- Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) đề nghị cân nhắc mở rộng đối tượng được giảm thuế giá trị gia tăng cho mặt hàng ô tô, trong đó có cả dòng xe dưới 24 chỗ - loại hàng hóa phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, không khuyến khích tiêu dùng.

Phát biểu thảo luận tại Hội trường Quốc hội, Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương) đề nghị nên rà soát và cân nhắc mở rộng phạm vi đối tượng được giảm thuế giá trị gia tăng, áp dụng mức thuế suất 8% đối với mặt hàng ô tô, bao gồm cả dòng xe dưới 24 chỗ để thúc đẩy lĩnh vực sản xuất và kinh doanh ô tô trong nước, từ đó đảm bảo duy trì nguồn thu ngân sách của nhà nước từ lĩnh vực này.

Phân tích cho đề xuất nói trên, ĐB Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng, ngành công nghiệp ô tô được đánh giá là một trong những ngành công nghiệp đi đầu, kéo theo sự phát triển của các ngành công nghiệp khác.

“Tại một số quốc gia thì sự phát triển mạnh mẽ của công nghiệp ô tô đã có những tác động tích cực, đóng góp không nhỏ cho sự phát triển kinh tế - xã hội nói chung của cả đất nước. Vì vậy, việc xây dựng các biện pháp hỗ trợ, tạo điều kiện phát triển cho công nghiệp ô tô, từ đó thúc đẩy các ngành có liên quan phát triển, tạo động lực xây dựng nền công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo tôi là rất cần thiết. Một trong những công cụ hiệu quả được nhiều nước trên thế giới thực hiện là điều chỉnh các chính sách về thuế, phí để giúp các doanh nghiệp giảm chi phí và hạ giá thành xe” - bà Việt Nga nói.

Theo vị Đại biểu này thì các doanh nghiệp trong lĩnh vực ô tô đang phải đối mặt với tình trạng tồn kho lớn, phát sinh nhiều chi phí bảo dưỡng sản phẩm, doanh thu sụt giảm, kéo theo là dòng tiền bị tê liệt dẫn tới mất cân đối thu, chi, hoạt động kinh doanh không hiệu quả nên rất cần có chính sách mới được ban hành để hỗ trợ các doanh nghiệp tháo gỡ tình trạng này, trong đó có thể áp dụng chính sách giảm thuế VAT 2% đối với mặt hàng ô tô, bao gồm cả dòng xe ô tô dưới 24 chỗ.

“Việc áp dụng mức thuế VAT 8% mặc dù gây hụt thu ngân sách nhà nước 2% so với quy định hiện hành, nhưng ô tô là mặt hàng chịu thuế cao, cùng với nhiều loại phí như thuế VAT, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, lệ phí trước bạ và các loại thuế, phí khác, như phí cấp biển, phí thuế xăng dầu, cầu đường…, vì vậy, nếu như kích cầu được trong lĩnh vực này thì tổng số thuế thu từ các loại thuế và phí khác phải chịu trên 1 chiếc xe ô tô sẽ vượt được số thuế 2% đã được giảm. Điều này góp phần tăng thu ngân sách nhà nước và phát triển ngành công nghiệp ô tô, đặc biệt sẽ kích cầu thị trường để giải quyết các khó khăn hiện nay mà các doanh nghiệp trong lĩnh vực ô tô đang phải đối mặt” - bà Việt Nga nêu  ý kiến.

Vị đại biểu tỉnh Hải Dương cũng cho rằng, các dòng xe ô tô dưới 24 chỗ là loại hàng hóa phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, không khuyến khích tiêu dùng, nhưng việc giảm thuế 2% chỉ áp dụng trong một thời gian ngắn, nên về cơ bản sẽ không ảnh hưởng tới tinh thần chung trong việc điều tiết không khuyến khích tiêu dùng đối với mặt hàng này mà nó chỉ có ý nghĩa tháo gỡ khó khăn mang tính thời điểm, xử lý hàng tồn kho của các doanh nghiệp ô tô đang gặp phải hiện nay.

“Qua các giai đoạn áp dụng chính sách giảm thuế, phí trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh ô tô cho thấy sự tác động tích cực và mạnh mẽ của các chính sách ưu đãi đến việc kích cầu phát triển ngành này. Theo số liệu báo cáo của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam giai đoạn năm 2020-2022, trong thời gian áp dụng chính sách hỗ trợ điều chỉnh giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ cho xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước thì lượng xe tồn kho kể từ khi dịch bệnh bùng phát đã được tiêu thụ, góp phần vào việc tăng dung lượng thị trường, duy trì phát triển sản xuất, ổn định công việc cho người lao động và đóng góp nghĩa vụ thuế vào ngân sách nhà nước” - đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga nêu.

ĐB tỉnh Hải Dương đề nghị mở rộng phạm vi đối tượng được giảm thuế giá trị gia tăng, áp dụng mức thuế suất 8% đối với mặt hàng ô tô, bao gồm cả dòng xe ô tô dưới 24 chỗ để kích cầu tiêu dùng, giúp doanh nghiệp ô tô tháo gỡ khó khăn, ổn định sản xuất kinh doanh, đảm bảo công ăn việc làm cho người lao động và góp phần tạo đà tăng trưởng cho ngành công nghiệp ô tô, qua đó ngành công nghiệp ô tô tiếp tục có những đóng góp trở lại cho ngân sách nhà nước để chúng ta phát triển nền kinh tế.

“Theo tính toán, một chiếc xe ô tô tầm trung nếu chúng ta giảm 2% thuế VAT với mỗi xe bán ra thì Nhà nước sẽ giảm thu thuế từ 10 đến 15 triệu đồng, tuy nhiên với một chiếc xe này được bán ra thì doanh nghiệp đã đóng góp cho ngân sách nhà nước từ 200 triệu đến 300 triệu đồng” - ĐB Nguyễn Thị Việt Nga nêu ý kiến.

Giải trình vấn đề này trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nhấn mạnh: Ô tô là loại hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, không thuộc phạm vi của Nghị quyết 43, “cho nên chúng ta không đưa vấn đề ô tô vào, mà chủ yếu là lĩnh vực thiết yếu.”

“Chúng ta bây giờ phải làm mọi cách để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tăng cường năng lực của doanh nghiệp, tăng năng lực của nền kinh tế và doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh có hiệu quả bằng việc tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn, tạo ra một thị trường… tốt hơn là vấn đề giảm thuế. Giảm thuế nhưng không có phát sinh thì doanh nghiệp vẫn tiếp tục khó khăn” - Bộ trưởng Bộ Tài chính nói.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cũng cho biết, Bộ Tài chính đã trình với Chính phủ và Chính phủ đồng thuận giảm 5% thuế trước bạ sản xuất ô tô trong nước.