- Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng cần “xóa bỏ” nhận thức của một bộ phận công chức là 'không làm thì không sai, thà đứng trước hội đồng kỷ luật còn hơn đứng trước tòa', bởi “đây là nhận thức “rất nguy hiểm.”

Tiếp tục thực hiện chương trình Kỳ họp thứ 5, sáng 25/5, tại Nhà Quốc hội, Quốc hội thảo luận tại tổ về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2022; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2023.

Phát biểu tại tổ 14, đại biểu Nguyễn Thị Mai Thoa, Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương phản ánh, hiện nay tình trạng lao động mất việc làm, giảm thu nhập đang là vấn đề thực tế đáng lo ngại. Đây cũng là vấn đề được phản ánh trên nhiều phương tiện thông tin đại chúng. Những tháng đầu năm 2023, số lượt rút bảo hiểm xã hội một lần tiếp tục tăng, số doanh nghiệp thành lập mới giảm. Tình trạng này gây ảnh hưởng lớn đến mọi lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, đặc biệt trong các ngành dệt may, da giày, sản xuất linh kiện điện tử ở nhiều vùng, miền trên cả nước.

Đại biểu cho rằng, nếu không có những giải pháp mạnh mẽ, khả thi, tạo ra chuyển biến, thay đổi rõ rệt thì thị trường lao động sẽ chịu nhiều rủi ro, thách thức, người lao động sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Đặc biệt, trong số những người mất việc làm, giảm thu nhập có phần đông trong độ tuổi thanh niên, là trụ cột gia đình. Tình trạng này kéo dài sẽ gây gánh nặng lớn về mặt an sinh, dễ dẫn đến gia tăng tệ nạn xã hội.

Cùng quan tâm đến vấn đề này, đại biểu Đặng Hồng Sỹ, Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận cho biết, tình trạng từ cuối 2022, những tháng đầu 2023, tình trạng mất việc làm tăng, tập trung ở các tỉnh thành có nhiều khu công nghiệp. Tốc độ tăng trưởng năm 2022 cao, thu ngân sách vượt chỉ tiêu, tuy nhiên, đời sống người dân thì còn nhiều khó khăn, đòi hỏi Chính phủ cần có giải pháp tháo gỡ kịp thời.

Đại biểu Đặng Hồng Sỹ cùng các đại biểu cho rằng cần tiếp tục quán triệt triển khai hiệu quả các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động, tổ chức các hội chợ xúc tiến thương mại để khai thác các thị trường mới. Cần có giải pháp hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp, đặc biệt với các doanh nghiệp liên quan đến bất động sản.

Ngoài ra, các đại biểu cho rằng cần đẩy mạnh các giải pháp phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, sắp xếp tổ chức cơ cấu, nâng cao chất lượng đầu vào của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Thảo luận tại tổ 10, đại biểu Phan Đức Hiếu – Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình cho rằng, nếu đơn thuần dựa vào số liệu thống kê của Tổng cục Thống kê chỉ phản ánh được một phần thuận lợi và khó khăn của nền kinh tế, rất cần số liệu bổ sung để nhìn nhận sâu sắc, thực chất, đúng đắn hơn về thuận lợi và khó khăn của nền kinh tế.

Dẫn báo cáo năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của VCCI, đại biểu Hiếu cho biết, qua khảo sát về doanh nghiệp trong năm 2022 nổi lên những con số đáng suy ngẫm, số doanh nghiệp báo lãi giảm so với năm 2021, doanh nghiệp báo lỗ tăng lên, mức độ lạc quan của doanh nghiệp không được cải thiện. Đại biểu nhấn mạnh, tìm kiếm khách hàng và tiếp cận nguồn vốn là hai khó khăn lớn nhất mà doanh nghiệp đang gặp phải; ngoài ra là những khó khăn về tuyển dụng nhân sự, thủ tục hành chính, biến động của chính sách, pháp luật, khó khăn về môi trường kinh doanh…

Vì vậy, từ nay đến cuối năm 2023, đại biểu đề nghị Chính phủ tập trung cải thiện môi trường kinh doanh, đặc biệt cần sự quyết liệt, quyết tâm mạnh mẽ hơn. Cùng với việc cải thiện môi trường kinh doanh, không nên ban hành thêm quy định nào làm gia tăng thêm chi phí hoặc rào cản cho sản xuất kinh doanh, nếu cần thiết ban hành quy định mới cần tính đến cơ chế hỗ trợ cho doanh nghiệp.

