- Đại sứ Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc Zhang Jun hôm qua (6/6) đã phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc rằng việc phá hủy đập Kakhovka trên sông Dnieper có thể gây nguy hiểm cho nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye. Bắc Kinh đã hối thúc Ukraine và Nga đảm bảo điều này không xảy ra.

Phát biểu tại phiên họp đặc biệt của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, ông Zhang nói: “Chúng tôi bày tỏ mối quan ngại lớn về việc phá hủy con đập tại nhà máy thủy điện Kakhovka.

Lưu ý rằng hồ chứa Kakhovka là nguồn cung cấp nước làm mát chính cho nhà máy điện nguyên tử lớn nhất châu Âu, Đại sứ Zhang nói thêm rằng nước trong hồ chứa tiếp tục rút đi “và có lẽ sẽ không thể tiếp tục bơm nước cho nhà máy điện hạt nhân trong tương lai. ”

“Trung Quốc nhắc lại rằng trong trường hợp xảy ra thảm họa hạt nhân, không ai có thể miễn nhiễm. Chúng tôi kêu gọi sự kiềm chế một cách tối đa, tránh những lời nói và hành động có thể leo thang đối đầu và dẫn đến những tính toán sai lầm, đồng thời duy trì sự an toàn và an ninh của nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye”, ông Zhang nói.

“Không bên nào, đặc biệt là các quốc gia có ảnh hưởng quan trọng, nên đổ thêm dầu vào lửa và làm leo thang căng thẳng, càng không nên cố gắng kiếm lợi từ các cuộc khủng hoảng mở rộng để thúc đẩy chương trình nghị sự chiến lược của riêng họ,” đặc phái viên Trung Quốc cảnh báo.

Ukraine đã cáo buộc Nga cho nổ tung con đập Kakhovka và gây lũ lụt cho các thị trấn và thành phố ở hạ lưu sông, bao gồm cả Kherson do Ukraine kiểm soát. Đáp lại, Moscow kiên quyết bác bỏ cáo buộc. Moscow đã tố ngược lại Kiev. Nga tin rằng, các lực lượng Ukraine đã cho phá hủy đập Kakhovka để trả thù cho chiến dịch phản công thất bại mà họ vừa phát động đồng thời cũng để lôi kéo sự chú ý của dư luận khỏi thất bại của họ. Phía Nga lưu ý rằng Ukraine đã từng tấn công con đập này – sử dụng tên lửa HIMARS do Mỹ cung cấp – và xả nước từ một hồ chứa thượng nguồn trên sông Dnepr ngay trước khi đập Kakhovka bị sập.

Nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye ở Energodar có sáu lõi lò phản ứng và là nhà máy điện nguyên tử lớn nhất ở châu Âu. Quân đội Nga đã kiểm soát nó từ tháng 3 năm ngoái. Khu vực mà nhà máy điện hạt nhân này tọa lạc đã bỏ phiếu để gia nhập Nga vào cuối năm 2022, mặc dù Ukraine tuyên bố nó bị chiếm đóng bất hợp pháp.

Pháo binh Ukraine đã nhiều lần nhắm mục tiêu vào nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye vào năm ngoái, theo bằng chứng mà Nga cung cấp cho Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Vào tháng 9, quân đội Ukraine thừa nhận trong một báo cáo rằng họ đã tấn công khu vực Energodar. Biệt kích Ukraine cũng cố gắng chiếm cơ sở hạt nhân này trước chuyến thăm của phái đoàn quan sát viên thuộc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), nhưng cuộc tấn công của họ đã thất bại.

Người đứng đầu IAEA – ông Rafael Grossi hôm qua nhấn mạnh rằng “không có rủi ro tức thời nào đối với sự an toàn của nhà máy.” Quyền thống đốc vùng Zaporozhye của Nga Evgeny Balitsky cũng nói rằng mực nước hiện tại gần nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye là “không bình thường” nhưng vẫn “có thể chấp nhận được”.

Trung Quốc đang cố gắng giữ một vai trò trung lập trong cuộc chiến giữa Nga và Ukraine đồng thời tìm cách tháo gỡ cuộc khủng hoảng này bằng con đường ngoại giao. Bắc Kinh đã đưa ra một đề xuất hòa bình cho Moscow và Kiev nhưng Ukraine và phương Tây bác bỏ đề xuất này. Cho đến thời điểm này, Trung Quốc vẫn kiên quyết không lên án chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine bất chấp sức ép mạnh mẽ từ phương Tây. Ngược lại, Bắc Kinh tin rằng, phương Tây là tác nhân gây ra cuộc chiến ở Ukraine. Bắc Kinh tiếp tục tăng cường quan hệ hợp tác chặt chẽ với Moscow đồng thời mối quan hệ kinh tế-thương mại Nga-Trung đã được đẩy mạnh lên hơn trong bối cảnh phương Tây bao vây Nga bằng các biện pháp trừng phạt.