- Mong muốn nhanh chóng lấy lại vóc dáng do ăn uống “thả cửa” dịp Tết Nguyên đán, nhiều người đã thực hiện giảm cân siêu tốc. Tuy nhiên, vì giảm cân bất chấp mà nhiều người vô tình gây hại cho sức khỏe.

Nhiều phương pháp được chị em áp dụng như: ăn kiêng, tập thể dục cường độ cao, dùng thực phẩm chức năng, hoặc thậm chí đến bệnh viện thẩm mỹ nhờ can thiệp. Tuy nhiên, vì giảm cân bất chấp mà nhiều người vô tình gây hại cho sức khỏe.

Khổ thân vì siết cân

Vừa được bác sĩ yêu cầu phải truyền chất dinh dưỡng và nghỉ ngơi vì bị chóng mặt, xây xẩm do ăn kiêng và tập thể dục cường độ cao để giảm cân, chị N.T.Q. (31 tuổi, ngụ quận Tân Bình, TPHCM) cho biết, sau kỳ nghỉ tết, chị tăng 5kg. Vì muốn có vóc dáng thon gọn như trước tết khi đi làm trở lại nên chị quyết tâm giảm cân.

“Tôi tự lên thực đơn cho bữa ăn của mình, mỗi ngày chỉ ăn 2 trái táo và một dĩa rau luộc, kết hợp chạy trên máy đi bộ tại nhà 2 giờ/ngày. Tập được 3 ngày thì tôi bị choáng, chóng mặt, buồn nôn”, chị Q. kể, và cho hay bác sĩ kết luận chị bị kiệt sức vì ăn uống thiếu hụt chất dinh dưỡng, lại kết hợp tập luyện cường độ cao…

Cũng vì muốn siết cân nhanh sau mùa tết ăn uống thoải mái nên chị H.K. (27 tuổi, ngụ quận 7, TPHCM) lên mạng tìm mua thực phẩm chức năng hỗ trợ giảm cân. Chị K. được nhân viên tư vấn bán hàng giới thiệu một loại thực phẩm chức năng giúp giảm cân, dạng hòa tan vào nước để uống thay nước lọc mỗi ngày.

“Hộp có 20 gói với giá 500.000 đồng, uống mỗi ngày 1 gói, nhân viên bán hàng cam kết chỉ cần ăn bình thường, không cần ăn kiêng, sau 1 tuần sẽ giảm 1kg. Tôi đã dùng hơn một tuần nhưng càng uống lại càng tăng cân”, chị K. bức xúc nói.

Theo bác sĩ CKII Dương Thị Kim Loan, Trưởng khoa Dinh dưỡng lâm sàng, Bệnh viện Thống Nhất (TPHCM), vì muốn giảm cân nhanh nhưng không phải bỏ công vận động và ăn kiêng nên một số người tìm đến thực phẩm chức năng để hỗ trợ giảm cân. Tuy nhiên, hiện chưa có đủ bằng chứng khoa học tin cậy để khẳng định thực phẩm chức năng giúp giảm cân an toàn cho sức khỏe; thậm chí một số sản phẩm có thể gây nguy cơ khiến cơ thể thiếu hụt vitamin, khoáng chất, thiếu chất đạm, acid béo thiết yếu, hoặc gây mất nước cơ thể (do tiểu quá nhiều), gây rối loạn tiêu hóa hấp thu (do nhuận tràng quá mức).

“Việc tăng cân sau tết là tình trạng chung của nhiều người do chế độ ăn uống thay đổi và tăng cao. Nguyên nhân chính là do ăn quá nhiều thực phẩm giàu năng lượng như: bánh, mứt, kẹo, nước ngọt, rượu bia… Trong khi đó, cơ thể lại trong trạng thái nghỉ ngơi, ít vận động”, bác sĩ Dương Thị Kim Loan thông tin.

