- Bên cạnh những tiện ích do mạng xã hội mang lại, thì mặt trái, mặt tiêu cực của nó cũng không hề nhỏ, có vô số những thông tin, hình ảnh có nội dung xấu, độc được phát tán lên các trang mạng, blog, mạng xã hội, trên phần bình luận, phản hồi của các tờ báo điện tử…
Những năm gần đây, mạng xã hội có bước phát triển mạnh mẽ, tác động lớn đến đời sống xã hội ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Nếu như trước đây, khi phương tiện công nghệ chưa phát triển, báo chí chủ yếu sử dụng phương thức chuyển tải thông tin đơn chiều, tức là chỉ có một chủ thể duy nhất cung cấp, nội dung thông tin thường theo lối mòn, áp đặt, chưa có sự tương tác với công chúng thì ngày nay, sự phát triển của mạng xã hội đã kết nối thế giới đến từng cá nhân, làm cho việc tiếp cận thông tin không còn độc quyền như trước.
Thay vào đó, dẫn đến tất cả mọi người sử dụng mạng xã hội đều tham gia vào quá trình tương tác, cung cấp, chia sẻ thông tin như những “nhà báo” độc lập, tạo ra môi trường thông tin đa chiều với nội dung thông tin phong phú, đa dạng. Tuy nhiên, bên cạnh những tiện ích do mạng xã hội mang lại thì mặt trái, mặt tiêu cực của nó cũng không hề nhỏ, có vô số những thông tin, hình ảnh có nội dung xấu, độc được phát tán lên các trang mạng, blog, mạng xã hội, trên phần bình luận, phản hồi của các tờ báo điện tử.
Mặt khác, do đặc thù của Internet là tốc độ truyền thông tin rất nhanh, thông tin gần như tức thì, tính “tự do” tương đối của những chủ thể thông tin, khả năng “gây nhiễu” trên bình diện khá lớn, làm“xóa nhòa” về mọi khoảng cách địa lý. Chính vì vậy, những quan điểm sai trái trên mạng internet có khả năng ảnh hưởng rất nhanh, lan truyền rộng rãi đến nhiều đối tượng, đặc biệt là thế hệ trẻ, lực lượng thanh, thiếu niên - những lực lượng thường xuyên tiếp xúc và sử dụng internet và mạng xã hội hằng ngày.
Thủ đoạn của chúng thường là lợi dụng các sự kiện trọng đại của Đảng, Nhà nước, quân đội, công an để tuyên truyền, chống phá; sử dụng mạng xã hội để tuyên truyền tập hợp lực lượng, phản đối sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước; lợi dụng một số vấn đề bất cập, hạn chế trong công tác của các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể hay một số cá nhân để khoét sâu gây chia rẽ, mất đoàn kết nội bộ; mượn danh nghĩa, mạo danh để bôi nhọ danh dự, uy tín của cán bộ cấp cao, nguyên là cán bộ cấp cao của quân đội, công an... Chúng đã lập ra hàng trăm trang web, blog (một số blog điển hình như: Dân làm báo, Quan làm báo, Vua làm báo, Chân dung quyền lực, Mẹ nấm…), mạng xã hội để thu thập, bóp méo, bịa đặt; nhào nặn trộn lẫn các thông tin đúng - sai, thật - giả; đưa ra các thông tin sai lệch với dụng ý xấu, định hướng dư luận bằng các luận điệu sai trái; đưa thông tin giật gân, lấp lửng để gây hoài nghi, hoang mang dư luận.
Mặt khác, chúng triệt để lợi dụng các thông tin về mặt trái, mặt tiêu cực của ta về các vấn đề xã hội nhằm thổi phồng khuyết điểm trong lãnh đạo, quản lý của Đảng, Nhà nước từ Trung ương đến cơ sở, từ đó quy kết thành bản chất, truyền bá các quan điểm phản cách mạng. Chúng còn tạo dựng ra cái gọi là phe này, phái nọ hay những “cuộc đấu đá”, tranh giành quyền lực… để gây lòng nghi kỵ, ngờ vực, phá hoại lòng tin của cán bộ, đảng viên, quần chúng vào Đảng, Nhà nước, quân đội, công an… Qua đó, phát tán những tư tưởng chống phá chế độ, kích động lòng người, cổ vũ cho những tư tưởng, hành động cực đoan, chống phá quân đội, công an…
Thực tế cho thấy, trong giới trẻ hiện nay đã xuất hiện không ít những hội, nhóm lập ra các group, diễn đàn, trang web, câu kết với nhau tuyên truyền, phát tán tài liệu có nội dung xấu, lợi dụng đặc điểm tâm lý nhạy cảm, ham tiếp cận cái mới, thích tự do, khẳng định mình… của giới trẻ để dụ dỗ, lôi kéo, tiêm nhiễm bằng cả vật chất và văn hóa, lối sống thực dụng, ngoại lai, thông qua các bài viết trên internet, mạng xã hội. Đồng thời, các thế lực thù địch cũng lợi dụng những sơ hở, buông lỏng trong công tác quản lý, hoặc một bộ phận thanh niên đua đòi theo trào lưu để lôi kéo, kích động, tập hợp thanh niên tham gia, hòng gây mất an ninh trật tự, chống đối chính quyền ở địa phương.
