Trong những ngày đầu tháng 10 vừa qua, Nghị viện châu Âu đã bỏ phiếu với tỉ lệ đồng thuận áp đảo về Chỉ thị của Liên minh châu Âu (EU) yêu cầu mọi thiết bị sạc di động phải dùng chuẩn chung USB Type C, mở đường cho việc áp dụng quy định này từ cuối năm 2024. Thực tế, việc sử dụng một kiểu cổng sạc chung từng được Ủy ban châu Âu (EC) thúc đẩy từ một thập kỷ trước.

Để quy định trên chính thức được thực thi, cần có sự thông qua của Hội đồng châu Âu. Tuy nhiên, bước này được cho chỉ là vấn đề thủ tục. Sau khi Hội đồng châu Âu ký phê chuẩn, thông tin về chuẩn sạc chung sẽ được công bố trên tạp chí chính thức của EU (Official Journal of the European Union - OJEU). 20 ngày sau công bố, quy định sẽ có hiệu lực và các nước thành viên EU sẽ có 2 năm để triển khai, thực hiện.

Theo đó, tới cuối năm 2024, mọi thiết bị điện tử tiêu dùng như điện thoại di động, máy tính bảng, máy ảnh được bán tại EU sẽ phải dùng cổng sạc chuẩn USD Type C. Sau khoảng thời gian đó, sẽ còn một thời hạn tiếp theo là mùa Xuân năm 2026, mọi laptop cũng phải dùng chuẩn sạc chung. Quy định mới về chuẩn sạc chung không áp dụng với những sản phẩm đã có trên thị trường EU trước ngày chính thức áp dụng.

Như vậy là, bất kể nhà sản xuất của các sản phẩm là gì, tất cả điện thoại di động mới, máy tính bảng, máy ảnh kỹ thuật số, tai nghe, máy chơi trò chơi điện tử cầm tay, loa di động, máy đọc sách điện tử, bàn phím, chuột, hệ thống định vị di động, tai nghe và máy tính xách tay có thể sạc lại qua cáp có dây, hoạt động với công suất cung cấp lên đến 100W, sẽ phải được trang bị cổng USB Type C. Chưa hết, tất cả các thiết bị hỗ trợ sạc nhanh giờ đây sẽ có cùng tốc độ sạc, cho phép người dùng sạc thiết bị của họ ở cùng tốc độ với bất kỳ bộ sạc tương thích nào.

Trên thực tế, thiết bị điện và điện tử tiếp tục là một trong những lĩnh vực có lượng chất thải phát triển nhanh nhất ở EU. Vì vậy, động thái của liên minh lá cờ xanh là bước đi đúng hướng. Ngoài ra, nó cũng có thể thúc đẩy các quốc gia khác đưa ra các chính sách tương tự.

Một số quốc gia khác đang cân nhắc xem liệu họ có nên học tập EU và quy định một cổng sạc làm tiêu chuẩn hay không. Chẳng hạn, Ấn Độ đang xem xét thực hiện chính sách tương tự như EU, trong đó nước này sẽ có một bộ sạc chung cho các thiết bị trên toàn quốc.

Ý tưởng được nhen nhóm từ lâu

Trong thập kỷ qua, Nghị viện châu Âu đã thúc giục Ủy ban châu Âu đưa ra đề xuất về một bộ sạc chung nhằm giải quyết rác thải điện tử và giúp cuộc sống của người tiêu dùng dễ dàng hơn. Nghị viện và Ủy ban Bảo vệ người tiêu dùng và thị trường Nội bộ của của Nghị viện đã kiên định về một giải pháp sạc chung trong nhiều năm, liên tục yêu cầu Ủy ban châu Âu hành động thông qua một loạt các báo cáo, nghị quyết và câu hỏi gửi tới các Ủy viên châu Âu.

Để giải quyết những thách thức đối với người tiêu dùng cũng như môi trường, Ủy ban đã hỗ trợ giải pháp sạc chung cho điện thoại di động và các thiết bị điện tử kể từ năm 2009.

