- Chuyển đổi số quốc gia (hay còn gọi là sự số hóa quốc gia) là quá trình chuyển đổi và áp dụng các công nghệ số vào các lĩnh vực kinh tế, xã hội và hành chính của một quốc gia nhằm tạo ra sự thay đổi cấu trúc, quy trình và hình thức hoạt động. Mục tiêu của chuyển đổi số quốc gia là tăng cường năng suất, hiệu quả, sáng tạo và cung cấp các dịch vụ và tiện ích tốt hơn cho người dân.
Chuyển đổi số quốc gia bao gồm việc sử dụng và phát triển các công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) như internet, điện thoại di động, trí tuệ nhân tạo, blockchain, trí tuệ nhân tạo, Internet of Things (IoT), trí tuệ nhân tạo và big data. Các công nghệ này đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự kết nối, thu thập và phân tích dữ liệu, cải thiện quy trình làm việc, quản lý thông tin, cung cấp dịch vụ trực tuyến và nâng cao trải nghiệm của người dùng.
Chuyển đổi số quốc gia ảnh hưởng đến rất nhiều lĩnh vực, bao gồm kinh tế, công nghiệp, thương mại, giáo dục, y tế, giao thông, năng lượng, quản lý đô thị và hành chính. Nó đòi hỏi sự thay đổi cấu trúc tổ chức, quy trình và hệ thống của các tổ chức công và tư, sự đổi mới trong quản lý và quyết định, cùng với việc nâng cao năng lực công nghệ và số hóa của các cá nhân và tổ chức.
Cùng với xu thể chung của thế giới, Ở Việt Nam những năm gần đây luôn ưu tiên chuyển đổi số quốc gia là nhiệm vụ trọng tâm quốc gia. Nhà nước cũng đã lấy ngày 10/10 hàng năm là ngày chuyển đổi số quốc gia để nhắc nhở tuyên truyền ý thức người dân về chuyển đổi số quốc gia. Trong quá trình chuyển đổi số quốc gia này đòi hỏi sự tham gia của rất nhiều tầng lớp trong xã hội, đặc biệt là vai trò của Đảng viên là vô cùng quan trọng. Đảng viên không chỉ đóng vai trò là người đi đầu, mà còn là những nhân tố quan trọng trong việc xây dựng môi trường số hóa, đổi mới và phát triển quốc gia.
Đầu tiên, vai trò của Đảng viên trong chuyển đổi số quốc gia là đem lại sự lãnh đạo và định hướng chiến lược. Đảng viên, phải là những người tiên phong và có kiến thức sâu rộng về chính sách và phát triển, có trách nhiệm lãnh đạo các hoạt động chuyển đổi số tại cơ sở đơn vị mình tham gia. Đảng viên cần có khả năng định hướng, xây dựng kế hoạch và thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong các tổ chức, doanh nghiệp, cộng đồng và cuộc sống hàng ngày. Đảng viên không chỉ là người thực hiện, mà còn là người truyền đạt thông điệp, thúc đẩy cộng đồng và tạo đà cho sự chuyển đổi số của quốc gia.
Thứ hai, Đảng viên cần đảm bảo sự tương tác và đồng lòng trong xã hội. Chuyển đổi số quốc gia đòi hỏi sự tham gia và hợp tác của tất cả các thành viên trong xã hội. Đảng viên có trách nhiệm xây dựng và thúc đẩy sự tương tác giữa các bên liên quan, như doanh nghiệp, tổ chức và người dân thông qua việc tổ chức các cuộc họp, diễn đàn và các hoạt động tương tác khác. Đảng viên cần khuyến khích mọi người tham gia và chia sẻ ý kiến, đồng thời tạo ra một môi trường thuận lợi để mọi người cùng nhau đạt được mục tiêu chung.
Thứ ba, Đảng viên phải nắm vững công nghệ và hỗ trợ đào tạo cho cộng đồng. Chuyển đổi số đòi hỏi kiến thức về công nghệ và khả năng sử dụng các công cụ công nghệ thông tin rất nhiều. Đảng viên cần nắm bắt những xu hướng công nghệ mới nhất và hiểu rõ ứng dụng của chúng trong các lĩnh vực khác nhau. Đảng viên cần cung cấp hỗ trợ đào tạo cho cộng đồng, đặc biệt là những người chưa có kiến thức về công nghệ, để tạo điều kiện cho tất cả mọi người tham gia và hưởng lợi từ chuyển đổi số.
Cuối cùng, Đảng viên cần là những người đảm bảo sự công bằng và an ninh trong chuyển đổi số. Quá trình chuyển đổi số cần đảm bảo rằng tất cả mọi người được tiếp cận công nghệ và cơ hội phát triển. Không giới hạn ở nhóm đối tượng nào. Đảng viên phải đối mặt với những thách thức liên quan đến an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu và quyền riêng tư. Đảng viên phải là những người đứng ra bảo vệ quyền lợi và lợi ích của cộng đồng trong quá trình chuyển đổi số.
