- Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội kiến nghị Chính phủ và các bộ ngành liên quan hàng loạt giải pháp, nhiệm vụ liên quan đến việc thực hiện chính sách, pháp luật về xây dựng, quản lý và sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao…

Ủy ban Văn hóa, Giáo dục vừa có văn bản số 2270/KL-UBVHGD15 về việc kết luận phiên giải trình “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về xây dựng, quản lý và sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao giai đoạn 2013-2023”.  

Theo văn bản này, sau khi phân tích những kết quả đạt được cũng như những hạn chế tồn tại,  Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đã kiến nghị một loạt các giải pháp khắc phục.

Cụ thể:

Ủy ban Văn hóa, Giáo dục kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương liên quan nghiên cứu, tham mưu thực hiện các nội dung sau:

Rà soát các quy định về thiết chế văn hóa, thể thao tại Luật Quy hoạch, Luật Thư viện, Luật Di sản văn hóa, Luật Điện ảnh, Luật Thể dục, thể thao và các văn bản khác có liên quan để làm rõ khái niệm và nội hàm “thiết chế văn hóa, thể thao” và “cơ sở văn hóa, thể thao”, bảo đảm thống nhất trong tổ chức thực hiện.

Rà soát, hướng dẫn việc tích hợp các quy hoạch thiết chế văn hóa, thể thao trong quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh và quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hóa, thể thao đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất.

Tập trung hoàn thiện việc lập và phê duyệt các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia: Quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2045; Quy hoạch tỉnh, các thành phố trực thuộc Trung ương thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn tới 2050.

Tập trung hoàn thiện, bảo đảm tiến độ, chất lượng hồ sơ dự án Luật Di sản văn hóa (sửa đổi), trong đó bổ sung hoàn thiện các quy định điều chỉnh hệ thống bảo tàng;

Nghiên cứu bổ sung lĩnh vực văn hóa, thể thao vào nhóm lĩnh vực được phép đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư); rà soát, bổ sung quy định về hợp tác công - tư trong xây dựng, quản lý, khai thác, vận hành thiết chế văn hóa, thể thao; bổ sung các khoản chi tài trợ cho thể thao được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế (Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp);

Sớm ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 60/2021/NĐ-CP về tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập; Nghị định sửa đổi Nghị định số 151/2017/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.

Triển khai, sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư, xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao trong các Chương trình mục tiêu Quốc gia đã được phê duyệt; sớm hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035; trong đó, bố trí hiệu quả các nguồn lực để phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao, tránh trồng chéo, lãng phí.

Xây dựng phương án tự chủ tài chính, xử lý dứt điểm những vướng mắc phát sinh của Khu Liên hợp thể thao quốc gia; nghiên cứu đổi mới tổ chức bộ máy, cơ chế quản lý, vận hành để Khu Liên hợp thể thao quốc gia sớm được quản lý, sử dụng và khai thác hiệu quả, xứng tầm với vị trí, vai trò là cơ sở thể thao trọng điểm quốc gia theo Thông báo Kết luận số 211/TB-VPCP.

Bố trí, quản lý sử dụng hiệu quả ngân sách Nhà nước đầu tư xây dựng Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam theo quy định tại Quyết định số 667/QĐ-TTg ngày 21/08/1997 của Thủ tướng Chính phủ.

Phối hợp nghiên cứu tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, sớm ban hành Nghị định quy định về đào tạo các ngành, nghề chuyên sâu đặc thù trong lĩnh vực nghệ thuật.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch

Chủ trì phối hợp rà soát, tham mưu, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, ban hành các quy định có liên quan đến xây dựng, quản lý, khai thác, vận hành thiết chế văn hóa, thể thao.

Tăng cường hướng dẫn, kiểm tra; đề xuất tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong thực hiện các mục tiêu của Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở giai đoạn 2013-2020, định hướng tới 2030 tại cấp thôn, xã, huyện với các mục tiêu, tiêu chí, chỉ tiêu liên quan thiết chế văn hóa, thể thao trong thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về nông thôn mới, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 để bảo đảm tính thống nhất, khả thi.

Phối hợp với Bộ Nội vụ, các cơ quan liên quan nghiên cứu, đề xuất giải pháp hỗ trợ đối với công chức văn hoá, xã hội kiêm nhiệm Trung tâm văn hóa, thể thao và học tập cộng đồng cấp xã, mức hỗ trợ đối với Ban Chủ nhiệm Nhà văn hóa - Khu thể thao thôn, tổ dân phố.

Tiếp tục phối hợp với Bộ Nội vụ, UBND cấp tỉnh đánh giá hiệu quả hoạt động, chất lượng cung ứng dịch vụ của các đơn vị sự nghiệp công lập quản lý thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở; kịp thời hướng dẫn, kiến nghị cấp có thẩm quyền tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình sắp xếp, sáp nhập các đơn vị theo tinh thần Nghị quyết 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Khóa XII và Kết luận 62-KL/TW ngày 10/2/2023 của Bộ Chính trị Khóa XIII.

Phối hợp với UBND Thành phố Hà Nội rà soát, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch Khu Liên hợp thể thao quốc gia bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật, hiệu quả, khả thi theo Thông báo Kết luận số 211/TB-VPCP ngày 07/6/2023 của Văn phòng Chính phủ.

Nghiên cứu, đánh giá về mô hình hoạt động, hiệu quả đầu tư của Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam; kiến nghị với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về  định hướng, giải pháp phát triển trong thời gian tới. Nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền ban hành cơ chế, chính sách về đầu tư xây dựng, đất đai, môi trường, ưu đãi đầu tư để huy động các nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước đầu tư, xây dựng, hoàn thiện mục tiêu phát triển Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.

