- Một năm sau khi đạt đỉnh ở ngưỡng 68.000 USD, hai loại tiền kỹ thuật số lớn nhất là Bitcoin và Ethereum đã mất 3/4 giá trị vốn hóa thị trường, đồng thời sụp đổ cùng với các cổ phiếu công nghệ rủi ro nhất. Ngành công nghiệp này từng được định giá khoảng 3.000 tỷ USD, hiện chỉ còn khoảng 900 tỷ USD.

Vào thời điểm này một năm trước, giới đầu tư miêu tả Bitcoin là tương lai của tiền tệ và Ethereum là công cụ phát triển quan trọng nhất trên thế giới. Các token không thể thay thế đã bùng nổ, Coinbase giao dịch ở mức cao kỷ lục. 

Tất cả nhà đầu tư đều dự đoán năm 2022 sẽ là một năm rực rỡ hơn nữa đối với ngành tiền số

Đáng tiếc, đỉnh cao của tiền điện tử đã dừng lại ở tháng 11/2021.

Thay vì hoạt động như một hàng rào chống lại lạm phát, gần mức cao nhất trong 40 năm, Bitcoin đã được chứng minh là một tài sản đầu cơ khác, được đẩy lên cao khi thị trường hưng phấn và lao dốc khi tâm lý nhà đầu tư bất ổn.

Hay như gần đây nhất là tình trạng phá sản của một trong những sàn giao dịch điện tử lớn nhất thế giới - sàn FTX.

Chỉ trong nháy mắt, mức định giá 32 tỷ USD dành cho FTX bỗng “phi thẳng” xuống con số 0 khi thanh khoản cạn kiệt, khách hàng yêu cầu rút tiền và sàn giao dịch đối thủ Binance đã phá bỏ thỏa thuận không ràng buộc để mua công ty.

Founder FTX, Sam Bankman-Fried, cũng tuyên bố từ chức vào thứ Sáu tuần trước. 

Katie Talati, Giám đốc nghiên cứu tại Arca, một công ty đầu tư tập trung vào tài sản kỹ thuật số, cho biết: “Bây giờ nhìn lại, sự phấn khích và giá cả của tài sản kỹ thuật số rõ ràng đã vượt lên trên chính nó và giao dịch vượt xa mọi giá trị cơ bản, Và khi suy thoái diễn ra quá nhanh và dữ dội, nhiều người đã tuyên bố rằng tài sản kỹ thuật số đã chết”.

Cho dù tiền điện tử có bị diệt vong mãi mãi hay cuối cùng sẽ phục hồi, như ông Talati mong đợi, cuộc “tắm máu” năm 2022 đã phơi bày nhiều sai sót của ngành tiền điện tử và rung lên hồi chuông cảnh báo cho các nhà đầu tư và công chúng về việc tại sao cần tồn tại quy định tài chính.

Michael Saylor, Chủ tịch điều hành của MicroStrategy, một công ty công nghệ sở hữu 130.000 BTC, cho biết: “Ngành công nghiệp này cần phải phát triển và các cơ quan quản lý nên vào cuộc. Tương lai của ngành là các tài sản kỹ thuật số đã đăng ký được giao dịch trên các sàn giao dịch được quản lý, nơi mọi người đều có sự bảo vệ khỏi các rủi ro".

Saylor phát biểu trên chương trình “Squawk on the Street ” của CNBC rằng, khi sự sụp đổ của FTX làm chao đảo thị trường tiền điện tử, Bitcoin đã chìm xuống mức thấp nhất trong hai năm qua vào tuần này. 

Các đồng tiền khác như Ethereum, Solana,... cũng rơi vào tình trạng tương tự. 

Cổ phiếu gắn liền với tiền điện tử cũng bị ảnh hưởng. 

Sàn giao dịch tiền điện tử Coinbase giảm 20% trong hai ngày, trong khi Robinhood, ứng dụng giao dịch mà Bankman-Fried là một trong những nhà đầu tư lớn nhất của nó, đã giảm 30% trong cùng kỳ. 

