- Tại sự kiện Ngày Trí tuệ nhân tạo 2022 (AI Day 2022) diễn ra trong hai ngày 26-27/8/2022, Công ty Nghiên cứu và Ứng dụng Trí tuệ nhân tạo VinAI (thuộc Tập đoàn Vingroup) đã công bố 2 sản phẩm mang tính đột phá trong công nghệ hỗ trợ lái xe, gồm Hệ thống Giám sát người lái (Driver Monitoring System - DMS) và Tính năng quan sát toàn cảnh 360 độ nâng cao (Advanced Surround View Monitoring - ASVM).

Đây là hai sản phẩm mới nhất được đội ngũ kỹ sư VinAI phát triển thành công trong năm qua, tiếp tục củng cố vị thế của VinAI là một trong những công ty công nghệ tiên phong về Trí tuệ nhân tạo không chỉ của Việt Nam mà còn trong khu vực. Theo bảng xếp hạng của Thundermark Capital công bố năm 2022, VinAI là đại diện duy nhất từ Việt Nam nằm trong top 20 công ty toàn cầu dẫn đầu về nghiên cứu Trí tuệ nhân tạo.

Hệ thống Giám sát người lái (Driver Monitoring System - DMS)

Mỗi năm, khoảng 1,3 triệu người thiệt mạng trong các vụ tai nạn giao thông xe hơi, trong đó 60% nguyên nhân là do tài xế mất tập trung, 20% là do tài xế ngủ gật.

Với mục tiêu nâng cao trải nghiệm lái xe an toàn, Hệ thống Giám sát người lái và hành khách (Driver and Occupants Monitoring System - DMS) được VinAI phát triển với các giải pháp thông minh trong khoang xe, sử dụng các camera chất lượng cao và công nghệ Trí tuệ nhân tạo để phân tích hành vi của tài xế, qua đó giảm thiểu rủi ro do các hành vi thiếu tập trung gây ra.

Dựa trên công nghệ nhận diện khuôn mặt nằm trong top 6 thế giới (theo đánh giá của Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Mỹ - NIST năm 2020), giải pháp của VinAI sử dụng camera hồng ngoại và hệ thống cảm biến trên xe để nhận biết các trạng thái của người lái như buồn ngủ, mệt mỏi và những hành vi nguy hiểm khác như mất tập trung hay sử dụng điện thoại, nhằm kịp thời đưa ra cảnh báo với các cấp độ khác nhau trong suốt hành trình. Đặc biệt, hệ thống giám sát người lái của VinAI có thể hoạt động tốt cả khi tài xế đeo kính râm hoặc trong điều kiện ban đêm với ánh sáng yếu.

Giải pháp do VinAI phát triển rất linh hoạt, có thể tương thích với nhiều nền tảng phần cứng khác nhau và hỗ trợ nhiều vị trí lắp đặt camera khác nhau, giúp các nhà sản xuất ô tô có thể tích hợp hệ thống DMS lên nền tảng phần cứng sẵn có mà không cần mất quá nhiều thời gian và chi phí cho việc chuyển đổi.

Tính năng điều chỉnh gương tự động (Auto Mirror Adjustment - AMA)

Nhằm giúp lái xe có được trải nghiệm dễ dàng và thuận tiện hơn, VinAI cũng phát triển tính năng điều chỉnh gương tự động. Với các sản phẩm xe truyền thống, tài xế phải điều chỉnh gương theo cách “thủ công”, sử dụng các nút bấm và phải thường xuyên điều chỉnh lại nhiều lần để có góc nhìn chính xác. AMA giải quyết vấn đề này với hệ thống điều chỉnh gương tự động, hiệu chỉnh gương chiếu hậu hai bên xe đến vị trí tối ưu dựa vào thông tin vị trí mắt của tài xế.

Đầu tiên, hệ thống ước tính vị trí mắt của người lái xe trong không gian ba chiều. Thông thường vấn đề này sẽ cần hai hoặc nhiều camera để giải quyết, nhưng với sự sáng tạo của đội ngũ kỹ sư, giải pháp mà VinAI sử dụng có thể dự đoán chính xác vị trí mắt chỉ với một DMS camera hồng ngoại duy nhất. Sau đó, dựa vào vị trí tương đối của mắt so với gương chiếu hậu, các kỹ sư xây dựng thuật toán để tính toán góc quay chính xác và gửi tín hiệu hiệu chỉnh nhằm tối ưu hóa góc quan sát qua gương chiếu hậu cho tài xế. Cuối cùng, gương nhận tín hiệu điều khiển từ bộ xử lý để xoay mặt gương đến vị trí mục tiêu. Tất cả những gì người lái cần làm là ngồi vào vị trí, bấm nút hiệu chỉnh gương và gương sẽ tự động được điều chỉnh. Người lái sẽ chỉ việc kiểm tra và xác nhận.

Thông tin thiết lập gương sẽ được lưu vào dữ liệu của tài xế. Xe sẽ sử dụng thông tin này để tự động điều chỉnh gương cho những lần lái xe tiếp theo. Tính năng AMA không chỉ giúp tài xế tiết kiệm thời gian hiệu chỉnh gương mà còn đề xuất vị trí hiệu chỉnh gương tối ưu nhằm giúp quá trình lái xe an toàn hơn. 

