- Chỉ còn khoảng 2 tháng nữa là kết thúc năm ngân sách 2023 nhưng đến nay Chính phủ mới trình bổ sung dự toán chi thường xuyên NSNN năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở trung ương, các địa phương, chỉ bằng khoảng 3,5% tổng số tiền chưa phân bổ, số còn lại chưa phân bổ chiếm 96,45%...

Sáng 17/10/2023, trình bày báo cáo thẩm tra việc bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở trung ương, địa phương, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, về thời hạn và số kinh phí trình, Nghị quyết của Quốc hội giao Chính phủ khẩn trương hoàn thiện thủ tục, điều kiện để phân bổ ngân sách nhưng đến nay gần kết thúc năm ngân sách 2023 (05/10/2023) Chính phủ mới trình bổ sung dự toán chi thường xuyên NSNN năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở trung ương, các địa phương, chỉ bằng khoảng 3,5% tổng số tiền chưa phân bổ là quá muộn so với quy định, gây lãng phí nguồn lực NSNN.

Do đó, đề nghị Chính phủ chỉ đạo rút kinh nghiệm, không để tồn tại các khoản chi chưa xác định được nhiệm vụ, nội dung chi trong dự toán NSNN hằng năm để chờ phân bổ. Đồng thời, đề nghị Chính phủ báo cáo rõ về số kinh phí còn lại chưa trình UBTVQH, Quốc hội, làm rõ về khả năng sử dụng khoản kinh phí này trong niên độ NSNN năm 2023.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách, đa số ý kiến đề nghị, trường hợp không sử dụng đề nghị Chính phủ sớm nghiên cứu, báo cáo cấp có thẩm quyền điều chuyển cho các nhiệm vụ khác cần thiết, cấp bách, tránh gây lãng phí nguồn lực; Có ý kiến đề nghị, đến nay đã gần hết niên độ NSNN năm 2023, trường hợp không phân bổ, không còn nhu cầu sử dụng cần hủy dự toán, giảm bội chi NSTW để chủ động trong việc huy động nguồn lực bù đắp bội chi, giảm chi phí lãi vay.

Về nội dung trình, Chính phủ trình bổ sung dự toán chi thường xuyên cho 35 bộ, cơ quan trung ương và 14 địa phương; đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, theo quy định tại khoản 5 Điều 19, khoản 4 Điều 25 Luật NSNN và quy định tại khoản 10 Điều 3 Nghị quyết số 70/2022/QH15, Quốc hội không phân bổ chi tiết cho từng nhiệm vụ chi cụ thể của từng bộ, cơ quan trung và địa phương.

Để bảo đảm đủ căn cứ xem xét, quyết định, đề nghị Chính phủ bổ sung thuyết minh chi tiết từng khoản chi (tài liệu kèm theo là các văn bản của Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ, không phải là tài liệu chính thức của Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội). Đồng thời, dự kiến ngày 23/10/2023, Quốc hội sẽ khai mạc kỳ họp thứ 6, do vậy để bảo đảm chặt chẽ theo quy định, đề nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định. Trên cơ sở tổng mức chi được Quốc hội quyết định, đề nghị giao Chính phủ rà soát, phân bổ chi tiết từng nhiệm vụ chi cụ thể cho từng bộ, cơ quan trung ương và địa phương bảo đảm đúng quy định pháp luật.

Bên cạnh đó, có ý kiến cho rằng, để sớm hoàn thiện thủ tục phân bổ, Quốc hội có thể phân bổ chi tiết cho từng nhiệm vụ chi của từng bộ, cơ quan trung ương và địa phương như đề xuất của Chính phủ.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh nêu rõ, trên cơ sở những lý do nêu trên, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung dự toán chi thường xuyên của các bộ, cơ quan trung ương, địa phương theo quy định tại Nghị quyết số 70/2022/QH15 tại Kỳ họp thứ 6;

Giao Chính phủ chịu trách nhiệm hoàn toàn việc rà soát số liệu, hoàn thiện thủ tục, bảo đảm đủ điều kiện để phân bổ và giao vốn đúng quy định pháp luật.

Đối với số còn lại chưa phân bổ theo quy định tại Nghị quyết số 70/2022/QH15, đề nghị Chính phủ khẩn trương rà soát, báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định. Quá thời hạn theo quy định pháp luật, đề nghị hủy dự toán.

Phát biểu tại phiên họp, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh Kiểm toán nhà nước đề nghị cần làm rõ việc bổ sung dự toán do những nhiệm vụ mới phát sinh hay là các nhiệm vụ đã được xác định từ trước nhưng chưa có đủ hồ sơ để phân bổ ngay từ đầu năm 2023… Từ đó, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh đề nghị làm rõ trách nhiệm của các cơ quan tham mưu và các bộ ngành địa phương để rút kinh nghiệm cho các năm tiếp theo.

Bên cạnh đó, với số tiền 508 tỷ đồng sau khi được phân bổ, đề nghị các bộ ngành, các cơ quan Trung ương tập trung triển khai giải ngân ngay khoản này, tránh chuyển nguồn sang các năm sau.

Theo ý kiến của Ủy ban Tài chính và Ngân sách, số còn lại chưa phân bổ chiếm 96,45%, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh đề nghị cần có giải pháp đối với khoản này. Trong khi đó từ nay đến hết năm còn 2 tháng, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh băn khoăn liệu có phân bổ, giải ngân được hết trong năm 2023 hay không?

Phát biểu tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, lý do chậm giải ngân là do các bộ ngành chậm ban hành các cơ chế chính sách, bổ sung; chậm ban hành định mức kinh tế- kỹ thuật..

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của các cơ quan thẩm tra, ý kiến của Kiểm toán Nhà nước, rà soát, bổ sung đầy đủ hồ sơ tài liệu theo đúng quy định.

Bộ Tài chính, Chính phủ cần nghiêm túc rút kinh nghiệm trong việc xây dựng dự toán, điều hành ngân sách, khắc phục tình trạng số kinh phí chưa phân bổ lớn như một khoản dự phòng thứ 2 của ngân sách khi trình Quốc hội. Đồng thời, dự báo tính toán không sát dẫn đến gần hết năm số ngân sách, kinh phí còn chưa có nhu cầu sử dụng, chưa đủ điều kiện phân bổ còn rất lớn, cần có giải pháp kịp thời tháo gỡ để đảm bảo sử dụng hợp lý các nguồn bố trí.

Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Chính phủ rà soát, trình Quốc hội và chịu trách nhiệm đối với từng khoản đề nghị bổ sung dự toán chi thường xuyên năm 2023 của các bộ, ngành, địa phương, về tính chính xác của số liệu, sự cần thiết, tính đầy đủ, hợp lệ theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và pháp luật có liên quan.