Bước tiếp theo trong việc thúc đẩy vai trò của Đảng viên trong chuyển đổi số quốc gia là tạo ra một môi trường thuận lợi để khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới. Đảng viên cần khuyến khích việc nghiên cứu và áp dụng các công nghệ mới, đồng thời thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới trong các lĩnh vực khác nhau. Họ có thể tổ chức các cuộc thi, hội thảo, và sự kiện để tạo cơ hội cho mọi người chia sẻ ý tưởng và kinh nghiệm trong việc áp dụng công nghệ số. Đảng viên cũng có thể hỗ trợ các dự án khởi nghiệp công nghệ, tạo điều kiện cho các nhà sáng tạo và doanh nhân trẻ phát triển ý tưởng và sản phẩm mới.
Ngoài ra, Đảng viên cần đảm bảo tính bền vững trong chuyển đổi số quốc gia. Chuyển đổi số không chỉ đơn thuần là việc sử dụng công nghệ, mà còn phải đi kèm với việc xây dựng hạ tầng kỹ thuật, đào tạo nguồn nhân lực, và đảm bảo quyền riêng tư và an toàn thông tin. Đảng viên có trách nhiệm tham gia vào việc xây dựng và triển khai các chính sách và quy định liên quan đến chuyển đổi số bền vững, đảm bảo rằng việc sử dụng công nghệ được thực hiện một cách có trách nhiệm và đáng tin cậy.
Hơn nữa, Đảng viên cần đảm bảo rằng chuyển đổi số mang lại lợi ích cho toàn bộ xã hội. Chuyển đổi số không được để lại bất kỳ ai phía sau, đặc biệt là các tầng lớp khó khăn và các vùng sâu, vùng xa. Đảng viên phải là những người đảm bảo rằng mọi người đều có cơ hội tiếp cận công nghệ và hưởng lợi từ chuyển đổi số. Đảng viên có thể tham gia vào việc xây dựng và triển khai các chương trình giáo dục đào tạo, cung cấp hỗ trợ kỹ thuật tài chính cho các cộng đồng vùng sâu, vùng xa và các đối tượng khó khăn. Đồng thời, Đảng viên cần đảm bảo rằng quá trình chuyển đổi số không gây tổn hại đến môi trường và cuộc sống của con người, phải tạo ra những giải pháp bền vững thân thiện với môi trường.
Cuối cùng, Đảng viên cần tham gia vào việc xây dựng và thúc đẩy sự hợp tác quốc tế trong chuyển đổi số. Hiện nay, chuyển đổi số không chỉ là một vấn đề của một quốc gia mà là một xu hướng toàn cầu. Đảng viên có trách nhiệm tham gia vào các diễn đàn và tổ chức quốc tế, tạo mối quan hệ và hợp tác với các đối tác nước ngoài. Điều này giúp tăng cường trao đổi kinh nghiệm, học hỏi các mô hình thành công và tìm kiếm cơ hội hợp tác để đẩy mạnh chuyển đổi số trong quốc gia.
Là một một Đảng viên của VNPT, để có thể thực hiện tốt công việc trên, chúng ta cần phải nhanh chóng tự thay đổi chuyển đổi mình để thích ứng với thời đại mới bằng những công việc cụ thể như sau:
Đầu tiên là nâng cao trình độ và nhận thức của bản thân. Nhanh chóng tìm hiểu về các xu hướng, hiểu biết về công nghệ số, ứng dụng và tiềm năng của công nghệ trong việc chuyển đổi và phát triển quốc gia. Hiểu rõ các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), big data, cloud computing, blockchain… cũng như kỹ năng sử dụng các công cụ và phần mềm liên quan. Nắm rõ các chương trình đường lối của Đảng và nhà nước. Hiểu rõ các kế hoạch hành động cụ thể của chuyển đổi số quốc gia đang triển khai như: “Chương trình thúc đẩy phát triển và sử dụng các nền tảng số quốc gia phục vụ chuyển đổi số, phát triển chính phủ số, kinh tế số, xã hội số” (theo văn bản số 186/QĐ-BTTT), Đề án "Nâng cao nhận thức, phổ cập kỹ năng và phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030" (Theo Quyết định số 146/QĐ-TTg ), “Chương trình phát triển nền tảng số quốc gia phục vụ chuyển đổi số, phát triển chính phủ số, kinh tế số, xã hội số” (Theo văn bản số 538/BTTTT-QLDN ) của Bộ thông tin và truyền thông. Danh mục nền tảng số phục vụ phát triển Chính phủ số, Chính quyền số … Liên tục cập nhật thông tin liên tục từ các kênh thông tin chính thống
Thứ 2 là phải nhanh chóng ứng dụng các sản phẩm chuyển đổi số vào cơ quan đơn vị và các công tác của Đảng. Đảng viên đầu tiên phải là người tiên phong sử dụng, từ đó lan tỏa ra cho bạn bè đồng nghiệp và cộng đồng sử dụng. Chẳng hạn như sử dụng các giải pháp số hóa để lưu trữ tài liệu thay vì tài liệu giấy, sử dụng hóa đơn điện tử cho các thủ tục thanh toán, sử dụng trợ lý ảo để tìm kiếm thông tin nhanh chóng, sử dụng họp trực tuyến thay cho các cuộc họp thông thường, sử dụng các giải pháp bản đồ Việt Nam để đảm bảo dữ liệu chính xác đúng chủ quyền của Việt Nam
Thứ 3 hoàn thiện các kỹ năng để nhanh chóng hòa nhập quốc tế. Vì công cuộc chuyển đổi số này không chỉ mỗi ở Việt Nam mà cả thế giới, việc hòa nhập với quốc tế sẽ giúp nhanh chóng đi tắt, đón đầu và chắt lọc những tinh hoa, kinh nghiệm các nước khác áp dụng hiệu quả. Rèn luyện kỹ năng tiếng anh, tăng cường kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm hiệu quả trong môi trường đa văn hóa và đa quốc gia. Trao dồi thêm kỹ năng tư duy sáng tạo, tìm kiếm các giải pháp mới và thúc đẩy sự đổi mới trong công việc. Khuyến khích việc thử nghiệm và áp dụng các ý tưởng mới, đồng thời sẵn sàng thích nghi với sự thay đổi liên tục của thế giới.
