- Ngày 16/5, theo thông tin từ Bệnh viện Chợ Rẫy, các bác sĩ vừa điều trị thành công cho 3 bệnh nhân nhi nghi ngộ độc botulinum do ăn giò lụa bán dạo.

Cụ thể, khoảng 9h ngày 13/5, gia đình 4 người (ở TP Thủ Đức) gồm 1 người dì cùng 3 anh em ruột là N.V.H. (14 tuổi); N.V.Đ. (13 tuổi) và N.T.X. (10 tuổi) mua giò lụa từ người bán dạo không rõ nguồn gốc để ăn với bánh mì.

Sau khi ăn, từ 12-18h cùng ngày, cả 4 người đều bị đau bụng, buồn nôn, ói và tiêu chảy nhiều lần. Tiếp đó, xuất hiện các triệu chứng mệt mỏi, đau người và 3 trẻ bị yếu cơ dần.

Ngày 14/5, cả 3 bé được đưa vào Bệnh viện Nhi Đồng 2 trong tình trạng mệt lả. Bệnh nhi N.V.Đ. có biểu hiện sụp mi, yếu 2 chân. Đến 5h sáng 15/5 bị suy hô hấp, phải đặt nội khí quản thở máy. Hai bệnh nhi còn lại cũng có những biểu hiện tương tự.

Bệnh viện Nhi Đồng 2 đã mời các bác sĩ khoa Bệnh Nhiệt đới - Bệnh viện Chợ Rẫy hỗ trợ do nghi ngờ các bệnh nhân bị ngộ độc.

Ngày 15/5, sau khi hội chẩn với các bác sĩ Bệnh viện Nhi Đồng 2, Bệnh viện Chợ Rẫy thống nhất chẩn đoán nghi ngờ nhiễm độc botulinum do ăn giò lụa.

Đến 19h cùng ngày, các xét nghiệm cận lâm sàng phù hợp với chẩn đoán ngộ độc botulinum. Do tính chất cấp bách của bệnh lý ngộ độc botulinum nếu điều trị trễ sẽ dẫn đến liệt cơ, suy hô hấp phải thở máy từ 3-6 tháng nên các bác sĩ đã quyết định điều trị sớm nhất có thể để tránh những biến chứng nặng xảy ra.

Bệnh viện Chợ Rẫy đã lập tức liên hệ với Bệnh viện đa khoa khu vực miền núi phía bắc Quảng Nam để điều chuyển thuốc BAT (2 lọ còn lại sau đợt điều trị cho chùm ca bệnh ngộ độc botulinum, do ăn cá ủ muối chua vào tháng 3/2023).

Đến sáng 16/5, Bệnh viện Chợ Rẫy đã nhận thuốc BAT từ Bệnh viện Đa khoa khu vực miền núi phía bắc Quảng Nam.

Tại Bệnh viện Nhi Đồng 2, sau khi hội chẩn lại lần cuối, sáng 16/5, cả 3 bệnh nhi đã được dùng thuốc BAT để giải độc botulinum. Sau 1 giờ truyền thuốc giải độc, các em đều ổn định không có biểu hiện bị phản vệ.

Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, tình hình sức khỏe các bệnh nhân hiện đã ổn định. Các bé sẽ được tiếp tục theo dõi và khám lại đánh giá tình trạng sức khỏe sau 4 giờ/lần.

Cách đây không lâu, các vụ ngộ độc botulinum đã liên tiếp xẩy ra do ăn cá chép ủ chua tại Quảng Nam, hay vụ ngộ độc của học sinh tại các tỉnh,... đã dấy lên tình trạng đáng cảnh báo về ngộ độc botulinum do ăn các thức ăn không rõ nguồn gốc hiện nay.

Độc tố botulinum là gì?

