Bộ Tư pháp (DoJ) và 8 bang của Mỹ đã kiện, yêu cầu giải thể mảng kinh doanh quảng cáo của Google với cáo buộc công ty này độc quyền bất hợp pháp công nghệ quảng cáo kỹ thuật số.

Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Merrick Garland thông báo vụ kiện chống độc quyền công nghệ quảng cáo nhằm vào Google tại cuộc họp báo ở Washington hôm 24-1. Ảnh: Reuters

Đơn kiện được đệ trình lên một tòa án liên bang ở Virginia, yêu cầu Google phải bán phần lớn các sản phẩm công nghệ quảng cáo của công ty, bao gồm phần mềm mua và bán quảng cáo, một sàn giao dịch để hoàn tất các giao dịch và một dịch vụ hiển thị quảng cáo khắp mạng internet. DoJ kêu gọi tòa án ngăn cấm Google tham gia vào các hành vi bị cáo buộc là chống cạnh tranh.

DoJ cũng yêu cầu Google bồi thường thiệt hại vì tính phí quảng cáo quá cao đối với các cơ quan chính phủ liên bang, chẳng hạn như Lục quân Mỹ.

Các cáo buộc trong đơn kiện của DoJ cũng tương tự với những cáo buộc do tổng chưởng lý ở 16 bang và lãnh thổ Puerto Rico đưa ra trong vụ kiện vào năm 2020. Vụ kiện đó đang chờ xét xử tại một tòa án liên bang ở New York.

“Vụ kiện mà chúng tôi tiến hành hôm nay nhằm buộc Google phải chịu trách nhiệm về sự độc quyền lâu đời của họ trong các công nghệ quảng cáo kỹ thuật số mà những người sáng tạo nội dung sử dụng để bán quảng cáo và các nhà quảng cáo sử dụng để mua quảng cáo trên mạng internet mở”,  Jonathan Kanter, Giám đốc chống độc quyền của DoJ nói trong một cuộc họp báo công bố vụ kiện vào hôm qua (24-1).

Kanter cho rằng, Google đã có 15 năm thực hiện các hành vi chống cạnh tranh, bao gồm các thương vụ mua lại đối thủ nhỏ hơn để giành quyền thống trị thị trường. Chẳng hạn, năm 2017, Google thâu tóm công ty quảng cáo trực tuyến khổng lồ DoubleClick với giá 3,1 tỉ đô la Mỹ. DoJ hiện đang tìm cách buộc Google phải hủy bỏ thương vụ này.

“Bộ Tư pháp sẽ thực thi mạnh mẽ luật chống độc quyền nhằm vào bất kể ngành nào và bất kể công ty nào”, Bộ trưởng DoJ Merrick Garland nói.

Tám bang đứng tên chung đơn kiện của DoJ gồm California, Virginia, Connecticut, Colorado, New Jersey, New York, Rhode Island và Tennessee.

Phản ứng trước thông tin trên, Google cho rằng vụ kiện là nỗ lực chọn ra kẻ thắng và người thua trong lĩnh vực công nghệ quảng cáo có tính cạnh tranh cao. Nội dung của vụ kiện phần lớn trùng lặp với “một vụ kiện vô căn cứ” của tổng chưởng lý bang Texas phát động vào năm 2020, với phần lớn cáo buộc đã bị một tòa án liên bang bác bỏ gần đây.

Công ty này chỉ trích cáo buộc sai lệch của DoJ sẽ làm chậm quá trình đổi mới, tăng phí quảng cáo, khiến hàng nghìn doanh nghiệp nhỏ và nhà xuất bản nội dung khó phát triển hơn. Trước đây, Google cũng lập luận rằng thị trường quảng cáo trực tuyến đã đông đúc và cạnh tranh, bao gồm các đối thủ lớn như Amazon.com, Meta Platforms và Microsoft.

Đây là vụ kiện đầu tiên mà chính quyền Tổng thống Joe Biden tiến hành để thách thức quyền lực của một trong những công ty công nghệ lớn nhất nước. Vụ kiện cũng đánh dấu một trong số ít lần DoJ kêu gọi giải thể một công ty lớn kể từ khi chính quyền giải thể hệ thống viễn thông Bell, kiểm soát thị trường viễn thông Bắc Mỹ trong hơn 100 năm, vào thập niên 1980.

Đây là vụ chống độc quyền thứ hai của DoJ chống lại Google. Trong khi đó, các tổng chưởng lý ở các bang của Mỹ đã tiến hành ba vụ kiện riêng biệt chống lại công ty này với cáo buộc doanh nghiệp đã vi phạm luật chống độc quyền khi thống trị thị trường tìm kiếm trực tuyến, công nghệ quảng cáo và ứng dụng trên nền tảng di động Android.

Google đang thống lĩnh thị trường quảng cáo kỹ thuật số trị giá 278,6 tỉ đô la của Mỹ. Công ty này kiểm soát hầu hết công nghệ được sử dụng để mua, bán và phục vụ quảng cáo trực tuyến. DoJ cho biết, sự thống trị này cho phép công ty kiếm ít nhất 0,3 đô la trên mỗi đô la mà các nhà quảng cáo chi tiêu thông qua các công cụ quảng cáo trực tuyến của Google.

Google cũng là công ty dẫn đầu trên thị trường quảng cáo kỹ thuật số toàn cầu được dự báo đạt 626,9 tỉ đô la trong năm 2023. Mảng kinh doanh quảng cáo của Alphabet, công mẹ của Google ở Mỹ dự kiến đạt doanh thu 73,8 tỉ đô la trong năm nay. Phần lớn trong số đó, tương đương 58,5 tỉ đô la, đến từ hoạt động kinh doanh quảng cáo tìm kiếm của Google. 15,29 tỉ đô la còn lại đến từ quảng cáo hiển thị.

Chỉ riêng Google dự kiến tạo ra khoảng 65,7 tỉ đô la doanh thu quảng cáo kỹ thuật số ở Mỹ trong năm nay, chiếm khoảng 26,5% thị phần. Trong khi đó YouTube, công ty con của Google, chiếm 2,9% thị phần khác, theo hãng nghiên cứu thị trường EMarketer.

Theo Kinh tế Sài Gòn Online