Năm 2014, Nghị viện châu Âu lên tiếng ủng hộ mạnh mẽ cho bộ sạc chung cho tất cả điện thoại di động trong quá trình đàm phán Chỉ thị về thiết bị vô tuyến (RED- Radio Equipment Directive). Kể từ đó, một số sáng kiến khác của Nghị viện đã trực tiếp hoặc gián tiếp yêu cầu bộ sạc điện thoại di động phải được tiêu chuẩn hóa, chẳng hạn như một nghị quyết được thông qua vào ngày 30.1.2020 kêu gọi Ủy ban đưa ra tiêu chuẩn cho bộ sạc chung “như một vấn đề cấp bách”.

Hơn nữa, trong một nghị quyết vào ngày 10.2.2021 về kế hoạch hành động nền kinh tế tuần hoàn mới, các nghị sĩ châu Âu đã kêu gọi Ủy ban châu Âu khẩn trương giới thiệu một bộ sạc chung cho điện thoại thông minh và các thiết bị tương tự để đảm bảo tốt nhất các tùy chọn sạc tiêu chuẩn, tương thích, đồng thời yêu cầu Ủy ban chuẩn bị một chiến lược tách rời cho các bộ sạc và việc ghi nhãn hài hòa.

Nhiều ý kiến hoan nghênh của giới chức châu Âu

Nghị sĩ châu Âu người Malta Alex Agius Saliba cho rằng, “bộ sạc chung sẽ cuối cùng trở thành hiện thực ở châu Âu. Chúng ta đã phải đợi hơn 10 năm cho những quy định này, nhưng chúng ta cuối cùng có thể bỏ lại vô số bộ sạc trước đây. Các quy định mới sẽ cho phép phát triển nhiều giải pháp sạc sáng tạo trong tương lai và nó sẽ mang lại lợi ích cho tất cả mọi người - từ những người tiêu dùng thất vọng đến môi trường dễ bị tổn thương của chúng ta”.

Bà Margrethe Vestager, Ủy viên Ủy ban Cạnh tranh của EU cho biết: “Người tiêu dùng châu Âu thất vọng đủ lâu về những bộ sạc không tương thích chất đống trong ngăn kéo của họ. Chúng ta đã cho các ngành công nghiệp nhiều thời gian để đưa ra các giải pháp của riêng họ, bây giờ đã đến lúc chín muồi cho hành động lập pháp về một bộ sạc chung. Đây là chiến thắng quan trọng cho người tiêu dùng và môi trường của chúng ta, cũng như phù hợp với tham vọng xanh và kỹ thuật số của châu Âu”.

Ủy viên châu Âu về Thị trường nội địa Thierry Breton thì cho rằng: “Bộ sạc cung cấp năng lượng cho tất cả các thiết bị điện tử thiết yếu nhất của chúng ta. Với việc ngày càng có nhiều thiết bị, ngày càng có nhiều bộ sạc không thể thay thế cho nhau hoặc không cần thiết. Chúng tôi đang đặt dấu chấm hết cho điều đó. Với đề xuất của chúng tôi, người tiêu dùng châu Âu sẽ có thể sử dụng một bộ sạc duy nhất cho tất cả các thiết bị điện tử cầm tay của họ - một bước quan trọng để tăng tính tiện lợi và giảm lãng phí”

Còn theo Chủ tịch Ủy ban Bảo vệ người tiêu dùng và thị trường nội bộ của Nghị viện châu Âu Anna Cavazzini, đề xuất về bộ sạc chung giúp “giải quyết vấn đề rác thải điện tử, giúp cuộc sống của người tiêu dùng dễ dàng hơn, đồng thời trao quyền cho họ đưa ra nhiều lựa chọn bền vững”, từ đó “giúp họ tiết kiệm tiền và tiết kiệm tài nguyên của hành tinh”.

 

(theo Đại biểu nhân dân)