Thông qua các trang web, mạng xã hội mà hầu hết máy chủ đặt ở nước ngoài như website, dịch vụ thư điện tử (email), trang mạng xã hội facebook, zalo, các dịch vụ hội thoại (chat), diễn đàn (forum), twitter… đặc biệt, hiện nay chúng lợi dụng youtube để dựng lên nhiều bộ phim với việc dùng kỹ thuật và công nghệ để chỉnh sửa dữ liệu cũ, chỉnh sửa hình ảnh, cắt ghép, tạo bằng chứng và thông tin giả; tự bịa ra các bài phỏng vấn nhân vật, sự kiện, bịa đặt các trang hồ sơ liên quan đến các nhân vật nổi tiếng, các nhà lãnh đạo, thân nhân của họ và kích thích trí tò mò của công chúng bằng “thông tin lề trái, thông tin bí mật” để bôi nhọ, nói xấu, xuyên tạc, vu khống các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, gây chia rẽ nội bộ, hoài nghi, hoang mang, dao động trong dư luận xã hội, làm suy giảm niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước, chế độ.
Bên cạnh đó, để thu hút người truy cập, trong giai đoạn đầu, những nhóm quản trị các trang web, các diễn đàn này đã cố gắng tổng hợp, đăng tải các tin tức từ nguồn báo chí chính thống và các nguồn tin từ nước ngoài theo kiểu “khách quan”. Khi đã thu hút được một số lượng công chúng truy cập thường xuyên, chúng cài đặt các thông tin xấu, độc theo tỷ lệ tăng dần cả về số lượng và mức độ bịa đặt, bóp méo sự thật. Luận điệu phản động, sai trái cũng sẽ tăng dần. Chính vì thế, nhiều người truy cập mạng, đặc biệt là giới trẻ, chỉ đọc báo mạng thông qua đường dẫn (link) của bạn bè trên mạng xã hội, dễ dàng “mắc mưu” của các thế lực thù địch, dễ bị dẫn dắt và bị động trong việc tiếp nhận thông tin xấu, độc.
Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên mạng xã hội
Với vai trò là một Đảng viên đang công tác tại công ty Công nghệ thông tin hàng đầu Việt Nam, và đang dẫn dắt chuyển đổi số quốc gia, bản than tôi cam kết sẽ phấn đấu thực hiện các điều sau đây để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và đấu tranh chống các thế lực thù địch trên mạng xã hội:
Thứ nhất, trong thời đại 4.0, đa phần thông tin được truyền tải trên mạng, rất nhiều thông tin chính thống và cả không chính thống. Nhưng đã là một đảng viên thì phải biết lựa chọn thông tin chính thống để xem, còn các thông tin khác nếu có xem, chúng ta chỉ nên tham khảo để biết các thế lực thù địch họ tuyên truyền những gì, và có những phân tích đúng đắn, không bị lung lai theo các ý tưởng xấu. Khi xem được những thông tin chính thông hay và có nội dung tích cực thì ta hãy chia sẻ để lan tỏa cho mọi người. Đối với những thông tin không chính thống hay thông tin tiêu cực thì tuyệt đối không chia sẻ, vì sẽ tác động tiêu cực đến mọi người.
Thứ hai, tập trung triển khai các chiến lược, phát triển các giải pháp quan trọng tự lực, tự cường về công nghệ, nhất là Chiến lược chuyển đổi số quốc gia, Chiến lược quốc gia về phát triển trí tuệ nhân tạo đến năm 2030, trong đó quan tâm tập trung đầu tư cho công nghệ tiên tiến, hiện đại, đặc biệt là công nghệ AI, tiến tới xây dựng Việt Nam trở thành một “cường quốc mạng” (đặc biệt chú trọng phát triển nguồn nhân lực về AI), góp phần gia tăng sức mạnh tổng hợp quốc gia, nâng cao vị thế quốc gia trên trường quốc tế, đóng góp vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, bao gồm việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Thứ 3, phát huy phẩm chất cần cù, thông minh, sáng tạo của con người Việt Nam; đẩy mạnh nghiên cứu, xây dựng các nền tảng hạ tầng, hệ thống mạng “Make in Viet Nam” song song với việc làm chủ, quản lý được các hệ thống nền tảng mạng do nước ngoài sản xuất, qua đó giảm dần sự phụ thuộc vào các nền tảng mạng do các doanh nghiệp, tập đoàn của nước ngoài cung cấp và tạo nền móng vững chắc trong việc triển khai, áp dụng các công nghệ hiện đại trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, hệ giá trị quốc gia trong toàn bộ đời sống chính trị, quốc phòng, an ninh, kinh tế, văn hóa, xã hội của Việt Nam trong tương lai. Xây dựng bộ công cụ toàn diện được vận hành bởi công nghệ AI và có tính tương thích cao trên mọi nền tảng mạng xã hội nhằm phục vụ việc triển khai công tác đấu tranh lâu dài của Đảng trong lĩnh vực này.
Huỳnh Lương Huy Thông