Làm gì để đối phó bão từ?

(VnMedia) - Một cơn bão từ cực mạnh vừa mới đổ bộ xuất Trái đất. Tuy nhiên nhiều người vẫn chưa biết về nguyên nhân xảy ra bão từ cũng như tác hại gây ra từ chúng.  

Trung tâm dự báo thời tiết thuộc Cục quản lý đại dương và khí quyển quốc gia Mỹ (NOAA) cho biết, cơn bão từ mạnh nhất trong nhiều năm vừa mới đổ bộ xuống Trái đất và có thể gây gián đoạn liên lạc vệ tinh, ảnh hưởng tới liên lạc vô tuyến điện ở các vùng cực của Trái đất và thậm chí làm giảm hiệu quả hoạt động của các tấm năng lượng mặt trời.

Dưới đây là những gì mọi người cần biết về bão từ:

Bão từ có nguy hiểm không?

Nhìn chung, mức độ nguy hiểm về mặt vật lý là thấp và có thể kiểm soát được. Còn nguy hiểm sinh học vốn có trong các cơn bão từ xuất hiện khi tiếp xúc với bức xạ của chúng. Theo danh sách mức độ nghiêm trọng của bão từ được NOAA xếp hạng, những nhà du hành vũ trụ và những người bay ở trên không trung sẽ chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ bão từ.

Mặt khác, sự gián đoạn hoạt động do bão từ gây ra có thể gây thiệt hại kinh tế thực tế. Các cơn bão nhẹ hơn có thể phá vỡ các vệ tinh phục vụ truyền thông liên lạc GPS. Nhưng các cơn bão từ cực mạnh có thể gây tăng vọt điện áp trong các máy phát. Điều này có thể gây tổn hại các máy phát điện.

Cơn bão xảy ra ngày hôm qua (8/3)

Cơn bão này được dự tính có mức độ cực mạnh. Bức xạ mặt trời đạt mức S3 khiến cho đài phát thanh ngừng hoạt động. NOAA lưu ý rằng đây là cơn bão từ mạnh nhất trong nhiều năm qua và trung tâm dự báo thời tiếp sẽ theo dõi sát cơn bão này trong nhiều ngày.

Bức xạ tăng lên và các chuyến bay được định tuyến lại đường bay để tránh Cực Bắc. Các nhà khai thác lưới điện cũng được thông báo theo dõi công suất điện nếu bị tăng vọt.

Các dòng khí siêu nóng từ mặt trời tấn công vào lớp từ trường bảo vệ trái đất gây ra các dòng hạt tích điện chảy về các cực của Trái đất và va chạm với bầu khí quyển. Khi đó mọi người có thể nhìn thấy những mảng hừng sáng màu xanh huyền diệu trong nhiều giờ.

Nguyên nhân gây ra bão từ

Nguyên nhân gây ra bão từ là do dòng hạt mang điện phóng ra từ các vụ bùng nổ trên Mặt Trời (gió Mặt Trời) tác dụng lên các đường cảm ứng từ của Trái Đất. Các cơn bão từ sẽ làm biến dạng từ trường của Trái đất và gây gián đoạn lưới điện.

Thông thường, các luồng sáng phóng xuống trái đất từ mặt trời thường yếu và khó nhận biết được hoặc không thể di chuyển trực tiếp xuống Trái đất như cơn bão xảy ra ngày hôm qua. Các luồng sáng mạnh nhất là các luồng tia X. Năm 2006, một luồng tia X đã tác động tới các tín hiệu GPS gửi tới máy thu dưới mặt đất. Vì vậy, các nhà điều hành bay, vệ tinh và giám sát lưới điện luôn theo dõi sát sự kiện này để tránh các sự cố đáng tiếc xảy ra.

Dự báo bão từ trong tương lai

Lý do chúng ta nghe nhiều hơn về các tia lửa mặt trời là vì chúng đang di chuyển hướng tới trái đất với năng lượng cực đại sau một khoảng thời gian hoạt động tích tụ năng lượng. Chu kỳ của chúng trung bình là 11 năm, có nghĩa là số lượng tia lửa phóng xuống trái đất và gia tăng đạt cực đại sau 11 năm. Dự đoán cơn bão với độ mạnh cực đại sẽ xảy ra vào năm 2013, theo NASA.

Ngoài gây gián đoạn liên lạc vô tuyến và hệ thống GPS, NOAA cho biết, nhiều vấn đề nhỏ hơn có thể xảy ra, đặc biệt nhiều thiết bị được sử dụng dành cho thí nghiệm khoa học như đo Ozon và các bộ cảm biến từ tính sẽ hoạt động sai.

Trang bị gì để đối phó bão từ

Một số nhà khoa học dự báo thời tiết tranh luận rằng, xã hội và nền kinh kế cần phải trang bị tốt hơn để dự đoán hoặc đối phó với các tác động nghiêm trọng do mặt trời gây ra.

Năm 1859, cơn bão Mặt Trời lớn nhất trong lịch sử với tên gọi Solar Superstorm hay Carrington Event đã đổ bộ lên Trái Đất khiến toàn bộ hệ thống điện báo tại châu Âu và Bắc Mỹ lúc bấy giờ bị tê liệt. Ngày nay, tác động của bão Mặt Trời càng trở nên rõ rệt hơn đặc biệt là khi hệ thống đường dây điện cao áp chằng chịt tại Bắc Mỹ đã tăng lên gấp 10 lần kể từ những năm 1950.

Theo một bài báo năm 2011, các nhà khai thác điện tín đã ngắt kết nối pin và sử dụng dòng hạt tích điện từ cực quang để gửi tin nhắn. Chi phí kinh tế cho các vụ việc này có thể là hàng tỷ USD.