- “Có những lúc quỹ BOG tại doanh nghiệp còn ghi nhận mức âm. Nhờ vậy, trong khi giá bình quân một số mặt hàng xăng dầu thế giới biến động 11,38 - 45,95% thì giá xăng dầu trong nước đến kỳ điều hành 22/8 vừa qua chỉ tăng 1,14 - 40,37%" - Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải nói.

Liên quan đến việc trích lập Quỹ Bình ổn giá (BOG) xăng dầu, ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, thời gian qua đã có 8 kỳ điều hành liên tục từ tháng 1 đến tháng 4/2022, sau đó 5 kỳ liên tục từ 1/4-22/6/2022 Quỹ BOG đã được thực hiện chi để bình ổn giá xăng dầu trong nước.

“Có những lúc quỹ BOG tại doanh nghiệp còn ghi nhận mức âm. Nhờ vậy, trong khi giá bình quân một số mặt hàng xăng dầu thế giới biến động 11,38 - 45,95% thì giá xăng dầu trong nước đến kỳ điều hành 22/8 vừa qua chỉ tăng 1,14 - 40,37%.

Điều này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi giá xăng dầu ảnh hưởng lớn đến giá cả các mặt hàng khác trên thị trường hay giá cước vận tải, nếu không có công cụ là quỹ BOG để giảm mức tăng vào những thời điểm "nóng" thì giá cả chung sẽ chịu nhiều biến động.” – Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải giải thích.

Theo ông Hải, Quỹ BOG là quỹ tài chính không nằm trong cân đối ngân sách nhà nước và toàn bộ nguồn trích lập, chi sử dụng Quỹ BOG tham gia điều tiết, hỗ trợ bình ổn giá xăng dầu trong nước. Quỹ này hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, không phát sinh cơ chế quản lý tập trung và không phát sinh tổ chức bộ máy, không có cơ chế tài chính riêng và Bộ Tài chính hiện nay là đơn vị được giao hướng dẫn quản lý hạch toán kiểm tra giám sát việc vận hành Quỹ BOG giá xăng dầu. 

“Bộ Công Thương đã, đang và sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để thực hiện sử dụng Quỹ BOG phù hợp, minh bạch, góp phần đảm bảo nguồn cung cũng như quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng, doanh nghiệp.” – Thứ trưởng Bộ Công Thương khẳng định.

Tước giấy phép 5 doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu

Liên quan đến việc tước giấy phép của 5 doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu, ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Bộ Công Thương thông tin: Ngày 15/2/2022, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định thanh tra số 192/QĐ-BCT để thanh tra việc chấp hành quy định của pháp luật trong kinh doanh xăng dầu của một số thương nhân kinh doanh xăng dầu.

“Đây cũng là hành động của Bộ Công Thương thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ về việc kiên quyết xử lý những hành vi vi phạm của các doanh nghiệp đầu mối và hệ thống thương nhân, tổng đại lý, đại lý kinh doanh xăng dầu.” – ông Hải nói.

Qua kết quả các cuộc điều tra, biên bản vi phạm hành chính và giải trình của các đơn vị, ngày 31/8/2022, Chánh Thanh tra Bộ Công Thương ban hành 18 quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu đối với 11 thương nhân đầu mối và các công ty con của các thương nhân đầu mối này. Tổng số tiền phạt là 13.340.000.000 đồng.

Ngoài việc phạt tiền, Thanh tra Bộ Công Thương cũng có 5 quyết định áp dụng hình phạt bổ sung là tước quyền sử dụng giấy phép kinh doanh, xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu trong thời hạn 1 tháng với 5 thương nhân đầu mối bao gồm: Công ty CP Thương mại Dầu khí Đồng Tháp, Công ty CP Xuất nhập khẩu xăng dầu Tín Nghĩa, Công ty CP Dầu khí Đông Phương, Công ty TNHH Xăng dầu Hùng Hậu, Công ty TNHH MTV Dầu khí TP. Hồ Chí Minh (Saigon Petro). Nguyên nhân chủ yếu là do các doanh nghiệp này không đáp ứng được điều kiện về hệ thống phân phối xăng dầu theo quy định.

“Khi 5 doanh nghiệp này đã bị tước quyền, theo Điều 9 Nghị định 83, họ không còn 19 quyền hạn trong kinh doanh xăng dầu, bao gồm không chỉ việc không được xuất nhập khẩu xăng dầu mà cũng không được mua xăng dầu từ các nhà máy lọc dầu trong nước, không được bán xăng dầu cho các thương nhân khác” - ông Đỗ Thắng Hải giải thích.

Vì vậy việc tước giấy phép sẽ ảnh hưởng đến nguồn cung xăng dầu cho thị trường tại các địa bàn kinh doanh của các doanh nghiệp này, khi 5 doanh nghiệp đang cung ứng trung bình cho thị trường khoảng 160.000 m3 xăng dầu các loại/tháng (chiếm khoảng 10% nhu cầu thị trường nội địa), do đó sẽ ảnh hưởng đến việc duy trì nguồn cung, ổn định thị trường xăng dầu trong nước hiện đang khá căng thẳng, nhất là ở khu vực phía Nam (địa bàn hoạt động chính của 5 doanh nghiệp bị tước giấy phép).

Sáng ngày 6/9, Bộ Công Thương đã có báo cáo tại cuộc họp Chính phủ thường kỳ tháng 8/2022 và chiều cùng ngày, Ban Cán sự Đảng Bộ Công Thương đã họp để xử lý vấn đề này theo hướng trước hết phạt hành chính kịch khung theo đúng các biên bản, còn việc tước giấy phép trong thời hạn vẫn sẽ được áp dụng nhưng lựa chọn thời điểm phù hợp để thực hiện.

Việc xử lý cần căn cứ trên 3 nguyên tắc: Thứ nhất, cần xử lý nghiêm khắc các hành vi vi phạm pháp luật, dù là thương nhân đầu mối hay các công ty con trực thuộc; thứ hai, cũng cần lưu ý đến những khó khăn của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, đặc biệt sau bối cảnh đại dịch Covid-19 vừa qua; Thứ ba, quan trọng nhất, là vẫn cần đảm bảo nguồn cung xăng dầu cho các doanh nghiệp sử dụng xăng dầu làm đầu vào cho hoạt động sản xuất kinh doanh và khoảng 100 triệu người dân cả nước.

Trên cơ sở 3 nguyên tắc trên, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục nghiên cứu tìm ra những giải pháp phù hợp nhất cho việc xử lý vấn đề này.