- Hà Lan và Đan Mạch hôm qua (20/8) cho biết họ sẽ cung cấp cho Ukraine các máy bay chiến đấu F-16 mà chính quyền Kiev từ lâu đã yêu cầu và mong mỏi có được nó. Động thái này được công bố trong cuộc gặp giữa Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky và Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte, khi các nhà lãnh đạo đi thăm một căn cứ không quân ở Eindhoven. Thông tin này chắc chắn sẽ khiến Nga lo ngại.

“Hôm nay chúng tôi có thể thông báo rằng Hà Lan và Đan Mạch cam kết chuyển giao các máy bay chiến đấu F-16 cho Ukraine và Lực lượng Không quân Ukraine. Hoạt động này sẽ có sự hợp tác với Mỹ và các đối tác khác sau khi các điều kiện chuyển giao vũ khí được đáp ứng”, ông Rutte tuyên bố trong cuộc họp báo chung với Tổng thống Ukraine Zelensky.

Thủ tướng Rutte lưu ý rằng trong khi đất nước của ông có 42 chiếc chiến đấu cơ F-16, vẫn còn quá sớm để nói Hà Lan có thể cung cấp cho đồng minh Ukraine bao nhiêu chiếc chiến đấu cơ trong số đó. Ít nhất 12 chiếc máy bay chiến đấu F-16 đã được rao bán, với việc Hà Lan và Argentina đang đàm phán về một thỏa thuận tiềm năng cho những chiếc máy bay này trong vài năm.

Tổng thống Zelensky ca ngợi quyết định nói trên là một bước đột phá "lịch sử" và ngụ ý rằng Amsterdam sẽ bàn giao toàn bộ kho F-16 của mình cho Ukraine.

“Thủ tướng Mark Rutte và tôi đã nhất trí về số lượng chiến đấu cơ F-16 sẽ được cung cấp cho Ukraine – sau khi đào tạo phi công và kỹ sư của chúng tôi. 42 máy bay. Và đây mới chỉ là khởi đầu,” ông Zelensky đã viết như vậy trên Telegram.

Đồng thời, Bộ Quốc phòng Đan Mạch ra thông cáo xác nhận nước này sẽ cung cấp chiến đấu cơ F-16 cho Kiev. Bộ Quốc phòng Đan Mạch không tiết lộ số lượng máy bay chính xác sẽ được gửi đến cho Ukraine mà chỉ xác nhận máy bay sẽ được cung cấp trong một số “điều kiện”, trong đó “bao gồm, nhưng không giới hạn, các phi công lái F-16 của Ukraine đã được lựa chọn, thử nghiệm và huấn luyện thành công cũng như giấy phép cần thiết, cơ sở hạ tầng và hậu cần.”

Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch Jakob Ellemann-Jensen tuyên bố: “Sự hỗ trợ của Đan Mạch dành cho Ukraine là không thể lay chuyển và với việc tặng máy bay chiến đấu F-16, Đan Mạch hiện đang dẫn đầu”.

Cả Hà Lan và Đan Mạch đang trong quá trình loại bỏ dần các máy bay chiến đấu F-16 cũ do Mỹ sản xuất và thay thế chúng bằng những chiếc F-35 hiện đại. Đan Mạch có khoảng 40 máy bay loại cũ hơn trong kho.

Kiev từ lâu đã yêu cầu máy bay chiến đấu F-16 từ những người ủng hộ phương Tây, lập luận rằng F-16 – và có khả năng là các loại máy bay khác – sẽ giúp lật ngược tình thế trong cuộc xung đột với Nga. Moscow đã nhiều lần kêu gọi phương Tây ngừng "bơm" vũ khí tinh vi cho Ukraine, cho rằng điều đó sẽ chỉ kéo dài tình trạng thù địch mà không thay đổi kết quả. Khi Tổng thống Biden lần đầu tiên đề cập đến những chiếc F-16 vào tháng 5, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã nói rằng việc gửi chúng đến Ukraine sẽ là “sự leo thang không thể chấp nhận được” và cảnh báo phương Tây không được “đùa với lửa”.

Phát biểu hồi tháng 6, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã lên tiếng cảnh báo rằng F-16 sẽ “bị đốt cháy” giống như những chiếc xe tăng được phương Tây cung cấp cho Kiev. Ông chủ điện Kremlin đồng thời cho biết Nga sẽ tìm mọi cách tấn công các địa điểm bên ngoài Ukraine nếu máy bay chiến đấu F-16 được cung cấp cho Ukraine.

Đan Mạch và Hà Lan đang dẫn đầu “liên minh” huấn luyện phi công Ukraine sử dụng máy bay chiến đấu F-16 do Mỹ sản xuất. Liên minh này cũng bao gồm Bỉ, Canada, Luxembourg, Na Uy, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Rumani, Anh và Thụy Điển. Khoảng một nửa số quốc gia tham gia đào tạo nói trên không thực sự có chiến đấu cơ F-16 trong biên chế quân đội của họ.