- Trình độ ghép tạng của Việt Nam ngang tầm khu vực và thế giới, tuy nhiên tỷ lệ người hiến tạng sau chết não thấp. Trong khi đó, danh sách chờ ghép tạng tại các bệnh viện ngày càng tăng.

Sáng 18/1, tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội) diễn ra lễ thành lập Chi hội vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam. 

PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến, Chủ tịch Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam, cho biết, trình độ ghép tạng của Việt Nam ngang tầm khu vực và thế giới, tuy nhiên, chúng ta chưa có tên trên bản đồ thế giới về hiến tạng.

Tỷ lệ người dân đăng ký hiến tạng ở Việt Nam thấp nhất thế giới, tỷ lệ người hiến tạng sau chết não cũng thấp. 

"Chúng ta đang sửa Luật hiến, lấy ghép mô bộ phận cơ thể người và hiến xác theo hướng sửa đổi một số nội dung thuận lợi hơn cho vận động hiến tạng. Ngoài ra, hiện nay vấn đề ứng dụng công nghệ thông tin trong đăng ký hiến tạng chưa có sự đồng bộ", PGS Tiến nói. 

Theo PGS Tiến, nên có sự phối hợp giữa đơn vị hồi sức và một đơn vị độc lập, có thể phòng công tác xã hội, trong vận động hiến tạng đối với người nhà bệnh nhân. Theo đó, bác sĩ sẽ giải thích cụ thể về tình trạng của người bệnh, bộ phận độc lập còn lại sẽ đảm nhận việc tuyên truyền, vận động về hiến tạng sau khi người bệnh chết não. 

Về vấn đề hỗ trợ gia đình, chúng ta cần có cơ chế tài chính cho gia đình người hiến. 

TS.BS Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức (Hà Nội), cho biết thêm, trên 70% số tạng ghép từ người cho chết não được thực hiện tại Bệnh viện Việt Đức. Không chỉ ghép, bệnh viện còn chia sẻ mô, tạng của người hiến cho bệnh viện khác. Nhờ đó, nhiều bệnh nhân giai đoạn cuối được cứu chữa. 

Thực tế, có nhiều người đủ điều kiện hiến mô tạng, nhưng tỷ lệ hiến tạng hiện rất thấp. Công tác vận động chúng ta đã làm nhưng chưa tốt. Việc thay đổi nhận thức của người dân trong thời gian ngắn không phải dễ. Đầu tiên là thay đổi nhận thức của nhân viên y tế và người được trực tiếp giao nhiệm vụ vận động, sau đó mới đến người nhà. 

Bệnh viện đã điều chỉnh một số quy định, nhờ đó trong một tháng có 5 gia đình đã đồng ý hiến mô tạng của người thân, tuy nhiên chỉ có 2 gia đình đủ điều kiện. Nhờ đó, các y bác sĩ đã cứu sống được 8 bệnh nhân. 

"Với việc thành lập Chi hội vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam đặt tại bệnh viện, chúng tôi sẽ triển khai mạnh mẽ hơn nữa việc vận động, hiến mô tạng để trong năm 2024 số người hiến tạng sẽ nhiều hơn. Đích cuối cùng là càng nhiều bệnh nhân hơn nữa được cứu sống", TS Hùng nhấn mạnh. 

Cũng theo TS Hùng, Luật hiến, lấy ghép mô bộ phận cơ thể người và hiến xác hiện còn một số bất cập. Chẳng hạn, trong quy định bắt buộc một người phải đăng ký hiến tạng thì khi không may chết não mới hiến tạng được nhằm đảm bảo tính pháp lý. Tuy nhiên, thực tế, trước đó họ đăng ký nhưng sau đó người nhà không đồng ý thì chúng ta cũng không thể lấy tạng được. 

Vì thế, quy định bắt buộc phải đăng ký hiến tạng không có nhiều giá trị, vô hình chung lại cản trở công tác hiến mô tạng. 

"Theo thống kê, trong một năm bệnh viện có khoảng 300 người tử vong do chấn thương sọ não, đây là con số vô cùng lớn. Tuy nhiên, hiến tạng là vấn đề nhạy cảm, chỉ được phép làm khi mọi phương pháp không còn cứu được bệnh nhân thì mới phép vận động", TS Hùng thông tin.