- Trong bối cảnh dịch Covid-19 ảnh hưởng sâu rộng đến kinh tế xã hội thế giới và trong nước, ngành chứng khoán đã trải qua nửa đầu năm 2020 với nhiều khó khăn, thử thách. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam 6 tháng đầu năm 2020 duy trì hoạt động ổn định, thông suốt, thanh khoản thị trường ngày càng được cải thiện.

Theo Bộ Tài chính, nửa đầu năm 2020, TTCK toàn cầu sụt giảm nhanh và mạnh. Chỉ trong 1 tuần (từ 9/3/2020-16/3/2020), TTCK Mỹ đã trải qua đợt giảm mạnh nhất kể từ năm 1987 và đã 3 lần phải kích hoạt cơ chế tạm dừng giao dịch “circuit breaker”. Bước sang tháng 4, TTCK thế giới tăng trở lại nhờ dịch Covid-19 phần nào đã được kiểm soát trên toàn cầu. Xu hướng tăng điểm tiếp tục trong tháng 5 và tháng 6 khi nhiều quốc gia đã bắt đầu nới lỏng các quy định giãn cách xã hội nhằm tái khởi động lại nền kinh tế, TTCK nhiều quốc gia có khởi sắc.

Không nằm ngoài ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19, TTCK Việt Nam cũng đã liên tiếp chứng kiến các phiên giảm điểm mạnh trong tháng 3/2020 – thời điểm dịch bệnh có chiều hướng bùng phát tại Việt Nam và thế giới. Mặc dù vậy, thanh khoản thị trường liên tiếp duy trì ở mức cao, trung bình khoảng 6.000 tỷ đồng/phiên.

Cũng theo Bộ Tài chính, sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 31/3/2020 về thực hiện các biện pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19, đặc biệt việc thực hiện giãn cách xã hội đã giúp Việt Nam kiểm soát tốt dịch bệnh.

Nhằm hỗ trợ các tổ chức, cá nhân liên quan chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19, tháng 3/2020, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 14/2020/TT- BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 127/2018/TT-BTC quy định giá dịch vụ trong lĩnh vực chứng khoán áp dụng tại Sở GDCK và Trung tâm lưu ký chứng khoán. Theo đó, quy định giảm giá từ 10%-50% đối với 9 loại giá dịch vụ và miễn hoàn toàn không thu đối với 6 loại giá dịch vụ trong lĩnh vực chứng khoán.

“Qua đó, đã trực tiếp hỗ trợ tổ chức kinh doanh chứng khoán khoảng 160,5 tỷ đồng, góp phần thu hút thêm 31.832 tài khoản giao dịch chứng khoán mở mới trong tháng 3/2020, dòng tiền mới vào thị trường chứng khoán khá mạnh.”- báo cáo của Uỷ ban Chứng khoán cho biết.

Đầu tháng 5/2020, Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư số 37/2020/TT - BTC quy định mức thu, nộp phí, lệ phí trong lĩnh vực chứng khoán. Theo đó, kể từ ngày 7/5/2020 đến hết ngày 31/12/2020, có 20/22 khoản phí, lệ phí trong lĩnh vực chứng khoán được giảm 50% so với quy định tại Biểu mức thu phí, lệ phí trong lĩnh vực chứng khoán ban hành kèm theo Thông tư số 272/2016/TT-BTC của Bộ Tài chính. Theo đánh giá của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, việc giảm phí, lệ phí có tác động hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các tổ chức niêm yết, công ty đại chúng và tổ chức kinh doanh chứng khoán.

Để tạo điều kiện cho doanh nghiệp mua cổ phiếu quỹ, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước cũng đã công bố cắt giảm thủ tục hành chính, giảm thời gian xử lý hồ sơ mua cổ phiếu quỹ của doanh nghiệp từ 7 ngày xuống còn 1 ngày. Từ ngày 16/3 đến 15/4/2020, đã có 26 doanh nghiệp đăng ký mua cổ phiếu quỹ với tổng số tiền đăng ký mua khoảng hơn 3000 tỷ đồng, giúp các doanh nghiệp cơ cấu lại cổ đông và tình hình tài chính.

Các biện pháp hỗ trợ trên đã góp phần giúp TTCK Việt Nam từ đầu tháng 4/2020 đến nay có những phiên tăng điểm tích cực. Điển hình là phiên giao dịch ngày 6/4, VN-Index tăng 4,98%, đây là phiên tăng điểm mạnh nhất từ tháng 8/2001 đến nay. Kết thúc phiên giao dịch ngày 22/6/2020, chỉ số VN-Index đạt 871,28 điểm, tăng 0,79% so với tháng trước, giảm 9,34% so với cuối năm 2019; chỉ số HNX-Index đóng cửa ở mức 114,72 điểm, tăng 4,47% so với cuối tháng trước và tăng 11,91% so với cuối năm trước. Thanh khoản thị trường cổ phiếu, chứng chỉ quỹ bình quân 6 tháng đầu năm (tính đến 11/6) đạt 5.439 tỷ đồng/phiên, tăng 6,8% so với mức bình quân năm 2019.

Tính chung trong 6 tháng đầu năm (tính đến 11/6), nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng (-16.959) tỷ đồng cổ phiếu, chứng chỉ quỹ và mua ròng 1,263 tỷ đồng trái phiếu. Giá trị bán ròng của nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường cổ phiếu, chứng chỉ quỹ có xu hưởng giảm (tháng 4: bán ròng (-6.810) tỷ đồng; tháng 5: bán ròng (-914) tỷ đồng) và trong 3 tháng gần đây, nhà đầu tư nước ngoài đã quay trở lại mua ròng trên thị trường trái phiếu…

Theo Bộ Tài chính, dự báo thời gian tới đây, TTCK Việt Nam sẽ tiếp tục được hỗ trợ bởi những thông tin tích cực, dịch bệnh Covid-19 hiện cơ bản đã được kiểm soát tại Việt Nam, các biện pháp giãn cách xã hội được nới lỏng, cùng với các chính sách hỗ trợ của Chính phủ với các doanh nghiệp gặp khó khăn đã giúp các chỉ số kinh tế tháng 5 có dấu hiệu khởi sắc hơn so với tháng trước; Chính phủ đang đẩy mạnh đầu tư công góp phần thúc đẩy tăng trưởng... 

Tuy nhiên, theo nhận định của cơ quan quản lý, tình hình dịch bệnh vẫn còn đang diễn biến phức tạp trên thế giới; việc khối ngoại bán ròng cũng như số liệu thống kê các ngành nghề dịch vụ du lịch, sản xuất công nghiệp, xuất nhập khẩu đang bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh cũng sẽ có thể khiến TTCK Việt Nam chưa thể có những đột phá trong ngắn hạn. Do đó, thời gian tới, vẫn cần có thêm các giải pháp linh hoạt để ứng phó kịp thời với những biến động của dịch bệnh. Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước sẽ tiếp tục điều hành TTCK tập trung vào các mục tiêu chính là ổn định tâm lý nhà đầu tư, theo dõi sát các biến động về dòng vốn của nhà đầu tư nước ngoài để có các giải pháp, chính sách kịp thời, phù hợp.

Minh Ngọc