- Các công cụ AI như ChatGPT đã trở thành xu hướng chủ đạo và các công ty đứng sau công nghệ này đang rót hàng tỷ đô la vào cuộc đặt cược rằng chúng sẽ thay đổi cách chúng ta sống và làm việc.

Nhưng bên cạnh lời hứa đó là một loạt các tiêu đề liên tục gây lo ngại, một số nêu bật khả năng của AI trong việc đưa ra những thành kiến ​​​​hoặc thiếu chính xác khi trả lời các câu hỏi hoặc mệnh lệnh của chúng ta. Các công cụ AI tạo sinh, bao gồm ChatGPT, đã bị cáo buộc vi phạm bản quyền. Đáng lo ngại là một số đã được sử dụng để tạo ra hình ảnh riêng tư không có sự đồng thuận.

Gần đây nhất, khái niệm “deepfakes” đã gây chú ý khi những hình ảnh khiêu dâm của nữ ca sĩ Taylor Swift do AI tạo ra lan truyền trên mạng xã hội, nhấn mạnh tiềm năng gây hại do công nghệ trí tuệ nhân tạo chính thống gây ra.

Tổng thống Joe Biden đã thúc giục Quốc hội trong bài phát biểu Thông điệp Liên bang năm 2024 thông qua luật quản lý trí tuệ nhân tạo, bao gồm cả việc cấm “mạo danh giọng nói AI và hơn thế nữa”. Ông cho biết các nhà lập pháp cần “khai thác tiềm năng của AI đồng thời bảo vệ chúng ta khỏi mối nguy hiểm của nó”. Ông chủ Nhà Trắng cảnh báo về những rủi ro của công nghệ này đối với người Mỹ nếu không được kiểm soát.

Tuyên bố của Tổng thống Biden được đưa ra sau khi có một chiến dịch gọi điện giả mạo gần đây bắt chước giọng nói của ông và nhắm mục tiêu vào hàng nghìn cử tri sơ bộ ở New Hampshire trong những gì mà chính quyền mô tả là một nỗ lực can thiệp bầu cử được hỗ trợ bởi AI. Ngay cả khi các chuyên gia về thông tin sai lệch cảnh báo về mối đe dọa của AI đối với các cuộc thăm dò và diễn ngôn công khai, ít người mong đợi Quốc hội sẽ thông qua đạo luật kiểm soát ngành AI trong một năm bầu cử đầy chia rẽ.

Điều đó không ngăn cản các công ty Big Tech và các công ty AI tiếp tục thu hút người tiêu dùng và doanh nghiệp bằng các tính năng và khả năng mới.

Gần đây nhất, OpenAI, người tạo ra ChatGPT, đã giới thiệu một mô hình AI mới có tên Sora, mô hình này tuyên bố có thể tạo ra các video dài 60 giây vừa “có tính thực tế” và “đầy tính tưởng tượng” từ các lời nhắc văn bản nhanh. Microsoft đã bổ sung trợ lý AI, Copilot chạy trên công nghệ nền tảng ChatGPT vào bộ sản phẩm của mình gồm Word, PowerPoint, Teams và Outlook – những phần mềm vốn đã được nhiều doanh nghiệp trên toàn thế giới sử dụng. Và Google đã giới thiệu Gemini, một chatbot AI đã bắt đầu thay thế tính năng Google Assistant trên một số thiết bị Android.

Các chuyên gia lo ngại

Các nhà nghiên cứu, giáo sư và chuyên gia pháp lý về trí tuệ nhân tạo lo ngại về việc áp dụng rộng rãi AI trước khi các cơ quan quản lý có khả năng hoặc sẵn sàng kiềm soát nó. Hàng trăm chuyên gia trong số này đã ký một lá thư trong tuần này yêu cầu các công ty AI thực hiện thay đổi chính sách và đồng ý tuân thủ các đánh giá độc lập về lý do an toàn và trách nhiệm giải trình.

“Các công ty AI tạo sinh nên tránh lặp lại sai lầm của các nền tảng truyền thông xã hội, nhiều trong số đó đã cấm các loại nghiên cứu nhằm buộc họ phải chịu trách nhiệm, kèm theo thư cảnh báo về hành động pháp lý hoặc các phương pháp khác để gây ra hiệu ứng đe dọa đối với các hoạt động nghiên cứu,” lá thư của các chuyên gia đã cho biết như vậy.