Quan tâm đến tình trạng thất nghiệp, đặc biệt là lao động nữ, đại biểu Hà Thị Nga – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp cho biết, theo báo cáo của Chính phủ, số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động 04 tháng năm 2023 giảm 2% so với cùng kỳ (gần 78,9 nghìn doanh nghiệp), trong khi doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tăng 25,1% (77 nghìn doanh nghiệp). Điều này đồng nghĩa với số người lao động mất việc làm và mất thu nhạp tăng, đặc biệt tình hình này có thể tiếp tục diễn biến phức tạp, khó khăn hơn trong thời gian tới.

Đáng chú ý, các doanh nghiệp ngừng hoạt động, cắt giảm lao động chủ yếu thuộc các ngành gia dày, dệt may, với đặc thù lao động nữ chiếm tỷ lệ rất cao, đa phần là lao động có trình độ phổ thông, độ tuổi trên 40, nên cơ hội tìm việc làm mới rất khó khăn.

Đại biểu đề nghị Chính phủ đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành quan tâm, rà soát, đánh giá chính xác về số doanh nghiệp rời khỏi thị trường, từ đó có giải pháp hỗ trợ vực dậy doanh nghiệp. Tiếp tục thực hiện chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn, chú trọng đến lao động nữ; có chính sách hỗ trợ vốn, cho vay ưu đãi thông qua các ngân hàng chính sách xã hội…

Không làm không sai - nhận thức nguy hiểm

Phát biểu tại tổ sáng nay, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nêu bật tình trạng không ít cán bộ, công chức, viên chức làm việc cầm chừng, đùn đẩy, né tránh, thiếu trách nhiệm, sợ sai trong thực thi công vụ.

“Phải xác định đây là những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, bởi việc đùn đẩy, né tránh, thiếu trách nhiệm, sợ sai trong thực thi công vụ ở một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức đã vi phạm các quy định theo nghị quyết của Đảng, trước hết là nghị quyết 04 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa 11, 12 về xây dựng và chỉnh đốn Đảng" – Bộ trưởng nhấn mạnh.

Nêu quan điểm rõ ràng là “không thể bênh vực cho các biểu hiện này”, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho rằng, trong bối cảnh đất nước đang rất khó khăn, tình trạng như vậy làm cản trở phát triển kinh tế, xã hội; Làm giảm niềm tin của nhân dân với đội ngũ cán bộ, công chức trong hệ thống hành chính Nhà nước.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ đề nghị cần “xóa bỏ” nhận thức của một bộ phận công chức là 'không làm thì không sai, thà đứng trước hội đồng kỷ luật còn hơn đứng trước tòa', bởi “Đây là nhận thức rất nguy hiểm, ảnh hưởng rất lớn xây dựng công vụ, chức trách nhiệm vụ của cán bộ, công chức”.

Về giải pháp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho rằng, việc hoàn thiện thể chế là rất quan trọng, cần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, rà soát bãi bỏ các quy định hoặc thói quen phải xin ý kiến, thỏa thuận, xin chủ trương, thống nhất...

Bà Trà cho biết, Bộ Nội vụ tập trung tham mưu cho Chính phủ để ban hành nghị định về khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung bởi có những nghị định, nghị quyết này sẽ đầy đủ cơ sở hành lang pháp lý, khi đó mới bảo vệ được cán bộ, nếu không cũng rất khó, vì có những quy định bị vướng trong một số luật.

Bộ trưởng cho rằng, nếu không có nghị quyết của Quốc hội thì "không thể xé rào, vượt rào thực hiện việc này được".

Một trong những giải pháp cũng được bà Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, đó là vai trò và trách nhiệm của người đứng đầu trong việc dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm và kiên quyết mạnh tay xử lý cán bộ có biểu hiện trên.