- Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị sẽ đến thăm các nước thành viên ASEAN gồm Singapore, Malaysia và Campuchia trong tuần này trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Trung Quốc với Philippines ở Biển Đông.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết ông Vương Nghị sẽ bắt đầu chuyến công du Đông Nam Á kéo dài 4 ngày từ ngày hôm nay (10/8). Đây sẽ là chuyến công du chính thức đầu tiên của ông trên cương vị Ngoại trưởng Trung Quốc kể từ khi ông được tái bổ nhiệm vào ngày 25/7.

Động thái này diễn ra sau khi một tàu bảo vệ bờ biển Trung Quốc bắn vòi rồng vào một tàu tiếp tế của Philippines ở Bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal) ở Biển Đông vào cuối tuần qua. Bãi Cỏ Mây là một rạn san hô vòng thuộc cụm Bình Nguyên của quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Rạn san hô này đang bị tranh chấp. Cả Bắc Kinh và Manila đều đòi chủ quyền với Bãi Cỏ Mây.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết chuyến đi của ông Vương Nghị nhằm tăng cường những cuộc "tiếp xúc chiến lược" với Singapore, Malaysia và Campuchia để thúc đẩy ổn định khu vực.

“Trung Quốc cũng sẵn sàng hợp tác với ba nước...để thúc đẩy sự phục hồi kinh tế, duy trì hòa bình và sự yên ổn, tăng cường các cuộc trao đổi và tìm hiểu lẫn nhau cũng như đóng góp lớn hơn cho hòa bình, sự ổn định, phát triển và thịnh vượng của khu vực cũng như thế giới," Bộ Ngoại giao Nga cho hay trong một tuyên bố.

Vụ va chạm diễn ra cuối tuần qua giữa Trung Quốc và Philippines đã làm gia tăng căng thẳng lâu nay giữa Bắc Kinh và Manila về Biển Đông - nơi vốn đã trở nóng bỏng hơn trong bối cảnh có sự cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng gia tăng trong khu vực.

Bắc Kinh cho biết họ đã có hành động cần thiết và chuyên nghiệp để bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của mình sau khi Manila cáo buộc họ là "quá đáng và gây khó chịu". Trung Quốc cũng chỉ trích Mỹ sau khi Washington đưa ra tuyên bố ủng hộ Manila.

Bắc Kinh đang có tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải ở Biển Đông với Philippines, Malaysia, Việt Nam, Brunei và Vùng lãnh thổ Đài Loan. Trung Quốc gây bất bình khi đòi chủ quyền với hầu hết Biển Đông.

Ông Zhu Feng - giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Nam Kinh, cho biết Ngoại trưởng Vương Nghị có khả năng sẽ tìm kiếm sự đồng thuận với các thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) về bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông và quản lý khủng hoảng trong khu vực sau tranh chấp mới nhất với Philippines.

Ngoại trưởng Vương Nghị cũng mong muốn Trung Quốc cố gắng đảm bảo hội nhập kinh tế trong khu vực, không để bị Mỹ phá hoại.

“Tình hình ở Biển Đông thực sự ảnh hưởng đến an ninh khu vực và sự phát triển kinh tế của toàn bộ khu vực châu Á-Thái Bình Dương trong tương lai,” ông Zhu nhận định.

"Lợi ích chung của ASEAN là liệu hội nhập tổng thể và hợp tác khu vực có thể được duy trì một cách hiệu quả hay không, và liệu có thể ngăn chặn được tình trang leo thang trong cuộc đối đầu an ninh, quân sự giữa Trung Quốc và Mỹ ở Biển Đông hay không."

Các nhà quan sát cho rằng, tranh chấp mới nhất giữa Trung Quốc và Philippines có thể gây ra sự chậm trễ hơn nữa cho các cuộc đàm phán về bộ quy tắc ứng xử sau khi đạt được tiến bộ vào tháng trước.

Ông Dylan Loh, trợ lý giáo sư chuyên về quan hệ Trung Quốc-ASEAN tại Đại học Công nghệ Nanyang ở Singapore, cho rằng, không có gì đáng ngạc nhiên khi Đông Nam Á lại được chọn là chuyến công du đầu tiên của Ngoại trưởng Vương Nghị sau khi ông được tái bổ nhiệm do tầm quan trọng của khu vực này trong chính sách đối ngoại của Chủ tịch Tập Cận Bình.

Ông Dylan Loh kỳ vọng Biển Đông sẽ nằm trong chương trình nghị sự.