào nước ta chưa được chặt chẽ, thiếu sự phối hợp đã dẫn đến tình trạng nhiều công nghệ, thiết bị lạc hậu, tác động xấu đến sức cạnh tranh của nền kinh tế, gây ô nhiễm môi trường. Do đó luật cần quy định về thẩm định công nghệ của dự án đầu tư cũng như gắn với trách nhiệm của các cơ quan liên quan.

Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường cũng thừa nhận, một số ngành, lĩnh vực vẫn sử dụng công nghệ lạc hậu. “Chúng ta vẫn chuyển giao công nghệ thông qua mua máy móc, thiết bị phần lớn đã lạc hậu 2 - 3 thế hệ là chính, không đi kèm với giải pháp, quy trình, bí quyết kỹ thuật...” - ông Phan Xuân Dũng nói.

Trước thực tế đó, Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho rằng, rất cần thiết có các giải pháp thẩm định, kiểm soát luồng công nghệ nhập khẩu để ngăn chặn công nghệ cũ, công nghệ lạc hậu, công nghệ gây ô nhiễm môi trường, công nghệ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người đồng thời, không làm ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, kinh doanh của Việt Nam và yêu cầu của cải cách hành chính.

Với quan điểm này, Dự thảo Luật Chuyển giao công nghệ đã bổ sung, chỉnh sửa quy định về công nghệ khuyến khích chuyển giao, công nghệ hạn chế chuyển giao và công nghệ cấm chuyển giao. Dự thảo giao Chính phủ căn cứ vào tình hình thực tế để ban hành cụ thể các Danh mục này.

Theo Dự thảo, Dự án đầu tư có sử dụng công nghệ thuộc Danh mục công nghệ hạn chế chuyển giao và Các dự án đầu tư có nguy cơ tác động xấu đến môi trường có sử dụng công nghệ” là những dự án đầu tư phải thẩm định công nghệ.

Kết quả thẩm định công nghệ là nội dung bắt buộc trong báo cáo thẩm định dự án đầu tư trước khi trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định chủ trương đầu tư.

Dự thảo cũng bổ sung quy định rõ ràng, cụ thể trách nhiệm của các cơ quan có liên quan trong thẩm định công nghệ của dự án đầu tư và thẩm quyền thẩm định công nghệ dự án đầu tư... Ngoài ra, việc kiểm tra, giám sát công nghệ trong dự án đầu tư cũng được quy định cụ thể.

Thảo luận, góp ý vào dự thảo luật, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến cho rằng, quy định về công nghệ hạn chế chuyển giao chưa chặt chẽ và có phần nào đó mâu thuẫn với chính sách Nhà nước về chuyển giao công nghệ.

“Ghi là hạn chế thì hạn chế đến mức độ nào? Hạn chế tức là vẫn được nhập và như vậy mâu thuẫn với chính sách, tạo kẽ hở cho chuyển giao công nghệ lạc hậu, gây tác hại môi trường nhập vào nước ta” - ông Chiến băn khoăn.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến cho rằng chỉ nên quy định cái gì cho phép chuyển giao và cấm chuyển giao.

Cho ý kiến về Dự thảo luật, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, Luật Chuyển giao công nghệ ra đời phải làm sao ngăn chặn việc đưa công nghệ, thiết bị lạc hậu, gây ô nhiễm vào nước ta.

Theo Chủ tịch Quốc hội, việc tiếp thu ý kiến đại biểu rất đầy đủ, từ quy định loại dự án nào phải thẩm định công nghệ đến trách nhiệm cơ quan quản lý nhà nước trong thẩm định cũng như việc hậu kiểm. Cho nên, “sau này anh đưa công nghệ ô nhiễm vào thì cơ quan, cá nhân phải chịu trách nhiệm”.

Phát biểu kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển yêu cầu cơ quan thẩm tra cùng cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát để đảm bảo thống nhất với các Luật như Luật Ngân sách, Luật Thuế, Luật Đầu tư, Luật Thương mại, Luật Khoa học và công nghệ, Luật Cạnh tranh. Đồng thời, cần đảm bảo tính khả thi, tính cụ thể, tránh quy định chung chung.

“Thế nào là hạn chế? Như có ý kiến là biết đâu cái người ta thải đi rồi mà về mình vẫn dùng tốt? Do đó cần rà soát về công nghệ hạn chế để tránh hệ luỵ” - Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển yêu cầu, sau khi rà soát xong, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường gửi báo cáo cho các Đoàn đại biểu Quốc hội để xin ý kiến, tiếp tục tiếp thu trước khi trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIV. 

Xuân Hưng