GS. Đặng Hùng Võ: Đánh thuế vào nhà ở thứ hai không hợp lý!

(VnMedia)-  Theo GS Đặng Hùng Võ – Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trườngm việc đánh thuế vào nhà ở thứ hai không hợp lý bởi trong thị trường bất động sản, phần kinh doanh chiếm tỷ trọng rất cao.

 

Liên quan đến vấn đề này, trong buổi Tọa đàm trực tuyến với chủ đề: “Hai kịch bản từ việc đánh thuế sở hữu nhà ở thứ 2” diễn ra sáng nay, GS Đặng Hùng Võ – Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường cho rằng, về mặt lý luận kinh tế chính trị học, đất đai là vạn vật tự nhiên, con người đầu tư trên đất có tài sản, có vốn. Hiện, chúng ta không khuyến khích buôn bán đất thô mà khuyến khích đầu tư vào đất. Đánh thuế vào đất sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng đất, nếu thuế cao thì sở hữu hiệu quả hơn.

 

Cũng theo GS Đặng Hùng Võ, thực tế cho thấy, hiện nay rất nhiều nước chưa biết dùng đất để tạo vốn. Các nước tư bản phát triển thành công ở Châu Âu, Châu Mỹ, còn các nước đang phát triển lại không thành công bởi không biết tạo vốn từ nguồn đất.

 

"Vậy tại sao các nước phát triển lại thành công? Họ thành công bởi nhận thức được đất đai và tài nguyên thiên nhiên là nguồn gốc hưng thịnh của quốc gia, tạo ra sự thịnh vượng của quốc gia. Trên cơ sở đó, họ tính thuế đánh vào đất rất cao. Lúc đầu, tất cả các quốc gia đều bắt đầu từ tay trắng. Quá trình đầu tư đã tạo ra tiền, ra vốn. Các nước phát triển thành công vì họ biết sử dụng thuế đất đai, thu ngân sách từ đất đai", GS Đặng Hùng Võ nói.

 

Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, hiện nay, điều chúng ta cần bàn là phải cải cách thêm về thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. Hiện mức thuế này là 0,03%, trong khi các nước khác là 1%. Nếu như các nước họ sử dụng số tiền thu được từ thuế đất để phát triển hạ tầng đô thị, phát triển dịch vụ đô thị thì ở nước ta lại vay ODA để phát triển hạ tầng đô thị, dịch vụ. Vì vậy, điều chúng ta cần cải cách đầu tiên là thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. Nếu thuế cao thì giá đất sẽ thấp và ngược lại nếu thuế thấp thì giá đất sẽ cao. Chúng ta đội thuế lên thì cầu về đất sẽ giảm, có nghĩa là giá sẽ giảm, sẽ có giá đầu vào hợp lý cho quá trình sản xuất, không phải chịu chi phí về đất lớn như hiện nay.

 

"Việc đánh thuế vào nhà ở thứ hai không hợp lý bởi trong thị trường bất động sản, phần kinh doanh chiếm tỷ trọng rất cao. Nếu phần kinh doanh không có thì lập tức phân khúc nhà ở cho thuê sẽ bị giảm. Đánh thuế vào nhà ở thứ hai là đánh vào phân khúc nhà cho thuê. Điều này ngược với chủ trương của nhà nước: Bán nhà chung cư với hình thức thuê, mua. Nếu đánh thuế vào nhà cho thuê thì số lượng người thuê nhà sẽ giảm. Mà khi cầu về những nhà đầu tư thứ cấp giảm thì cung từ các dự án sẽ giảm, sẽ làm giảm cả cung lẫn cầu. Trước là giảm cầu của người có nhà ở cho thuê, sau là giảm cầu của nhà đầu tư thứ cấp cho thuê. Thêm nữa, nếu đánh thuế nhà ở thì nên đánh vào giá trị đất, nếu đánh vào giá trị nhà thì sẽ không còn nhà đẹp nữa bởi chả ai dại gì đầu tư xịn để chịu thuế cao hơn", GS Đặng Hùng Võ nhấn mạnh.

 

Cũng theo vị chuyên gia này, trong mọi sách giáo khoa về thuế không có sách nào có viết đánh thuế nhà ở thứ 2, chỉ có đánh thuế nhà hay không đánh thuế nhà. Nếu đánh thuế nhà thứ nhất hay thứ 2 thì phải có đơn vị nhà giống nhau, bởi sẽ là bất hợp lý nếu một cái Villa là nhà thứ nhất không bị đánh thuế nhưng nhà thứ 2 mua tạm cái nhà cấp 4 thì lại bị đánh thuế. Do đó nếu đánh thuế thì phải có đơn vị diện tích đánh thuế cụ thể. Chúng ta đang vội vã học hỏi Singapore trong đánh thuế nhà ở thứ 2, tuy nhiên ở nước này nhà ở cùng 1 nguồn cung, do đó Chính phủ mới có thể áp thuế. Hệ thống của chúng ta chưa có một văn bản pháp luật nào có đánh thuế nhà ở thứ 2. Một số nước đánh thuế đất, một số nước khác gói cả đất và nhà thành 1 gói bất động sản để đánh thuế theo giá trị. Tôi ủng hộ không đánh thuế nhà, chỉ đánh thuế đất với ý nghĩa khẳng định sự hiện hữu của chủ sử dụng ở đây, đảm bảo các công tác hạ tầng. Chúng ta cần cải cách chính sách thuế để cải tạo thị trg bất động sản, do đó Việt Nam không nên đánh thuế nhà nếu muốn kêu gọi đầu tư hiệu quả trên đất thì không nên đánh thuế nhà.

 

Về giải pháp nhằm tăng thu thuế cho nhà nước thay vì đánh thuế nhà ở thứ 2, GS. Đặng Hùng Võ: cho rằng, chúng ta phải cải cách thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, bởi chúng ta cũng đang phải tìm thêm nguồn thu cho ngân sách thì việc này là cần thiết. Trong luồng cải cách thuế thì việc sửa đổi sắc thuế này là hết sức quan trọng. Tôi vẫn giữ quan điểm không đánh thuế đầu tư trên đất. Bên cạnh đó, để thị trường bất động sản phát triển thì quản trị công phải vững, công khai minh bạch các thông tin tới xã hội. Thị trường sơ cấp đang thiếu minh bạch, thiếu trách nhiệm giải trình của cơ quan quản lý. Do đó phải đảm bảo hệ thống quản trị công tốt. Ngoài ra, cần đưa ra quy trình điều chỉnh quy hoạch chặt chẽ, minh bạch… Đây là một số việc cần làm lớn để tạo ra quá trình vốn hoá đất đai, để khai thác được quỹ đất tốt hơn. Tôi cho rằng, việc này ở nước ta Đà Nẵng đã làm được và làm rất tốt.

 

Trúc Dân