- Cho đến nay, cả Nga và Ukraine đều không thể giành quyền kiểm soát bầu trời Ukraine, phần lớn là do các phi công của họ không muốn có nguy cơ bị hệ thống phòng không của bên kia bắn hạ.

Mặc dù lực lượng không quân của Nga vượt xa Ukraine cả về quy mô và độ tinh vi nhưng lực lượng của Nga lại đang dựa vào việc sử dụng tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo tầm xa, gần đây được tăng cường bởi các máy bay không người lái giá rẻ, sản xuất hàng loạt Shahed-136 của Iran.

Ukraine đã có một số thành công nhất định trong việc bắn hạ nhiều chiếc trong số này, nhưng những tên lửa hay máy bay không người lái lọt qua được hệ thống phòng không của Ukraine đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho cơ sở hạ tầng điện và nước của quốc gia Đông Âu ngay khi mùa đông đang bắt đầu.

Báo cáo của Viện Dịch vụ Hoàng gia Liên hiệp Anh (Rusi) có trụ sở tại London cảnh báo nếu các quốc gia phương Tây không duy trì và tăng cường cung cấp hệ thống phòng không cho Ukraine thì Nga có thể sẽ sử dụng các kỹ thuật ném bom tương tự mà họ đã sử dụng ở chiến trường Syria để gây ra hậu quả tàn khốc ở Ukraine.

Nga đã đưa Tướng Sergei Surovikin theo đường lối cứng rắn lên làm chỉ huy chiến dịch ở Ukraine. Ông này cũng chính là vị tướng đã giám sát các cuộc ném bom dữ dội vào các thành phố ở Syria như Aleppo.

Các chuyên gia vũ khí của Rusi đã dành nhiều tháng trên chiến trường ở Ukraine, phỏng vấn các sĩ quan tình báo quân sự và các lực lượng vận hành hệ thống phòng không, cũng như xem xét phần còn lại của các hệ thống tên lửa Nga bị bắn rơi.

Các bệ phóng tên lửa nhỏ, cơ động được gọi là MANPAD đã đóng một vai trò đáng kể ở đây cùng với các hệ thống lớn hơn như hệ thống phòng không tự hành Gepard do Đức cung cấp.

Tác giả chính của báo cáo - ông Justin Bronk, cho hay thứ mà Ukraine thực sự thiếu là các máy bay chiến đấu đa năng, hiện đại để ngăn chặn các cuộc tấn công của lực lượng không quân Nga. Ông Bronk gợi ý một khả năng là máy bay chiến đấu F-16 của Nato, trong đó hàng nghìn chiếc đã được chế tạo.

Tuy nhiên, hạn chế ở đây là những chiếc máy bay chiến đấu F-16 cần các đường băng dài, nguyên sơ, dễ bị Nga nhắm tới. Theo chuyên gia Bronk, một ứng cử viên khác là máy bay Grippen của Thụy Điển – một loại  máy bay có thể hoạt động từ các căn cứ nhỏ và kín đáo trong rừng.

Nhưng cho đến thời điểm này, các quốc gia phương Tây vẫn rất cảnh giác và thận trọng với việc cung cấp cho Ukraine những vũ khí mạnh đến mức có thể kích động Tổng thống Vladimir Putin thực hiện hành động quyết liệt hơn nữa.

Cho đến nay, vũ khí do NATO cung cấp gần như đều dành cho các mục đích phòng thủ được xác định rõ ràng, chẳng hạn như đẩy lùi pháo binh Nga, phục kích các đoàn xe tăng tấn công hoặc bắn máy bay không người lái tấn công từ trên bầu trời. Việc cung cấp các máy bay chiến đấu tối tân sẽ là một bước tiến lớn, có nguy cơ gây leo thang giữa Moscow và phương Tây.

Tuy nhiên, báo cáo của RUSI kêu gọi phương Tây không nên tự mãn về vấn đề phòng không của Ukraine.

Báo cáo kết luận rằng chỉ vì Nga không thể phá hủy các hệ thống tên lửa đất đối không của Ukraine mà lực lượng không quân của nước này đã không lặp lại chiến lược của họ ở chiến trường Syria là phá hủy phần lớn các thành phố thành đống đổ nát. Do đó, việc tiếp tế các hệ thống phòng thủ cho Ukraine là vấn đề cấp bách.