Thứ 4 là luôn giữ vững bản lĩnh chính trị. Việc chuyển đổi số mang lại nhiều lợi ích cho cuộc sống, tuy nhiên với việc thay đổi này sẽ dẫn đến những tác động tiêu cực mà Đảng viên phải cần có nhận thức sâu sắc để giữ vững quan điểm lập trường của mình. Nhất là khi thông tin được truyền bá liên tục mà không có kiểm soát. Nhiều thế lực chống phá sẽ xuyên tạc thành nhiều lý do khác nhau để biến những định hướng tốt đẹp thành những quản điểm méo mó. Đảng viên cần nâng cao tri thức, có khả năng phân tích, đánh giá, nhận định và đưa ra quyết định thông minh. Đồng thời Đảng viên cần có khả năng thuyết phục và tạo niềm tin, từ đó xây dựng sự ủng hộ và hỗ trợ từ cộng đồng. Chuyển đổi số, chuyển đổi tư duy chứ không chuyển đổi bản lĩnh và phẩm chất chính trị.
Là một Đảng viên của Đảng bộ bộ phận VNPT-IT2, đồng thời cũng quản lý sản phẩm Nền tảng họp trực tuyến VNPT Gomeet, sản phẩm được vinh dự nằm trong nền tảng số quốc gia, chúng tôi nhận thức rõ tầm quan trọng và trách nhiệm của mình trong công việc thúc đẩy phát triển chuyển đổi số quốc gia. Chúng tôi nhanh chóng nắm bắt thời cơ, thuận lợi, hạn chế và loại bỏ những khó khăn, thách thức để đẩy nhanh cung cấp nền tảng số họp trực tuyến ra thị trường. Cung cấp cho khách hàng doanh nghiệp, cơ quan nhà nước cũng như mở rộng đến tất cả người dân. VNPT Gomeet cũng đã đồng hành với các tỉnh vùng cao để mở rộng cung cấp dịch vụ học trực tuyến cho các trường học thiếu giáo viên giảng dạy. Triển khai các cuộc họp online, tòa án xét xử online để tối ưu về khoảng cách và tiết kiệm thời gian, chi phí. Đẩy nhanh công cuộc chuyển đổi số quốc gia và đóng góp nhiều hơn cho cộng đồng.
Chuyển đổi số là một công cuộc, và không chỉ chúng tôi, những Đảng viên của Đảng bộ bộ phận VNPT-IT2, mà tất cả những Đảng viên của bất kỳ lĩnh vực nào trong cuộc sống, phải luôn luôn nhận thức được đúng đắn và đi đầu trong chuyển đổi số. Đảng viên luôn là những người lãnh đạo, những người thúc đẩy sự chuyển đổi số và đổi mới tư duy. Họ phải đảm bảo sự công bằng và bền vững trong quá trình chuyển đổi số, và tạo ra một môi trường số hóa và đổi mới thích hợp. Vai trò của Đảng viên không chỉ dừng lại ở việc thực hiện chỉ đạo và thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, mà còn là những nhân tố quan trọng trong việc xây dựng lòng tin, đồng lòng và sự tương tác trong xã hội. Đảng viên có trách nhiệm nắm vững công nghệ, tạo điều kiện cho mọi người tham gia và đảm bảo sự công bằng và an ninh trong quá trình chuyển đổi số. Chỉ khi tất cả mọi người cùng nhau đồng lòng và đóng góp, chúng ta mới có thể đạt được sự chuyển đổi số thành công và xây dựng một quốc gia phát triển, giàu mạnh trong thời đại số hóa.
Võ Xuân Trường