Tuần trước, Coinbase đã báo cáo doanh thu sụt giảm hơn 50% trong quý thứ ba so với cùng kỳ năm ngoái, đi kèm đó là khoản lỗ 545 triệu USD. Bên cạnh đó, vào tháng 6, sàn giao dịch tiền điện tử đã cắt giảm 18% nhân sự của mình.

Alesia Haas, Giám đốc Tài chính của Coinbase, cho biết: “Chúng tôi đang tích cực cập nhật và đánh giá các kế hoạch của mình và sẽ giảm thiểu thêm chi phí hoạt động nếu điều kiện thị trường xấu đi”.

Sự suy thoái bắt đầu vào cuối năm 2021. Đó là khi tỷ lệ lạm phát bắt đầu tăng đột biến và làm dấy lên lo ngại rằng Fedsẽ bắt đầu tăng chi phí đi vay. Bitcoin đã giảm 19% trong tháng 12/2021, khi các nhà đầu tư chuyển sang tìm kiếm những tài sản đầu tư an toàn hơn trong bối cảnh nền kinh tế biến động.

Tình trạng bán tháo tiếp tục diễn ra vào tháng 1/2022 với Bitcoin giảm 17% và Ethereum giảm mạnh 26%. 

Ông David Marcus, cựu Giám đốc tiền điện tử tại Meta, đã cảnh báo thị trường nên tập trung vào các vấn đề thực tế hơn thay vì đầu tư vào tiền điện tử, cho rằng “mùa đông" của loại tài sản này đã đến.

Thế nhưng, mùa đông tiền điện tử đã không xảy ra cho đến tháng 5/2022, giai đoạn sụp đổ của đồng tiền Luna và TerraUSD (UST), khiến thị trường stablecoin chính thức trở nên chao đảo với khoảng 40 tỷ USD đã bị xoá sổ.

Stablecoin là một loại tiền tệ kỹ thuật số được thiết kế để duy trì tỷ giá 1 chọi 1 với USD, hoạt động như một loại tài khoản ngân hàng cho nền kinh tế tiền điện tử và cung cấp một kho lưu trữ giá trị tốt, trái ngược với sự biến động như BTC và các loại tiền kỹ thuật số khác.

Khi TerraUSD, hay UST, và mã “chị em” có tên là Luna Dove giảm xuống dưới mốc 1 USD, niềm tin của nhà đầu tư tan biến và mức chốt bị phá vỡ. 

Ngoài ra, nền tảng cho vay Celsius tạm dừng rút tiền vì “điều kiện thị trường khắc nghiệt”. Binance cũng tạm dừng rút tiền, trong khi công ty cho vay tiền điện tử BlockFi đã cắt giảm 20% nhân sự sau khi tăng hơn 5 lần kể từ cuối năm 2020.

Sau đó là các vụ phá sản.

Công ty 3AC có trụ sở tại Singapore đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản vào tháng 7, chỉ vài tháng sau khi tiết lộ rằng họ có tài sản trị giá 10 tỷ USD. Sau khi 3AC sụp đổ, công ty môi giới tiền điện tử Voyager Digital cũng “tan thành mây khói” bởi vì khoản vỡ nợ lớn của 3AC là khoản vay từ Voyager.

Tiếp theo là Celsius, tổ chức này đã nộp đơn xin phá sản theo Chapter 11 vào giữa tháng Bảy.

Không những thế, sự sụt giảm nhanh như chớp của FTX đã bắt đầu vào cuối tuần trước sau khi CEO Changpeng Zhao đã tweet rằng công ty của ông đang bán những token FTT cuối cùng.

Tuyên bố công khai của Zhao không chỉ khiến giá FTT sụt giảm mà còn khiến các khách hàng của FTX phải rút lui. 

Bankman-Fried cho biết, khách hàng của FTX vào Chủ nhật đã yêu cầu rút khoảng 5 tỷ USD, một con số mà ông cho rằng là “mức lớn nhất với biên độ rất lớn”.