- “30 năm qua thực sự là cuộc cách mạng thay đổi nhận thức của hàng chục triệu người dân về hiến máu tình nguyện (HMTN). Hoạt động HMTN đã trở thành một phong trào có sức ảnh hưởng rộng lớn, thu hút và nhận được sự quan tâm của toàn xã hội”.

Đó là khẳng định của PGS.TS. Nguyễn Hà Thanh, Viện trưởng Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương tại Lễ Kỷ niệm 30 năm Ngày Phát động phong trào hiến máu nhân đạo tại Việt Nam (24/1/1994 – 24/1/2024) diễn ra sáng 20/1.

Thập kỷ 90, khi đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, nhu cầu truyền máu tại tất cả các tuyến tăng cao. Lúc này sự bùng nổ của căn bệnh HIV/AIDS khiến nguy cơ không bảo đảm an toàn truyền máu rất trầm trọng. Tình trạng thiếu máu điều trị thường xuyên diễn ra tại các cơ sở y tế trên cả nước, lượng máu tiếp nhận phần lớn dựa vào những người bán máu chuyên nghiệp. Mặc dù giai đoạn này đã có những hoạt động vận động hiến máu, tuy nhiên còn nhỏ lẻ và gặp muôn vàn khó khăn.

Đứng trước tình hình đó, ngày 24/01/1994, được sự ủng hộ của Ban Khoa giáo Trung ương, Viện Huyết học – Truyền máu, Bệnh viện Bạch Mai (nay là Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương) đã tổ chức phát động hiến máu nhân đạo. Sự kiện nhận được sự quan tâm, tham dự của nhiều đồng chí lãnh đạo các ban, bộ, ngành đoàn thể Trung ương, các đại sứ quán tại Hà Nội; sự hưởng ứng tích cực của các giáo sư, bác sĩ trong ngành Huyết học – Truyền máu, cán bộ, sinh viên Trường Đại học Y Hà Nội.

Nhìn lại những kết quả sau 30 năm, PGS.TS. Nguyễn Hà Thanh, Viện trưởng Viện Huyết học – Truyền máu TW cho biết: “Phong trào HMTN tại nước ta đã vươn mình lớn lên và phát triển từng ngày, từng bước đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe nhân dân”.

Năm 1994, năm đầu tiên chúng ta phát động phong trào, lượng máu tiếp nhận được của cả nước đã tăng hơn nhiều so với những năm trước đó với 138.000 đơn vị máu, tỷ lệ HMTN đạt 14,5%. Từ năm 2014 trở lại đây, mỗi năm cả nước đều đã tiếp nhận được trên 1 triệu đơn vị máu. Lượng máu tiếp nhận được năm 2023 đã cao gấp hơn 11 lần so với năm 1994, tỷ lệ HMTN đến nay đã đạt 99%. Trong 30 năm, toàn quốc đã vận động và thu được trên 21,3 triệu đơn vị máu.   

“Chúng ta đã xây dựng và phát triển được hệ thống Ban Chỉ đạo Vận động HMTN từ Trung ương đến địa phương; Đã thành lập được 5 Trung tâm truyền máu khu vực, nhiều trung tâm truyền máu vùng, từ đó nâng cao hiệu quả trong công tác tiếp nhận máu, xét nghiệm sàng lọc, điều chế các sản phẩm máu; Do đó, người bệnh cần truyền máu ở các cơ sở y tế tại vùng sâu, vùng xa cũng được thụ hưởng các chế phẩm máu chất lượng như các bệnh viện ở tuyến trung ương”, PGS.TS. Nguyễn Hà Thanh nhấn mạnh.

Ghi nhận sự lớn mạnh của hoạt động HMTN 30 năm qua, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia Vận động HMTN khẳng định: “Sau 30 năm, đến nay cả nước ta đã có trên 21,3 triệu lượt người HMTN, hàng vạn cá nhân hiến máu trên 30, 50 lần, thậm chí trên 100 lần. Tôi xúc động khi hôm nay được gặp người hiến máu, hiến tiểu cầu tới 170 lần. Nhờ có nguồn máu an toàn và chất lượng mà công tác cấp cứu, điều trị cho người bệnh được kịp thời, giúp ngành y tế có thể triển khai, áp dụng nhiều kỹ thuật mới hiện đại như ghép tạng, ghép tế bào gốc…”

“Tôi đặc biệt ấn tượng, ngay trong những thời điểm căng thẳng nhất của đại dịch COVID-19 diễn ra, nhiều địa phương bị phong tỏa nhưng vẫn có hàng chục ngàn người vượt mọi khó khăn để tham gia hiến máu; nhiều trường hợp hiến máu cấp cứu khẩn cấp ngay trong đêm, hiến máu tại vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo… Điều này càng khẳng định ý nghĩa nhân văn cao đẹp của phong trào hiến máu tình nguyện, góp phần tô thắm truyền thống “tương thân tương ái”, “lá lành đùm lá rách”… đáng tự hào của dân tộc Việt Nam ta”, Bộ trưởng Đào Hồng Lan nói.

Tại buổi lễ, thay mặt lãnh đạo Bộ Y tế, Ban Chỉ đạo quốc gia Vận động HMTN, Bộ trưởng Đào Hồng Lan ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao các hoạt động của Ban Chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện các cấp, của các cơ quan, đơn vị… đối với phong trào hiến máu ở nước ta. 

Đặc biệt, Bộ trưởng biểu dương, ghi nhận sự tiên phong, sáng tạo và tâm huyết của tập thể các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, nhân viên, tình nguyện viên của Viện Huyết học – Truyền máu TW đã phối hợp với các đơn vị gây dựng, duy trì và phát triển phong trào hiến máu, góp phần quan trọng trong chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Để tiếp tục duy trì và phát triển bền vững phong trào HMTN, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia Vận động HMTN Đào Hồng Lan đề nghị phát huy vai trò của các tổ chức, đoàn thể chính trị – xã hội, các nhà lãnh đạo, nhà quản lý đối với công tác vận động và tổ chức hiến máu.