Bí ẩn về "đá mặt trời" huyền thoại của người Viking

19:47, 05/11/2011
|

(VnMedia) - Gần đây, một nhóm các nhà vật lý Pháp khẳng định đã khám phá ra tính chất quang học của một loại đá trong suốt, loại đá "thần kỳ" được nhắc đến trong truyền thuyết về Viking.

Trong rất nhiều truyền thuyết về cướp biển (hay còn được gọi là những người Viking), "đá mặt trời" và "giác quan thứ sáu" được nhắc đến như những yếu tố thần thánh giúp người đi biển tìm đường, đặc biệt là khi gặp những cơn bão trước khi la bàn xuất hiện.

Một báo cáo trong Kỷ yếu của Hội Hoàng gia (Proceedings of the Royal Society) đã chỉ ra những khả năng tiềm ẩn của loại "đá mặt trời" huyền thoại của người Viking. Loại đá này được cho là có thể xác định được hướng của mặt trời ngay cả vào những ngày u ám hay trong buổi chạng vạng kéo dài ở phía bắc bán cầu.

Các nhà nghiên cứu suy đoán rằng "đá mặt trời" có thể là dạng trong suốt của đá calcite (thành phần chính là đá vôi, được dùng nhiều để chữa bệnh), rất phổ biến ở Iceland với cái tên Iceland squar, có tính chất quang học giống như bộ lọc phân cực trong máy ảnh.

Ánh sáng truyền qua từng tinh thể trong suốt, thay đổi độ sáng và màu sắc khi xoay viên đá. Những người Viking có lẽ đã sử dụng các viên đá như vậy để quan sát các hình ảnh phân cực và từ đó xác định hướng của mặt trời. Nhưng, điều này đã được thực hiện chính xác thế nào thì cho đến nay vẫn là một bí ẩn.

Các nhà nghiên cứu Guy Ropars và Albert Le Floch làm việc tại Phòng thí nghiệm Vật lý Quang học của trường Đại học Université de Rennes (Pháp), chịu trách nhiệm chính trong nghiên cứu mới nhất này, đã giải quyết được bí ẩn của huyền bằng cách lật ngược lại vấn đề.

"Thay vì nghĩ về dụng cụ phân cực, chúng tôi đã nghiên cứu về sự phân cực của ánh sáng" - Ropars chia sẻ với Discovery News. " Về mặt lý thuyết và cả thực nghiệm, Iceland spar đã thể hiện đặc tính giống như một công cụ phân cực hoàn hảo".

Nói cách khác, khi giơ những viên đá trong suốt như pha lê hướng lên bầu trời, có một góc quay cụ thể, được gọi là điểm đẳng hướng, mà ở đó viên đá loại bỏ tất cả các phân cực của ánh sáng thông qua nó. Và đây là lúc "giác quan thứ sáu" của người đi biển được phát huy.

Các nhà nghiên cứu cho rằng, nếu bạn nhìn xuyên qua viên đá tại vị trí khử phân cực của nó và sau đó bất ngờ kéo nó ra khỏi hướng nhìn, bạn có thể thấy hình ảnh thoáng qua của một dải màu vàng mờ nhạt và kéo dài được gọi là Haidinger's Brush (Haidinger là một nhà vật lý người Áo đã tìm ra cách nhìn rõ sự phân cực bằng mắt thường). Chìa khóa của vấn đề ở đây chính là, vào thời điểm đó, hình ảnh màu vàng này đã trực tiếp chỉ ra vị trí của mặt trời.
Một viên đá như vậy đã được tìm thấy gần đây trong xác tàu con tàu Armada của Tây Ban Nha bị đắm vào năm 1592.

Trong báo cáo, Ropars và La Floch đã suy đoán về một loại la bàn quang học giống như nguyên mẫu của họ vẫn được dùng vào thời gian sau này, khi la bàn phổ biến ở châu Âu. "Chúng tôi đã xác minh về việc chỉ cần một khẩu pháo trên tàu cũng có thể gây ảnh hưởng đến sự định hướng la bàn sử dụng từ tính" - họ giải thích để chỉ ra cơ sở cho suy đoán của mình.

Ảnh minh họa

La bàn quang học Viking Sunstone Compass

Đối với những người vẫn còn hoài nghi, Ropars và La Floch đã giới thiệu mẫu la bàn quang học của họ, được gọi là Viking Sunstone Compass. Các nhà khoa học sẽ tiếp tục nghiên cứu tác dụng của công cụ định hướng này trong phòng thí nghiệm và cả thực nghiệm trên biển.


Hoàng Anh - Discovery

Ý kiến bạn đọc