- Báo cáo Triển vọng Kinh tế 2023 cho biết, tại Việt Nam, giai đoạn 2019 – 2022, các khoản chi tiêu không thiết yếu tăng 124,9% đối với nhóm chủ thẻ hạng sang nhưng chỉ tăng 43,3% đối với nhóm chủ thẻ thường…

Chi tiêu cho nhà ở giảm, cho tiêu dùng tăng

Theo Báo cáo “Triển vọng Kinh tế 2023”, sau nhiều năm diễn ra cơn sốt nhà ở, lãi suất cao hơn được dự đoán sẽ siết chặt các chi phí sinh hoạt, thay đổi cách chi tiêu của người tiêu dùng nói chung.

Tại các quốc gia phát triển, chi tiêu liên quan tới nhà ở được dự kiến sẽ giảm khoảng 4,5% xuyên suốt năm 2023, rơi xuống dưới mức trước đại dịch.

Theo Báo cáo, tại khu vực Bắc Mỹ, nhu cầu tiêu dùng tăng bất chấp xu hướng chung.

Với khu vực Mỹ Latinh và vùng Caribe (LAC), tại Brazil, tỷ trọng chi tiêu liên quan đến nhà ở đã giảm 1,1 điểm phần trăm vào năm 2022 so với năm 2019.

Ở Châu Âu (EUR), tại Vương quốc Anh, tỷ trọng chi tiêu liên quan đến nhà ở đã giảm 1,4 điểm phần trăm vào năm 2022 so với năm 2019.

Ở Khu vực Đông Âu, Trung Đông và Châu Phi (EEMEA), tại Nam Phi, tỷ trọng chi tiêu liên quan đến nhà ở đã giảm 1 điểm phần trăm vào năm 2022 so với năm 2019.

Với Châu Á – Thái Bình Dương (AP), khảo sát cho thấy tại Thái Lan, tỷ trọng chi tiêu liên quan đến nhà ở đã giảm 1,5 điểm phần trăm vào năm 2022 so với năm 2019.

Trong khi đó, những khoản chi tiêu thiết yếu được dự đoán vẫn giữ mức ổn định trong lạm phát. Người tiêu dùng sẽ hướng tới những thương hiệu có giá cả hợp lý và giá trị sử dụng cao.

Theo Báo cáo, trong năm 2022, tần suất mua hàng trực tiếp tại các cửa hàng tạp hóa của người tiêu dùng toàn cầu tăng 31% so với năm 2019 - phần nào nhằm giảm lãng phí lương thực – trong khi mức chi tiêu trung bình cho mỗi lần mua hàng trực tiếp giảm khoảng 9% .

Theo Báo cáo, tại Bắc Mỹ, chi tiêu của người tiêu dùng vẫn tăng bất chấp xu hướng chung.

Ở Mỹ Latinh và vùng Caribe, tính đến tháng 9 năm 2022 tại Mexico, tần suất mua sắm trực tiếp tại cửa hàng tạp hóa tăng 81,4% so với tháng 9 năm 2019, nhưng mức chi tiêu cho mỗi lần mua sắm ít hơn 22%.

Ở Châu Âu (EUR), tính đến tháng 9 năm 2022 tại Đức, tần suất mua sắm trực tiếp tại cửa hàng tạp hóa tăng 23,1% so với tháng 9 năm 2019 nhưng mức chi tiêu cho mỗi lần mua sắm ít hơn 14,5%.

Ở Đông Âu, Trung Đông và Châu Phi (EEMEA), tính đến tháng 9 năm 2022 tại các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất, tần suất mua sắm trực tiếp tại cửa hàng tạp hóa tăng 28% so với tháng 9 năm 2019 nhưng mức chi tiêu cho mỗi lần mua sắm ít hơn 21,4%.

Ở Châu Á – Thái Bình Dương (AP), tính đến tháng 9 năm 2022 tại Indonesia, tần suất mua sắm trực tiếp tại cửa hàng tạp hóa tăng 35% so với tháng 9 năm 2019 nhưng mức chi tiêu cho mỗi lần mua sắm ít hơn 3,1%.

Khoản chi tiêu không thiết yếu của người giàu tăng mạnh

Báo cáo đánh giá, các hộ gia đình thu nhập thấp sẽ chịu sức ép lớn khi giá thực phẩm và năng lượng chiếm tỉ trọng lớn hơn trong chi phí tiêu dùng. Từ năm 2019 đến năm 2022, các khoản chi tiêu không thiết yếu  của các hộ có thu nhập cao ghi nhận mức tăng trưởng gần gấp đôi so với các hộ có thu nhập thấp.

Tuy nhiên, lạm phát sẽ góp phần thu hẹp khoảng cách này lại. Viện Kinh tế dự báo áp lực lạm phát sẽ suy giảm vào năm tới, với tỷ lệ lạm phát trung bình của các nền kinh tế phát triển giảm từ 7,1% qua từng năm trong quý 4 năm 2022 xuống còn 3,1% qua từng năm trong quý 4 năm 2023.

Báo cáo ghi nhận, tại Mỹ, giai đoạn 2019 – 2022, các khoản chi tiêu không thiết yếu tăng 60,2% đối với nhóm chủ thẻ hạng sang và 24,6% đối với nhóm chủ thẻ thường, cách biệt 36 điểm phần trăm.

Ở khu vực Mỹ Latinh và vùng Caribe, tại Cộng hòa Dominica, giai đoạn 2019 – 2022, các khoản chi tiêu không thiết yếu tăng 138,9% đối với nhóm chủ thẻ hạng sang và 93,6% đối với nhóm chủ thẻ thường, cách biệt 45 điểm phần trăm.

Ở Châu Âu (EUR), tại Pháp, giai đoạn 2019 – 2022, các khoản chi tiêu không thiết yếu tăng 88,8% % đối với nhóm chủ thẻ hạng sang và 45,7 đối với nhóm chủ thẻ thường, cách biệt 43 điểm phần trăm.

Ở Đông Âu, Trung Đông và Châu Phi (EEMEA), tTại Kenya, giai đoạn 2019 – 2022, các khoản chi tiêu không thiết yếu tăng 43,5% đối với nhóm chủ thẻ hạng sang và 4,3% đối với nhóm chủ thẻ thường, cách biệt 39 điểm phần trăm.

Ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, báo cáo cho biết, tại Việt Nam, giai đoạn 2019 – 2022, các khoản chi tiêu không thiết yếu tăng 124,9% đối với nhóm chủ thẻ hạng sang và tăng 43,3% đối với nhóm chủ thẻ thường, cách biệt 82 điểm phần trăm.