Theo TS. BS. Hoàng Minh Đức, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, "chất độc botulinum do vi khuẩn Clostridium botulinum (C.botulinum) sinh ra. Đây là một loại vi khuẩn spore-forming (tạo khuẩn tổ) và sinh độc tố gây ra bệnh động kinh và tử vong có thể xảy ra. Khi ăn thực phẩm nhiễm vi khuẩn Clostridium botulinum, chúng ta có thể bị ngộ độc và dẫn đến chứng nhiễm độc thực phẩm botulism. 

Mức độ nguy hiểm của nó rất cao, một lượng rất nhỏ của độc tố này có thể gây tử vong cho người tiêu dùng. Thực phẩm có thể nhiễm Clostridium botulinum thường gặp bao gồm thực phẩm đóng hộp, các món thịt và hải sản, đặc biệt phát triển mạnh trong thức ăn ôi thiu, thịt hộp để lâu ngày".

Dấu hiệu của ngộ độc botulinum

Các triệu chứng ngộ độc do thực phẩm thường bắt đầu từ 12 đến 36 giờ sau khi chất độc xâm nhập vào cơ thể bạn. Nhưng tùy thuộc vào lượng chất độc mà bạn đã tiêu thụ, thời điểm bắt đầu các triệu chứng có thể kéo dài từ vài giờ đến vài ngày.

Các triệu chứng ngộ độc thực phẩm bao gồm:

- Khó nuốt hoặc nói.

- Khô miệng. 

- Mặt yếu ở cả hai bên mặt.

- Nhìn mờ hoặc nhìn đôi.

- Sụp mí mắt.

- Khó thở.

- Buồn nôn, nôn và co thắt dạ dày.

- Bại liệt.

Bạn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế càng sớm càng tốt ngay khi có những triệu chứng này và nghi ngờ mình bị ngộ độc botulinum. Điều trị sớm làm tăng cơ hội sống sót của bạn và giảm nguy cơ biến chứng. 

Phòng ngừa ngộ độc botulinum

Sử dụng các kỹ thuật thích hợp khi đóng hộp hoặc bảo quản thực phẩm tại nhà để đảm bảo vi khuẩn C.botulinum bị tiêu diệt. Việc chuẩn bị và bảo quản thực phẩm một cách an toàn cũng rất quan trọng:

- Nấu áp suất thực phẩm đóng hộp tại nhà ở nhiệt độ 250 độ F (121 độ C) trong 20 đến 100 phút, tùy thuộc vào loại thực phẩm. 

- Hãy nghĩ đến việc đun sôi những thực phẩm này trong 10 phút trước khi ăn. 

- Không ăn thực phẩm đã bảo quản nếu hộp đựng bị phồng lên hoặc nếu thực phẩm có mùi khó chịu. Tuy nhiên, không phải lúc nào vị giác và khứu giác cũng cho thấy sự hiện diện của C. botulinum. Một số chủng không làm cho thực phẩm có mùi khó chịu hoặc mùi vị khác thường. 

- Nếu bạn bọc khoai tây trong giấy bạc trước khi nướng, hãy ăn nóng. Nới lỏng giấy bạc và bảo quản khoai tây trong tủ lạnh - không ở nhiệt độ phòng. 

- Bảo quản dầu tự chế với tỏi hoặc thảo mộc trong tủ lạnh. Vứt bỏ chúng sau bốn ngày. 

- Làm lạnh thực phẩm đóng hộp sau khi bạn mở chúng.

Ngoài ra, để phòng tránh ngộ độc thực phẩm nói chung, mọi người cần lưu ý những điểm sau: 

- Mua thực phẩm đảm bảo chất lượng và không sử dụng thực phẩm hết hạn.

- Lưu trữ và bảo quản thực phẩm đúng cách.

- Giữ vệ sinh khi chế biến và tiêu thụ thực phẩm.

- Sử dụng nguồn nước đảm bảo chất lượng.

- Xem xét nguồn gốc các sản phẩm trước khi sử dụng.

- Nếu có biểu hiện bất thường sau khi tiêu thụ thực phẩm, nên đến khám bác sĩ ngay lập tức.