Tính năng quan sát toàn cảnh 360 độ nâng cao (Advanced Surround View Monitoring - ASVM)

Mỗi năm, chỉ tính riêng tại Mỹ, có 840.000 tai nạn mà nguyên nhân chính là do tài xế không quan sát được tại những điểm mù của xe. VinAI mong muốn phổ biến tính năng quan sát toàn cảnh 360 độ (ASVM) vốn chỉ có trên các dòng xe cao cấp. Đây là hệ thống cung cấp cái nhìn toàn cảnh 360 độ bao gồm: tầm nhìn từ trên xuống, từ phía sau, bên cạnh bánh xe, và chế độ xem 3D để hỗ trợ người lái khi di chuyển qua những con phố đông đúc, trên những con đường hẹp hoặc trong bãi đậu xe.

Hệ thống này giúp tăng trải nghiệm của người lái, cho phép họ nhận thức đầy đủ về khung cảnh xung quanh xe và xác định các chướng ngại vật tại các điểm mù.

Điểm nổi bật của ASVM là chế độ xem 360 độ/3D mượt mà với độ phân giải cao được tái tạo bằng cách kết hợp hình ảnh từ bốn camera fisheye gắn xung quanh xe, sử dụng thuật toán ghép hình tiên tiến nhất. Người lái có thể tương tác với chế độ xem bằng cách vuốt sang bất kỳ hướng nào để xem toàn bộ xung quanh xe.

Ngoài ra, hệ thống này cũng giúp cho việc đỗ xe trở nên đơn giản hơn, đặc biệt với những người mới lái xe. ASVM tự động phát hiện các chỗ trống trong bãi đỗ xe, chỉ dẫn đỗ xe trong thời gian thực hoặc thậm chí tự động đỗ xe giúp tài xế. Ngoài ra, ASVM có thể ước lượng bề rộng không gian trong các cung đường hẹp nhằm tính toán và xác định xem xe có thể di chuyển qua được hay không, đồng thời đưa ra những hỗ trợ cần thiết cho người điều khiển xe.

Chế độ xem trong suốt (Jelly View)

Jelly View là một chế độ xem bao quanh trong suốt, có thể nhìn xuyên qua toàn bộ chiếc xe. Người lái có thể nhìn xuyên qua thùng xe và khung xe từ phía trước, phía sau hoặc bên ngoài xe.

Sử dụng hệ thống Jelly View, người lái có thể quan sát toàn bộ khung cảnh bên ngoài xe và chuyển đổi giữa các chế độ xem khác nhau bằng bảng điều khiển trên màn hình. Với chế độ 3D, người lái có thể quan sát những điểm mù không thể quan sát được qua gương, từ đó, phát hiện các chướng ngại vật và tránh những tai nạn bất ngờ trên đường hẹp, đường xấu hoặc trong bãi đậu xe. ASVM hỗ trợ người lái có quan sát đầy đủ phía trước, phía sau, bên trái, bên phải để căn chỉnh, đỗ xe trong bãi.

Hệ thống ASVM được tối ưu hóa để mang lại chất lượng ảnh ghép tốt nhất trong phân khúc với hiệu suất cao và mức tiêu thụ tài nguyên thấp. Hệ thống có thể linh hoạt chạy trên các nền tảng phần cứng khác nhau, tích hợp được với nhiều dòng xe thuộc nhiều phân khúc.

Các thành tựu trong lĩnh vực nghiên cứu

Chỉ sau ba năm thành lập, VinAI đã ghi dấu trên lĩnh vực AI toàn cầu, với 88 ấn phẩm tại các nghiên cứu chính của các hội nghị AI hàng đầu. Ngoài ra, VinAI còn được Thundermark Capital xếp hạng nằm trong top 20 công ty toàn cầu dẫn đầu về nghiên cứu AI trong năm 2022.

VinAI cũng là đại diện Việt Nam duy nhất trong bảng xếp hạng - dựa trên dữ liệu phân tích các ấn phẩm tại hai hội nghị nghiên cứu AI uy tín nhất: Hội nghị quốc tế về học máy (ICML 2021 - https://icml.cc/) và Các hệ thống xử lý thông tin mạng thông tin nhân tạo (NeurIPS 2021 - https://nips.cc/).

88 bài báo được xuất bản trong ba năm là một minh chứng rõ ràng cho sự tiên phong và cống hiến của VinAI cho các nghiên cứu tầm cỡ thế giới. Cụ thể, VinAI có 14, 12, 11 và 11 bài nghiên cứu được công bố lần lượt tại CVPR (h5-index 356), NeurIPS (h5-index 245), ICML (h5-index 204) và ICLR (h5-index 253). Các nghiên cứu về Trí tuệ nhân tạo của VinAI bao gồm vấn đề cốt lõi của AI từ học máy đến thị giác máy tính và xử lý ngôn ngữ tự nhiên.

Phạm Lê