- Thực hiện chương trình Phiên họp thứ 28, sáng 13/12, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang; việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa.

Trình bày bày tóm tắt các tờ trình thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang; việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, tỉnh Bắc Giang có 3.895,9 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số 2.004.332 người; có 10 đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện; 209 ĐVHC cấp xã. Huyện Việt Yên có 171,01 km2 diện tích tự nhiên, quy mô dân số 229.162 người; có 17 ĐVHC cấp xã trực thuộc (gồm 02 thị trấn và 15 xã).

Tỉnh đề nghị thành lập thị xã Việt Yên trên cơ sở nguyên trạng diện tích tự nhiên và quy mô dân số của huyện Việt Yên; đồng thời thành lập 09 phường trên cơ sở nguyên trạng diện tích tự nhiên và quy mô dân số của 02 thị trấn (Bích Động, Nếnh) và 07 xã (Tăng Tiến, Hồng Thái, Quảng Minh, Ninh Sơn, Vân Trung, Quang Châu, Tự Lạn) thuộc huyện Việt Yên.

Kết quả sau khi thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên: tỉnh Bắc Giang không thay đổi về diện tích tự nhiên, quy mô dân số và số lượng ĐVHC cấp huyện, cấp xã trực thuộc; thị xã Việt Yên không thay đổi về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, có 17 ĐVHC cấp xã trực thuộc (gồm 09 phường và 08 xã); 09 phường thuộc thị xã sau khi thành lập không thay đổi về diện tích tự nhiên và quy mô dân số.

Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc thành lập thị xã Việt Yên và 09 phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang. Đối với việc sắp xếp các ĐVHC cấp xã trên địa bàn huyện Việt Yên, Chính phủ sẽ trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định trong Đề án sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2023-2025, bảo đảm theo đúng Kết luận số 48-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.

Về việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hoá và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hoá, tỉnh Thanh Hoá, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, tỉnh Thanh Hóa đề nghị: nhập toàn bộ 6,53 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số là 9.175 người của xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa; thành lập thị trấn Hậu Hiền trên cơ sở nguyên trạng 10,41 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số là 12.061 người của xã Minh Tâm (đổi tên Minh Tâm thành Hậu Hiền).

Kết quả sau khi nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền: Tỉnh Thanh Hoá không thay đổi về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, có 558 ĐVHC cấp xã (giảm 01 ĐVHC cấp xã); huyện Thiệu Hóa không thay đổi về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, có 24 ĐVHC cấp xã trực thuộc, gồm 22 xã và 02 thị trấn, giảm 01 ĐVHC cấp xã (giảm 02 xã, tăng 01 thị trấn); thị trấn Thiệu Hóa mới có 17,21 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số là 28.352 người; thị trấn Hậu Hiền sau khi thành lập và đổi tên không thay đổi về diện tích tự nhiên và quy mô dân số....

Thị trấn Thiệu Hóa là trung tâm huyện lỵ của huyện Thiệu Hóa; nằm giữa 04 vùng kinh tế động lực của tỉnh đã được UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thị trấn Thiệu Hóa (gồm thị trấn Thiệu Hóa và xã Thiệu Phú). Thị trấn Thiệu Hóa và khu vực dự kiến mở rộng (xã Thiệu Phú) đã được UBND tỉnh Thanh Hóa đánh giá đạt tiêu chuẩn đô thị loại V. Từ vị trí, tiềm năng, lợi thế nêu trên, việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền là cần thiết, đáp ứng yêu cầu về mở rộng không gian phát triển đô thị và yêu cầu quản lý kinh tế, quản lý xây dựng, kiến trúc, quản lý dân cư, bảo đảm an ninh, trật tự trên địa bàn thị trấn Thiệu Hóa, xã Thiệu Phú, xã Minh Tâm nói riêng và huyện Thiệu Hóa nói chung.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ, hồ sơ Đề án đã bảo đảm các nội dung theo quy định và UBND tỉnh Thanh Hóa đã xây dựng dự thảo Kế hoạch triển khai thực hiện các nội dung công việc cụ thể sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa.

Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền (trên cơ sở nguyên trạng xã Minh Tâm) thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa.

Đối với việc sắp xếp ĐVHC cấp xã trên địa bàn huyện Thiệu Hóa, Chính phủ sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định trong Đề án sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã của tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2023-2025, bảo đảm theo đúng Kết luận số 48-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Thay mặt cơ quan Thẩm tra Đề án thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã  Việt Yên, tỉnh Bắc Giang và Đề án nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết: Ủy ban tán thành với sự cần thiết thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang với các lý do như đã thể hiện tại Tờ trình và Đề án của Chính phủ.

Tại phiên họp thẩm tra, Ủy ban Pháp luật đã đề nghị Chính phủ, chính quyền tỉnh Bắc Giang và tỉnh Thanh Hóa quan tâm một số vấn đề sau:

Thứ nhất: Khẩn trương nghiên cứu, xây dựng Phương án sắp xếp các ĐVHC cấp xã trên địa bàn thị xã Việt Yên và huyện Thiệu Hóa theo đúng yêu cầu tại Nghị quyết số 37-NQ/TW, Kết luận số 48-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 35 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bảo đảm tính tổng thể, toàn diện, có sự tiếp nối của giai đoạn 2023 - 2025 với giai đoạn 2026 - 2030, tránh trường hợp khi xây dựng phương án sắp xếp các ĐVHC trong giai đoạn 2026 - 2030 lại gặp khó khăn do không thể nhập, điều chỉnh với các ĐVHC khác liền kề. 

