- Theo Scott Reese, Giám đốc điều hành của GE Digital, việc cung cấp năng lượng ổn định, bền vững và giá cả phải chăng đòi hỏi tất cả các đơn vị phải khẩn trương hiện đại hóa lưới điện. Quá trình hiện đại hóa này sẽ không thể diễn ra với tốc độ thế giới mong muốn nếu không sử dụng phần mềm quản lý hợp lý.

GE Digital đã phát triển và thử nghiệm các giải pháp trong nhiều năm, cuối cùng đã tạo ra một phần mềm toàn diện, phù hợp với bối cảnh ngành điện luôn thay đổi như hiện nay mang tên GridOS. Đây là một phần mềm điều phối lưới điện có khả năng lập kế hoạch, vận hành, giao dịch, phát triển và dễ dàng thích ứng khi hệ thống điện phát triển là kết quả của nỗ lực này. GridOS tập trung vào việc tăng độ tin cậy trong môi trường nhiều biến động như hiện nay.

Thay đổi cách quản lý lưới điện

Giải pháp từ GridOS giải quyết được rất nhiều vấn đề trong quản lý lưới điện. Ông Mahesh Sudhakaran, Tổng giám đốc Grid Software tại GE Digital cho biết, GridOS sẽ thay đổi cách mọi người sử dụng phần mềm quản lý lưới điện. Các trung tâm dữ liệu, đơn vị công nghiệp sử dụng năng lượng mặt trời với lưới điện siêu nhỏ, các trang trại điện gió, các thành phố lớn, các cộng đồng và thậm chí là người dùng… đều đòi hỏi tính linh hoạt của lưới điện.

Ngoài khả năng phục hồi lưới điện trong điều kiện khắc nghiệt, quan điểm của GE là nếu không có lưới điện hiện đại, kết nối mạng, chủ động và tự động, thì các mục tiêu khử cacbon cũng sẽ khó được thực hiện. GridOS sẽ điều phối, đảm bảo nguồn năng lượng sạch được ưu tiên hàng đầu, từ đó tối đa hóa việc giảm lượng khí thải. Ở hiện tại, tính kết nối của các lưới điện hiện vẫn chưa sẵn sàng. Đây là một hạn chế bởi sự kết hợp nhịp nhành giữa “công nghệ vận hành và công nghệ thông tin” là hết sức cần thiết cho việc hiện đại hoá lưới điện.

GE Digital đã sẵn sàng giải quyết các vấn đề trên đặc biệt là vấn đề dự báo, nhờ các giải pháp từ GridOS. Jean-Marc Moulin, Phó Chủ tịch quản lý sản phẩm của Grid Software tại GE Digital tiết lộ, GE đang giúp một doanh nghiệp ở Bắc Âu dự báo sự mất cân bằng cung cầu trong tương lai bằng cách sử dụng AI và ML [công nghệ máy học] để cung cấp các dự báo. Thực tế ghi nhận ở dự án này cho thấy, mức tiêu thụ và sản xuất có thể dự đoán được. “Nhưng trong một thế giới ngày càng nhiều thiết bị và nguồn điện mới được đưa vào thì việc quản lý toàn bộ lưới điện sẽ trở nên khó khăn hơn”, ông nói.

GridOS có thể được nhìn nhận theo hai hướng. Với tư cách là phần mềm, GridOS được thiết kế dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI)/ công nghệ máy học (ML) nhằm điều phối lưới điện, mở rộng thiết bị, vận hành lưới điện và phát điện. Với tư cách là nền tảng, GridOS cung cấp, kết nối, bảo mật dữ liệu và quan trọng nhất là đảm bảo quá trình chuyển đổi năng lượng được diễn ra. Nghĩa là, GridOS có khả năng xác định các tình huống có thể xảy ra và xây dựng dự báo từ các dữ liệu hiện có.

Công nghệ fintech trong lưới điện

Về kỹ thuật, GridOS được trang bị những tính năng khá ấn tượng. Đầu tiên là áp dụng mô hình bảo mật “Zero Trust”, một khuôn khổ bảo mật, yêu cầu tất cả người dùng liên tục xác minh thân phận và thiết bị. Theo ông Jean-Marc Moulin, mô hình này khá phổ biến trong fintech (công nghệ tài chính) nhưng không thường được sử dụng trong ngành điện. khi việc bảo vệ các kết nối bên trong khỏi các mối đe dọa từ bên ngoài mạng lưới điện truyền thống không còn khả thi trong mạng lưới phức tạp hiện tại, mô hình này chính là công cụ giám sát liên tục nhằm đảm bảo rằng các quy tắc đang được thực thi đúng cách. “Ngoài ra, phần mềm có thể giúp xác minh bạn là người hay không”, ông Jean-Marc Moulin nói.

Là một nền tảng, GridOS không chỉ sắp xếp dữ liệu mà còn có thể trình bày và cung cấp thông tin cho người dùng trong “một chuỗi mã hoá”. GE gọi nó là Cấu trúc dữ liệu lưới liên kết. Moser mô tả, đây là phần mềm có khả năng tập hợp nhiều thông tin liên quan - chẳng hạn như khi nào tuabin sạc hoặc xả. Ông nói: “Việc có thể tập hợp tất cả dữ liệu đó với nhau và tối ưu hóa thành mạng lưới thật sự rất quan trọng”, cho phép đưa ra phương án tốt nhất cho người dùng. Ưu điểm của nền tảng GridOS là có thể lưu trữ vô số ứng dụng công nghệ lưới điện thông minh, hiện đại hóa các phòng điều khiển để quản lý lưới điện chủ động và tự động.

GridOS sử dụng giải pháp đám mây lai, giúp tối ưu hóa và mở rộng quy mô các bộ ứng dụng để phân phối nhanh chóng tới khách hàng. Moser cho biết: “Đây là hoạt động tối thiểu nên được diễn ra ở trung tâm dữ liệu”. Làm việc với các đối tác như AWS, GridOS sẽ sử dụng những tiến bộ mới nhất trong quản lý thông tin, vốn là điều rất quan trọng để hỗ trợ phần mềm đáp ứng nhu cầu của người dùng.

Phần mềm này đã vượt qua một ngưỡng quan trọng, cho phép việc điều phối giống như cách một nhạc trưởng dàn dựng một bản giao hưởng lớn, sử dụng các tiêu chuẩn và kỹ thuật phổ quát. Moser cho biết: “Một trong những điều chúng tôi đang cố gắng thực hiện là phát triển phần mềm này từ phần mềm khoa học, được xây dựng tùy chỉnh sang phần mềm ứng dụng cho doanh nghiệp, với độ lặp và độ ổn định cao nhưng lại cực kỳ linh hoạt.”

Tuy nhiên, GE không muốn cung cấp độc quyền giải pháp phần mềm cho người dùng mà cũng muốn khai thác sự sáng tạo của khách hàng. “Chúng tôi muốn nâng cao sự sáng tạo của khách hàng. Vì vậy, GE đã tạo ra một hệ sinh thái và giao diện ổn định để khách hàng có thể tự phát triển hệ thống theo ý mình”, Phó Chủ tịch quản lý sản phẩm của Grid Software tại GE Digital nói vậy.

PV