Bảo đảm tiến độ, chất lượng triển khai và giải ngân các dự án sử dụng vốn đầu tư công trong lĩnh vực văn hóa, thể thao.

Nghiên cứu để có cơ chế, chính sách quản lý và thúc đẩy sự phát triển của thiết chế văn hóa, thể thao tư nhân.

Tăng cường công tác kiểm tra việc xây dựng, quản lý, vận hành thiết chế văn hóa, thể thao.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư

Tham mưu, hướng dẫn việc tích hợp các quy hoạch thiết chế văn hóa, thể thao; phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thẩm định các nội dung về thiết chế văn hóa, thể thao trong quy hoạch tỉnh, quy hoạch ngành.

Ưu tiên phân bổ vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách nhà nước để phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao; đồng thời, tham mưu, thẩm tra chặt chẽ việc phân bổ, sử dụng nguồn vốn, bảo đảm thiết thực, hiệu quả, tránh chồng chéo.

Bộ Tài chính

Tiếp tục nghiên cứu, tham mưu sửa đổi, bổ sung các quy định về ưu đãi đầu tư, tín dụng, thuế… để nâng cao hiệu quả chính sách thu hút các nguồn lực xã hội trong và ngoài nước để xây dựng, phát triển thiết chế văn hóa, thể thao.

Sớm hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 151/2017/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, trong đó có quy định riêng phù hợp với điều kiện đặc thù của đơn vị sự nghiệp trong lĩnh vực văn hóa, thể thao…

Hướng dẫn việc quản lý, sử dụng, khai thác tài sản kết cấu hạ tầng của thiết chế văn hóa, thể thao; quy định định mức hỗ trợ hoạt động hằng năm đối với các thiết chế văn hoá, thể thao ở cơ sở; nghiên cứu, hướng dẫn, tháo gỡ các khó khăn trong xác định tiền thuê đất khi các đơn vị quản lý thiết chế văn hóa, thể thao sử dụng tài sản gắn liền với đất để kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết.

Phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong việc sửa đổi chính sách đãi ngộ, chế độ phụ cấp, ưu đãi nghề nghiệp, bồi dưỡng luyện tập đối với cán bộ, viên chức, người lao động làm việc tại thiết chế văn hóa, thể thao và văn nghệ sĩ, diễn viên tham gia hoạt động các loại hình nghệ thuật truyền thống.

Bộ Nội vụ

Hướng dẫn các địa phương thực hiện các quy định về vị trí việc làm, biên chế, tổ chức các cơ quan chuyên môn về văn hóa, thể thao thuộc UBND các cấp và tổ chức bộ máy, nhân sự làm việc trong hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao.

Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, đề xuất giải pháp hỗ trợ đối với công chức văn hóa, xã hội kiêm nhiệm Trung tâm Văn hóa, thể thao và học tập cộng đồng cấp xã, mức hỗ trợ đối với Ban Chủ nhiệm Nhà Văn hóa - Khu thể thao thôn, tổ dân phố.

Bộ Giáo dục và Đào tạo

Chủ trì phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, các bộ, ngành có liên quan đề xuất Chính phủ tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quản lý, khai thác các thiết chế thể thao trong trường học, nhất là các bể bơi.

Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội

Chủ trì phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các bộ, ngành có liên quan đề xuất Chính phủ ban hành cơ chế, chính sách tạo điều kiện cho doanh nghiệp, tư nhân phối hợp với các trường học đầu tư cơ sở vật chất, bể bơi và tổ chức hoạt động dạy bơi phù hợp với yêu cầu thực tiễn theo Quyết định 1248/QĐ-TTg ngày 19/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ.

UBND cấp tỉnh

Thực hiện tốt việc tích hợp quy hoạch thiết chế văn hóa, thể thao trong quy hoạch tỉnh; rà soát, bổ sung các chỉ tiêu về thiết chế văn hóa, thể thao vào nội dung quy hoạch tỉnh. Thực hiện nghiêm các quy hoạch về quỹ đất cho xây dựng thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở.

Chỉ đạo đổi mới phương thức tổ chức, quản lý, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của thiết chế văn hóa, thể thao các cấp phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương.

Bố trí đủ ngân sách, quỹ đất để xây dựng, sửa chữa, nâng cấp thiết chế văn hóa, thể thao các cấp bảo đảm đồng bộ, hiệu quả, đáp ứng nhu cầu của Nhân dân. Ưu tiên các nguồn lực hỗ trợ kinh phí hoạt động của thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở.

Có cơ chế, chính sách thực hiện xã hội hóa, khuyến khích phát triển các thiết chế văn hóa, thể thao ngoài công lập; huy động sự tham gia của cộng đồng vào phát triển, sử dụng hiệu quả các thiết chế văn hóa, thể thao, không gian văn hóa sáng tạo trên địa bàn, nhất là ở cấp xã, thôn. Đơn giản hóa các thủ tục hành chính, đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng thẩm định, trình phê duyệt đề án sử dụng tài sản công vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên kết.

Tập trung thực hiện hiệu quả các dự án, nội dung thành phần hỗ trợ phát triển thiết chế văn hóa, thể thao tại các Chương trình mục tiêu quốc gia.

Đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các Bộ có liên quan báo cáo việc thực hiện Kết luận phiên giải trình này tại phiên làm việc của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục với các Bộ về giám sát việc thực hiện nhiệm vụ công tác hằng năm.