- Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã từng thừa nhận riêng với các quan chức NATO rằng Canada sẽ “không bao giờ” đạt được mục tiêu chi tiêu quân sự của khối đặt ra. Đây là thông tin được tiết lộ trong một tài liệu mật của Lầu Năm Góc bị rò rỉ mà tờ Washington Post có được.

Mặc dù NATO yêu cầu các quốc gia thành viên chi ít nhất 2% GDP cho quốc phòng, nhưng Thủ tướng Trudeau đã thông báo với liên minh rằng “Canada sẽ không bao giờ đạt mức chi tiêu quốc phòng 2%”, tài liệu cho biết. Theo tài liệu này, ngân sách quân sự của Ottawa không vượt quá 1,4% GDP trong gần 30 năm qua.

Tài liệu mật của Lầu Năm Góc bị rò rỉ vào tháng 3 đã trích dẫn những phàn nàn của phía Mỹ về nước láng giềng phía bắc, nói rằng “sự thiếu hụt quốc phòng trên diện rộng cản trở khả năng của Canada, đồng thời gây sức ép lên các mối quan hệ đối tác cũng như sự đóng góp của các thành viên” trong NATO.

Tài liệu bị rò rỉ cũng đánh giá rằng những quyết định mua sắm vũ khí “mang động cơ chính trị” cũng khiến các đơn vị trong quân đội Canada thiếu trang bị. Theo quan sát của Lầu Năm Góc, hầu hết trong số 89 xe tăng Leopard 2 của Canada “cần được bảo dưỡng thường xuyên”. Trong một đơn vị gồm 40 xe tăng, chỉ có 9 chiếc đang hoạt động, trong khi quân đội hiện chỉ có một nửa số phi công cần thiết để sẵn sàng chiến đấu.

Tài liệu cho biết thêm, những khiếm khuyết “dài dằng dặc” đó đã khiến quân đội Canada hồi đầu năm nay đã đưa ra kết luận rằng họ “không thể tiến hành một chiến dịch lớn trong khi đồng thời duy trì vai trò lãnh đạo nhóm chiến đấu của NATO ở Latvia và viện trợ cho Ukraine”.

Khi được đề nghị bình luận về tình trạng thiếu hụt chi tiêu quân sự của Canada vào đầu tuần này, Thủ tướng Trudeau gần như bỏ qua câu hỏi, chỉ nói rằng Ottawa sẽ “làm phần việc của mình” trong khi giải thích rằng “các chính phủ đang gặp thách thức với rất nhiều ưu tiên khác nhau mà chúng tôi phải… tìm cách cân bằng ngay”.

Theo NATO, Canada hiện chi khoảng 1,29% GDP cho quốc phòng.

Khi được tờ Washington Post tiếp cận, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Daniel Minden cho biết Canada tiếp tục thực hiện “các khoản đầu tư mang tính bước ngoặt để trang bị cho các lực lượng vũ trang của chúng tôi”, trích dẫn việc mua 88 máy bay chiến đấu F-35 với giá 19 tỷ USD vào đầu năm nay. Mặc dù ông Minden nhấn mạnh thêm rằng chính sách hiện tại của Ottawa kêu gọi tăng 70% chi tiêu quốc phòng vào năm 2026, Canada vẫn sẽ không đáp ứng được yêu cầu 2% của NATO ngay cả khi đáp ứng được mục tiêu nước này đưa ra.