- Một bộ luật mới quản lý việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) ở Liên minh châu Âu (EU) sẽ buộc các công ty phải minh bạch hơn về dữ liệu được sử dụng để đào tạo các hệ thống của họ, buộc họ phải công khai một trong những bí mật được bảo vệ chặt chẽ nhất của ngành.

Trong 18 tháng kể từ khi công ty OpenAI được hậu thuẫn bởi Microsoft trình làng ChatGPT ra công chúng, đã có sự gia tăng mạnh mẽ về sự quan tâm của công chúng cũng như đầu tư vào AI tạo sinh - một loạt ứng dụng có thể được sử dụng để nhanh chóng tạo ra văn bản, hình ảnh và nội dung âm thanh.

Tuy nhiên, khi ngành công nghiệp này bùng nổ, các câu hỏi đã được đặt ra về cách các công ty AI có được dữ liệu được sử dụng để đào tạo các mô hình của họ và liệu việc cung cấp cho những công ty này các cuốn sách bán chạy nhất và những bộ phim Hollywood mà không có sự cho phép của người sáng tạo có vi phạm bản quyền hay không.

Đạo luật AI được EU thông qua gần đây đang được triển khai theo từng giai đoạn trong hai năm tới, giúp các cơ quan quản lý có thời gian thực thi luật mới trong khi các doanh nghiệp phải vật lộn với một loạt nghĩa vụ mới. Nhưng chính xác thì một số quy tắc này sẽ hoạt động như thế nào trong thực tế vẫn chưa được biết.

Một trong những phần gây tranh cãi hơn của Đạo luật AI nêu rõ rằng các tổ chức triển khai các mô hình AI có mục đích chung, chẳng hạn như ChatGPT, sẽ phải cung cấp “bản tóm tắt chi tiết” về nội dung được sử dụng để đào tạo chúng. Văn phòng AI mới thành lập của EU cho biết họ có kế hoạch phát hành một mẫu để các tổ chức làm theo vào đầu năm 2025, sau khi tham khảo ý kiến ​​​​của các bên liên quan.

Mặc dù các chi tiết vẫn chưa được làm rõ, nhưng các công ty AI rất khó tiết lộ những gì mô hình của họ đã được đào tạo, mô tả thông tin đó là bí mật thương mại sẽ mang lại cho đối thủ cạnh tranh một lợi thế không công bằng nếu nó được công khai.

Ông Matthieu Riouf - Giám đốc điều hành của công ty chỉnh sửa hình ảnh được hỗ trợ bởi AI Photoroom, cho biết: “Đó sẽ là một giấc mơ thành hiện thực khi được xem bộ dữ liệu của đối thủ cạnh tranh và họ cũng có thể xem bộ dữ liệu của chúng tôi”.

“Nó giống như nấu ăn. Có một phần bí mật của công thức mà những đầu bếp giỏi nhất sẽ không chia sẻ. Điều đó thật hấp dẫn và nó sẽ tạo ra sự khác biệt", ông Riouf nói.

Mức độ chi tiết của các báo cáo minh bạch này sẽ có ý nghĩa lớn đối với các công ty khởi nghiệp AI nhỏ hơn và các công ty công nghệ lớn như Google và Meta – những công ty đã đưa công nghệ này lên hàng đầu trung tâm trong hoạt động tương lai của họ.

Trong năm qua, một số công ty công nghệ nổi tiếng, bao gồm Google, OpenAI và Stability AI đã phải đối mặt với các vụ kiện từ những người sáng tạo cho rằng nội dung của họ bị sử dụng không đúng cách để đào tạo mô hình của họ.

Trong khi Tổng thống Mỹ Joe Biden đã thông qua một số mệnh lệnh hành pháp tập trung vào các rủi ro bảo mật của AI, các câu hỏi về bản quyền vẫn chưa được kiểm tra đầy đủ. Lời kêu gọi các công ty công nghệ trả tiền cho chủ sở hữu quyền đối với dữ liệu đã nhận được sự ủng hộ của lưỡng đảng tại Quốc hội.

Trong bối cảnh sự giám sát ngày càng tăng, các công ty công nghệ đã ký một loạt thỏa thuận cấp phép nội dung với các phương tiện truyền thông và trang web. OpenAI đã ký thỏa thuận với Financial Times và The Atlantic, trong khi Google ký thỏa thuận với NewsCorp,  trang web truyền thông xã hội của NewsCorp - Reddit.