- Thường trực Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đánh giá, thực hiện công việc phục vụ cộng đồng có thể coi là biện pháp mạnh mẽ có tính răn đe và giáo dục cao trong phòng, chống bạo lực gia đình...

Thảo luận về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi), Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị các cơ quan tiếp tục rà soát kỹ lưỡng, đánh giá tác động đối với các quy định mới, đảm bảo tính khả thi, phù hợp với các Điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.

Tại phiên họp, Chủ nhiệm UBXH Nguyễn Thúy Anh cho biết, dự thảo Luật sau khi chỉnh lý còn 56 điều, ít hơn 06 điều so với dự thảo trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ ba, bỏ 01 điều, bổ sung 03 điều.

Trên cơ sở ý kiến của đại biểu Quốc hội, Thường trực UBXH dự kiến chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng bổ sung một khoản quy định Chủ tịch UBND cấp xã tự mình ra quyết định cấm tiếp xúc khi có căn cứ hành vi bạo lực gia đình đe dọa tính mạng của người bị bạo lực gia đình, trừ trường hợp người bị bạo lực gia đình từ chối (tương tự như trường hợp TAND tự mình ra quyết định cấm tiếp xúc quy định tại khoản 2 Điều 26).

Thường trực UBXH thấy rằng, theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự, Tòa án không có thẩm quyền tự mình ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời “Cấm tiếp xúc với nạn nhân bạo lực gia đình”. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy các vụ việc bạo lực gia đình mang tính chất đặc thù, nhiều vụ việc nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng, cần phải có biện pháp xử lý ngay.

Do vậy, dự thảo Luật quy định Tòa án tự mình ra quyết định cấm tiếp xúc khi thấy cần thiết bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự của người bị bạo lực gia đình là phù hợp. Để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, Thường trực UBXH dự kiến chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng bổ sung một điều sửa đổi Điều 135 của Bộ luật Tố tụng dân sự như thể hiện tại Điều 55 của dự thảo Luật. Thường trực Ủy ban Tư pháp cũng nhất trí với quy định này.

Đối với việc việc bổ sung biện pháp “thực hiện công việc phục vụ cộng đồng”, Chủ nhiệm UBXH Nguyễn Thúy Anh cho biết, qua tham khảo kinh nghiệm quốc tế và rà soát tính tương thích với các điều ước quốc tế, Thường trực Uỷ ban nhận thấy, thực hiện công việc phục vụ cộng đồng có thể coi là biện pháp mạnh mẽ có tính răn đe và giáo dục cao trong phòng, chống bạo lực gia đình, không trái với các công ước, điều ước quốc tế về lao động cưỡng bức.  Do vậy, Thường trực UBXH đề xuất bổ sung Điều 33 quy định về biện pháp “thực hiện công việc phục vụ cộng đồng” như thể hiện tại dự thảo Luật.

Theo Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh, biện pháp “thực hiện công việc phục vụ cộng đồng” đã có nhiều nước áp dụng khi cá nhân có hành vi vi phạm vào một số lĩnh vực liên quan. Tuy nhiên, đây là một quy định mới, do vậy, cần nghiên cứu, đánh giá tác động kỹ lưỡng để đảm bảo tương thích với các điều luật khác, không vi phạm các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.

Các Ủy viên Ủy ban TVQH cũng đề nghị dự thảo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) cần cân nhắc bổ sung các nội dung nhằm phát huy vai trò của các tổ chức đoàn thể ở khu dân cư trong phòng, chống bạo lực gia đình; cân nhắc kỹ quy định hòa giải trong trường hợp người có hành vi bạo lực gia đình đến mức phải xử lý hình sự để đảm bảo đồng bộ, thống nhất với quy định của Bộ luật hình sự…

Phát biểu kết thúc nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị UBXH tổng hợp thêm ý kiến của các đại biểu Quốc hội chuyên trách về dự án Luật này; phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, rà soát, đánh giá tác động, tính khả thi, tương thích với các điều luật khác, không vi phạm các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia. Đồng thời, đề nghị cơ quan chủ trì thẩm tra và cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục phối hợp rà soát thêm các quy định về hành vi bạo lực gia đình để đảm bảo quyền tự do của công dân, tránh bỏ sót hành vi bạo lực gia đình trong thực tiễn như các ý kiến trong Thường vụ đã phát biểu; những quy định đảm bảo tính khả thi khi áp dụng đối với đối tượng là người nước ngoài cư trú ở Việt Nam; các quy định về cơ sở trợ giúp phòng, chống bạo lực gia đình, chính sách ưu đãi, các biện pháp tuyên truyền, vận động địa bàn dân cư…