Lựa chọn phương pháp phù hợp

Việc giảm cân sau tết để lấy lại vóc dáng là nhu cầu chính đáng, tuy nhiên cần có chế độ dinh dưỡng kết hợp vận động hợp lý, không nên nôn nóng giảm cân mà buộc cơ thể ăn uống thiếu dinh dưỡng hay tập luyện quá sức. Cần ăn uống hợp lý theo nhu cầu dinh dưỡng của từng người, đảm bảo có đủ thành phần dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày như: cơm, khoai, bắp, bánh mì; thịt, cá, trứng; uống sữa không béo, không đường từ 1-2 ly/ngày. "Chúng ta cần ăn ít chất béo, ăn nhiều rau xanh, riêng trái cây cần ăn từ 200-300gram/ngày, uống đủ nước 1-2 lít/ngày”, bác sĩ CKII Dương Thị Kim Loan nhấn mạnh.

Trong khi đó, những thức uống có cồn như bia, rượu cũng được các chuyên gia y tế khuyến cáo có chứa rất nhiều calo, do đó hạn chế tối đa các đồ uống này. Theo các chuyên gia y tế, việc ép giảm cân quá mức sẽ bất lợi cho cơ thể, do việc giảm khối cơ dẫn đến giảm sức đề kháng của cơ thể, nguy cơ tụt đường huyết rất nguy hiểm.

“Giảm cân bằng cách hoàn toàn không ăn tinh bột là rất sai lầm vì nguyên tắc mỗi ngày cơ thể cần khoảng 70gram đường glucose cho não, tế bào gan và hồng cầu sử dụng. Nếu khẩu phần ăn không có tinh bột thì gan sẽ phải chuyển hóa tạo ra đường cho các cơ quan sử dụng, đặc biệt cho não bộ, vì thiếu đường hay tụt đường huyết kéo dài sẽ khiến não ngừng hoạt động”, bác sĩ Kim Loan cho biết.

Cẩn trọng giảm cân sau tết ảnh 1
Ăn đủ dinh dưỡng kết hợp vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày tiêu hao năng lượng để giảm cân an toàn. Ảnh: HOÀNG HÙNG

Còn theo TS-BS Nguyễn Phan Tú Dung, Giám đốc Bệnh viện thẩm mỹ JW Hàn Quốc, sau khi trải qua kỳ nghỉ kéo dài thì trọng lượng cơ thể tăng do nhiều nguyên nhân như: cơ thể được nghỉ ngơi, giảm stress, lấy lại năng lượng tích cực; ăn uống nhiều hơn những ngày bình thường; ít vận động…

“Sau kỳ nghỉ, để lấy lại vóc dáng, chúng ta phải lưu ý cân đối lại những vấn đề trên. Trong đó, vấn đề dễ kiểm soát là ăn uống và vận động. Việc ăn uống không nên quá kiêng khem vì sẽ ảnh hưởng sức khỏe, chỉ cần ăn đúng, ăn đủ và kết hợp vận động mỗi ngày. Giảm cân là một quá trình lâu dài chứ không phải là một liệu trình ngắn cấp tốc. Sau quá trình giảm cân sẽ là chế độ ăn uống, làm việc, cân bằng cuộc sống để duy trì cân nặng lý tưởng”, TS-BS Nguyễn Phan Tú Dung nêu ý kiến.

Hiện nhiều phòng gym, yoga, câu lạc bộ, các huấn luyện viên thể hình cá nhân tiếp nhận lượng khách tăng cao so với trước Tết Nguyên đán do nhiều người có nhu cầu giảm cân, lấy lại vóc dáng. Các huấn luyện viên lưu ý, giảm cân là một quá trình dài, người muốn giảm cân cần duy trì đều đặn việc tập luyện, ít nhất mỗi ngày 45-60 phút. Không nên tập khi đói, bởi lúc tập cơ thể cần năng lượng, nếu bụng đói sẽ rất dễ bị mệt mỏi dẫn đến hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn, tụt đường huyết...