- Cộng đồng người khiếm thị, dù phải đối mặt với nhiều thách thức trong cuộc sống hàng ngày, vẫn luôn tìm thấy những cách riêng để vượt qua khó khăn và đạt được những thành tựu đáng ngưỡng mộ. Ở Việt Nam, sự quan tâm và hỗ trợ từ xã hội ngày càng tăng, nhưng vẫn còn nhiều điều cần phải làm để đảm bảo rằng mọi người khiếm thị đều có cơ hội sống một cuộc sống đầy đủ và có ý nghĩa. 

Những thách thức đối với người khiếm thị...

Theo số liệu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có khoảng 2,2 tỷ người trên thế giới gặp vấn đề về thị lực, trong đó hàng triệu người hoàn toàn mất khả năng nhìn. Tại Việt Nam, ước tính có khoảng 1,2 triệu người khiếm thị, trong đó có nhiều trẻ em. 

Việc khiếm khuyết đi một phần về thể chất không làm mất đi giá trị cũng như năng lực của người khiếm thị nhưng do những rào cản vô hình như sự phân biệt đối xử từ cộng đồng cũng như bản thân sự mặc cảm của nhiều người khiến việc hoà nhập cộng đồng của họ gặp khó khăn. Bên cạnh đó, người khiếm thị còn đối mặt với những khó khăn hàng ngày bao gồm:

Di chuyển: Người khiếm thị gặp nhiều khó khăn khi di chuyển trong môi trường đô thị phức tạp. Các phương tiện công cộng thường không được thiết kế phù hợp cho họ.

Học tập: Trẻ em khiếm thị thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận giáo dục chất lượng do thiếu tài liệu học tập đặc biệt và giáo viên được đào tạo chuyên sâu.

Việc làm: Tìm kiếm việc làm phù hợp là một thách thức lớn đối với người khiếm thị. Nhiều doanh nghiệp chưa có chính sách hỗ trợ hoặc cơ sở vật chất phù hợp để tuyển dụng họ.

Có thể thấy, việc tiếp cận dành cho người khiếm thị về các chính sách, giao thông và tiếp cận cơ sở vật chất là thách thức lớn. Người khiếm thị muốn tham gia vào các hoạt động của xã hội nhưng họ lại không thể tiếp cận giao thông; người khiếm thị không thể tiếp cận trường lớp vì thiếu giáo trình và chưa có phương pháp giảng dạy phù hợp,...

Trước thực trạng và những khó khăn này, Chính phủ Việt Nam đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ người khiếm thị, như cung cấp học bổng, hỗ trợ y tế và pháp lý. Ngoài ra, các tổ chức phi chính phủ và cộng đồng như Hội Người mù Việt Nam, Tổ chức Light for the World, và Sight Savers đã có những đóng góp đáng kể. Họ cung cấp các chương trình đào tạo kỹ năng, hỗ trợ tìm việc làm, và đặc biệt là cung cấp công nghệ hỗ trợ như máy đọc chữ nổi, phần mềm chuyển đổi văn bản thành giọng nói, giúp người khiếm thị học tập và làm việc hiệu quả hơn.

Bên cạnh đó, trong thời gian qua, các cơ quan chức năng luôn quan tâm đến công tác dạy chữ, dạy nghề, tạo điều kiện cho người khiếm thị hòa nhập cộng đồng. Đến nay, hệ thống các trường học chuyên biệt dành cho người khiếm thị đã hình thành tại nhiều địa phương. 

Việc đào tạo nghề, tạo việc làm cho người khiếm thị cũng được các cơ quan chức năng chú trọng triển khai. Các cấp Hội Người mù đang quản lý nhiều mô hình tạo việc làm, trong đó, nghề tẩm quất xoa bóp là nghề chính; làm tăm tre, chổi là nghề truyền thống; chăn nuôi, trồng trọt là nghề chủ đạo ở nông thôn. Đáng chú ý, bản thân người khiếm thị hoặc gia đình họ còn được ưu tiên tiếp cận với nguồn vốn vay ưu đãi để tạo việc làm, mang đến cơ hội thay đổi cuộc sống theo hướng tích cực...

.... Và câu chuyện thành công

Mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng những kết quả đạt được của cộng đồng người khiếm thị là không thể phủ nhận. Nhiều người khiếm thị đã vượt qua khó khăn và đạt được những thành tựu đáng ngưỡng mộ, trong đó, anh Nguyễn Văn Bình (Cầu Giấy, Hà Nội) là một ví dụ điển hình.

Mất khả năng nhìn từ nhỏ, anh Bình đã không từ bỏ ước mơ học tập nhưng với sự giúp đỡ của gia đình và các tổ chức xã hội, anh đã tốt nghiệp đại học và trở thành một giáo viên dạy tiếng Anh. Những bài giảng của anh không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn là nguồn cảm hứng lớn lao cho học sinh.

Một ví dụ khác là chị Trần Thị Hạnh, một doanh nhân khiếm thị thành công trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Chị đã sáng lập một công ty chuyên cung cấp phần mềm hỗ trợ người khiếm thị, tạo công ăn việc làm cho nhiều người cùng hoàn cảnh và giúp đỡ họ tự lập trong cuộc sống.

Những câu chuyện về anh Bình, chị Hạnh chỉ là một trong số rất nhiều tấm gương vượt khó của cộng đồng người khiếm thị. Sự nỗ lực và kiên trì của họ là nguồn cảm hứng to lớn cho tất cả chúng ta. Để hỗ trợ người khiếm thị tốt hơn, xã hội cần nâng cao nhận thức, thúc đẩy các chính sách và chương trình hỗ trợ hiệu quả hơn. Mỗi chúng ta, từ cá nhân đến tổ chức, đều có thể đóng góp vào việc tạo nên một môi trường sống tốt đẹp và công bằng cho mọi người, bao gồm cả những người khiếm thị. Hãy cùng nhau xây dựng một cộng đồng nơi mà tất cả mọi người đều có cơ hội tỏa sáng và sống một cuộc sống có ý nghĩa.

Mai Vy