(VnMedia) - "Không thi hành án tử hình đối với người bị kết án tử hình về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ...”
Sáng nay (27/11), Bộ luật Hình sự (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua, với 84,01% Đại biểu tán thành. Đáng chú ý, Luật quy định 31 tội danh mà pháp nhân bị xử lý hình sự, nhưng trong đó không bao gồm tội tham nhũng.
Nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, hối lộ sẽ không bị tử hình
Theo giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc quy định không áp dụng hình phạt tử hình đối với người từ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử và không thi hành án tử hình đối với người từ 75 tuổi trở lên thể hiện tính nhân đạo, chính sách khoan hồng của Nhà nước ta. Vì vậy, khoản 3 Điều 40 Bộ luật Hình sự (sửa đổi) quy định, “Không thi hành án tử hình đối với người bị kết án nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây: Phụ nữ có thai hoặc phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi; Người từ 75 tuổi trở lên;”
Đáng chú ý, tiếp thu ý kiến Đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo chỉnh lý theo hướng, không thi hành án tử hình đối với người bị kết án nếu “Người bị kết án tử hình về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất ¾ tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn”.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho biết, nhiều ý kiến tán thành thay thế “Tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng (Điều 165 Bộ luật Hình sự hiện hành) bằng các tội danh cụ thể nhằm cụ thể hóa Hiến pháp, bảo đảm sự minh bạch, an toàn của môi trường kinh doanh, tránh sự tùy tiện trong áp dụng.
Cụ thể, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo rà soát kỹ và bổ sung 15 tội danh mới thuộc các lĩnh vực kinh tế, quy định cụ thể từ Điều 212 đến Điều 225 và các điều: 230 và 233 của Dự thảo để tránh bỏ lọt tội phạm.
31 tội danh mà pháp nhân bị xử lý hình sự
Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nhiều ý kiến tán thành việc bổ sung quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân vào Bộ luật Hình sự và quy định phạm vi trách nhiệm hình sự của pháp nhân như dự thảo; một số ý kiến đề nghị mở rộng hơn nữa phạm vi trách nhiệm hình sự của pháp nhân; có ý kiến đề nghị chỉ giới hạn phạm vi trách nhiệm hình sự của pháp nhân đối với 15 tội danh thuộc nhóm tội phạm về kinh tế, môi trường. Có ý kiến đề nghị cân nhắc quy định này vì áp dụng hình phạt sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động.
Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân là nội dung mới trong lần sửa đổi này. Đây là vấn đề đã được Chính phủ nghiên cứu cả về lý luận và thực tiễn. Việc bổ sung quy định này vào Bộ luật Hình sự là cấn thiết nhằm đáp ứng yêu cầu phòng, chống tội phạm trong tình hình mới, nhất là đối với các hành vi vi phạm nghiêm trọng pháp luật về kinh tế và môi trường của pháp nhân và để bảo đảm sự thống nhất của hệ thống pháp luật. Kết quả lấy ý kiến Nhân dân và lấy ý kiến của Đại biểu Quốc hội bằng phiếu cho thấy, đa số đều tán thành việc bổ sung quy định trách nhiệm hình sự và phạm vi chịu trách nhiệm hình sự của pháp nhân như dự thảo Bộ luật Hình sự.
Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội bổ sung vào dự thảo Bộ luật Hình sự quy định về trách nhiệm hình sự của pháp nhân. Cụ thể: sửa đổi quy định về cơ sở trách nhiệm hình sự (Điều 2), về khái niệm tội phạm (Điều 8); quy định các hình phạt đối với pháp nhân (Điều 33); điều kiện chịu trách nhiệm hình sự của pháp nhân (Điều 75).
Về phạm vi chịu trách nhiệm hình sự của pháp nhân, trên cơ sở ý kiến Nhân dân và Đại biểu Quốc họi, qua tổng kết thực tiễn xử lý vi phạm hành chính và tham khảo kinh nghiệm của nhiều nước, Điều 76 dự thảo quy định 31 tội danh mà pháp nhân bị xử lý hình sự thuộc Chương các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế (Chương XVIII) và Chương các tội phạm về môi trường (Chương XIX).
Phạm vi chịu trách nhiệm hình sự của người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, nhiều ý kiến tán thành quy định cụ thể các tội danh mà người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự, nhưng đề nghị rà soát để tránh bỏ lọt tội phạm; một số ý kiến đề nghị giữ như quy định của Bộ luật Hình sự hiện hành.
Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc quy định cụ thể các tội danh mà người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự nhằm bảo đảm tính minh bạch, nhân đạo trong xử lý đối với đối tượng này theo tinh thần của Hiến pháp và Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em. Quy định như dự thảo còn có tác dụng phòng ngừa tội phạm đối với người chưa thành niên.
Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho tiếp thu theo loại ý kiến thứ nhất, đồng thời chỉ đạo rà soát để bổ sung thêm các tội danh mà người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự gồm: Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi (Điều 142); Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi (Điều 144); Tội mua bán người (Điều 150); Tội mua bán người dưới 16 tuổi (Điều 151); Tội tổ chức đua xe trái phép (Điều 265).
Ý kiến bạn đọc