Thứ hai: Quan tâm, bố trí nguồn lực đầu tư để bảo đảm chất lượng đô thị đối với khu vực dự kiến thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, khu vực thị trấn Thiệu Hóa mở rộng và khu vực dự kiến thành lập thị trấn Hậu Hiền, đặc biệt là các tiêu chuẩn thành phần chưa đạt mức tối thiểu theo quy định. 

Thứ ba: Khẩn trương có phương án đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; có phương án triển khai việc bố trí, sắp xếp 17 công chức dôi dư sau khi nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa hiệu quả để hoàn thành sớm nhất có thể nhằm chuẩn bị tốt cho công tác Đại hội đảng bộ các cấp và công tác bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2026 – 2031.

Thứ tư: Khẩn trương có phương án, giải pháp, xử lý tài sản, sắp xếp trụ sở làm việc của các cơ quan, tổ chức sau khi nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa bảo đảm đúng quy định của pháp luật.

Thứ năm: Rà soát lại các nội dung công việc và thời hạn hoàn thành trong dự thảo Kế hoạch thực hiện Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để bảo đảm rõ việc, rõ chủ thể chịu trách nhiệm và tiến độ hoàn thành. Trong đó, cần có phương án chủ động cập nhật, điều chỉnh thông tin liên quan về địa chỉ nơi cư trú của người dân, tạo điều kiện thuận lợi trong việc thay đổi các loại giấy tờ có liên quan khi người dân, doanh nghiệp có yêu cầu; rà soát, xem xét lại thủ tục thu hồi và sử dụng con dấu bảo đảm phù hợp với quy định của Chính phủ.  

Những nội dung nêu trên đã được đại diện Chính phủ (Bộ Nội vụ), UBND tỉnh Bắc Giang, UBND tỉnh Thanh Hóa cung cấp thông tin, giải trình, tiếp thu tại phiên họp của Ủy ban Pháp luật và Chính phủ đã có Báo cáo giải trình cụ thể gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp này. Ủy ban Pháp luật đã tiến hành biểu quyết với 100% thành viên tham dự phiên họp tán thành việc trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về việc thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang và Nghị quyết về việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa. 

Về thời điểm có hiệu lực của 02 Nghị quyết, trường hợp được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua, Ủy ban Pháp luật đề nghị xác định ngày có hiệu lực thi hành của các nghị quyết là ngày 01/02/2024 để các cơ quan, tổ chức và địa phương kịp thời kiện toàn tổ chức, thay đổi con dấu và các điều kiện cần thiết khác cho hoạt động của ĐVHC mới được thành lập (hiện trong dự thảo Nghị quyết do Chính phủ trình chưa xác định thời điểm có hiệu lực của Nghị quyết).

Chưa đề cập đến quy hoạch

Phát biểu tại Phiên họp liên quan đến quyết định việc thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang; việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa, Chủ tịch Quốc hội băn khoăn trong Tờ trình chưa đề cập đến nội dung liên quan đến quy hoạch – đây là vấn đề bắt buộc, do vậy để cơ quan trình và cơ quan thẩm tra cần khẳng định rõ vấn đề này trước khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành biết quyết thông qua.

Chủ tịch Quốc hội cũng nêu trong, trong Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/01/2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 không nêu vấn đề nợ tiêu chí khi thành lập đô thị, do vậy phải khẳng định có hay không có tình trạng nợ tiêu chí khi thành lập đô thị.

Về đổi tên, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định đây là vấn đề phức tạp, cần làm rõ tại sao lại đổi tên từ Minh Tâm thành thị trấn Hậu Hiền. Bên cạnh đó, đối với xã Vân Hà nằm ở ngoài đê cần nghiên cứu, tính toán nên hay không nên sắp xếp, bố trí dân cư cho người dân khu vực thoát lũ. Mặc dù không nằm trong dự thảo nghị quyết nhưng trong phần sắp xếp có liên quan đến nhau -những vấn đề này cần làm rõ trước khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội biểu quyết thông qua.

Giải trình về vấn đề quy hoạch, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho rằng, Tờ trình của Chính phủ đã rất đầy đủ, bám đúng theo 5 tiêu chuẩn của khoản 2 ĐIều 128 của Luật Chính phủ, đồng thời bám đúng theo tinh thần của Nghị quyết 1211 và Nghị quyết 27 của UBTVQH.

Về việc sắp xếp đơn vị hành chính xã Thiệu phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa, Bộ trưởng Bộ Nội vụ nêu rõ, Bộ đã đảm bảo đúng theo quy hoạch tỉnh và quy hoạch đô thị đã phê duyệt.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Lê Ánh Dương xin nghiêm túc tiếp thu ý kiến thẩm tra của Ủy ban Pháp luật, nhất là việc xem xét sắp xếp xã Vân Hà trong sắp xếp các đơn vị hành chính tỉnh Bắc Giang trong thời gian tới.

Về quy hoạch, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang nhấn mạnh nội dung sắp xếp xã Vân Hà đã nằm trong quy hoạch của tỉnh, bảo đảm đầy đủ các tiêu chí đề ra.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đầu Thanh Tùng cho biết, tỉnh sẽ nghiêm túc tiếp thu các nội dung báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật, thực hiện đầy đủ các công việc trong thẩm quyền khi Nghị quyết được thông qua.

Về tên gọi, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa cho biết, trước đây, khi sáp nhập xã Thiệu Minh, xã Thiệu Tâm, nhân dân địa phương có nguyện vọng giữ lại tên của mỗi bên, để tạo thành tên xã Minh Tâm. Nhưng khi đưa vào quy hoạch đô thị, vì đây là vùng giao thông từ xưa, bà con địa phương muốn lấy lại tên chung cũ của vùng.