Nó nói thêm rằng một số công ty AI tạo sinh đã đình chỉ tài khoản của nhà nghiên cứu và thay đổi điều khoản dịch vụ của họ để ngăn chặn một số loại đánh giá, lưu ý rằng “việc trao quyền cho các nhà nghiên cứu độc lập không phải là lợi ích riêng của các công ty AI”.

Bức thư được đưa ra chưa đầy một năm sau khi một số tên tuổi lớn nhất trong làng công nghệ, bao gồm cả tỷ phú Elon Musk, kêu gọi các phòng thí nghiệm trí tuệ nhân tạo ngừng đào tạo các hệ thống AI mạnh nhất trong ít nhất sáu tháng, với lý do “những rủi ro sâu sắc đối với xã hội và nhân loại”. ” Việc tạm dừng đã không xảy ra.

Ông Suresh Venkatasubramanian, một nhà khoa học máy tính và giáo sư tại Đại học Brown, nói với CNN rằng: “Điều đáng lo ngại nhất mà tôi thấy xung quanh AI là tiếp tục có khoảng cách ngày càng lớn giữa lời hứa và thực tiễn”. “Các công ty tiếp tục hứa sẽ mang đến mặt trăng khi có AI và vẫn cung cấp pho mát xanh bị mốc.”

Ông Venkatasubramanian, người được bổ nhiệm vào Văn phòng Chính sách Khoa học và Công nghệ của Nhà Trắng vào năm 2021 để giúp tư vấn về chính sách AI, nằm trong số các chuyên gia đã ký vào bức thư mới nhất.

“Việc truy cập vào các hệ thống AI tạo sinh lớn đang được sử dụng rộng rãi đã bị kiểm soát bởi một số công ty,” ông Venkatasubramanian cho biết, đồng thời lưu ý rằng các hệ thống này dễ mắc lỗi và có thể tạo ra nội dung gây hại. “Nếu không có khả năng đánh giá AI một cách độc lập và vì lo sợ các mối đe dọa pháp lý, các nhà nghiên cứu sẽ tiếp tục gặp khó khăn trong việc thực hiện công việc quan trọng là đánh giá tính an toàn, bảo mật và độ tin cậy của các hệ thống AI tạo sinh để các nhà hoạch định chính sách có được thông tin đầy đủ trước khi hành động."

Ông Venkatasubramanian bày tỏ ông trông cậy vào các nhà hoạch định chính sách và công việc đang được thực hiện bởi Văn phòng Quản lý và Ngân sách của Nhà Trắng, cơ quan giám sát tầm nhìn của Tổng thống Biden trong toàn bộ Cơ quan Hành pháp, để làm rõ và đặt ra “các quy tắc”.

Ông Arvind Narayanan, giáo sư khoa học máy tính tại Princeton, người cũng đã ký bức thư, đồng ý với ý kiến trên và nói với CNN rằng ông đặc biệt lo ngại về tốc độ tăng tốc của AI; một tốc độ nhanh hơn nhiều so với khả năng thích ứng của chúng ta.

Ông Narayanan cho biết: “Các công ty công nghệ đã trở nên giàu có nhờ mô hình kinh doanh nơi họ thu được lợi nhuận từ lợi ích của công nghệ mới, trong khi cái giá mà những công nghệ tạo ra do xã hội gánh chịu”. Ông thừa nhận rằng điều này đã xảy ra từ rất lâu trước khi có AI.

Ông nói thêm: “Cần có các biện pháp bảo vệ chúng ta khỏi những tác hại cụ thể”.

Ông tin rằng những cải cách táo bạo hơn cũng có thể cần thiết, chẳng hạn như đánh thuế các công ty AI để tài trợ cho mạng lưới an toàn xã hội.

Hiện tại, người dùng AI tạo sinh hiện nay phải hiểu những hạn chế cũng như thách thức của việc sử dụng các sản phẩm vẫn còn khá xa so với mức họ cần.