- Trong năm 2022, hàng loạt đại án kinh tế, tham nhũng trong nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều lĩnh vực đã bị phanh phui, điều tra, xử lý kiên quyết. Đáng chú ý, nhiều vụ việc kinh tế, tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo.

Theo báo cáo của Bộ Công an, trong năm 2022 các lực lượng đã phát hiện 5.117 vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế, giảm 36,68%, 523 vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ, tăng 40,97% (khởi tố 501 vụ với 1.211 bị can).

Sai phạm trong các lĩnh vực chứng khoán

Vụ án Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Tập đoàn FLC

Ngày 29/3/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ban hành quyết định khởi tố vụ án hình sự, quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam đối với ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch HĐQT FLC với tội danh “Thao túng thị trường chứng khoán”. Sau đó, cơ quan chức năng tiếp tục điều tra, xác minh thêm các cá nhân thuộc Công ty Cổ phần Tập đoàn FLC, Công ty Cổ phần Chứng khoán BOS và các công ty có liên quan về hành vi “Thao túng thị trường chứng khoán”, “Che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán”.

Tiếp đó, ngày 25/8, ông Trịnh Văn Quyết tiếp tục bị Cơ quan Cảnh sát điều tra khởi tố bổ sung tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” cùng với bà Trịnh Thị Thúy Nga, Trịnh Thị Minh Huế và Hương Trần Kiều Dung. Bốn người này bị điều tra hành vi nâng khống vốn của Công ty cổ phần Xây dựng FLC Faros.

Bước đầu xác định, tính đến ngày 24/02/2021, ông Trịnh Văn Quyết đã chỉ đạo bà Trịnh Thị Minh Huế bán toàn bộ cổ phiếu ROS mang tên Trịnh Văn Quyết và cổ phiếu ROS mang tên 5 cá nhân khác (do ông Quyết nhờ dựng tên), thu được tổng cộng hơn 6.400 tỷ đồng và rút tiền mặt để chiếm đoạt.

ROS là một trong những cổ phiếu đã đưa ông Trịnh Văn Quyết trở thành tỷ phú USD cũng như người giàu nhất sàn chứng khoán vào năm 2017, vượt mặt Chủ tịch Phạm Nhật Vượng của Tập đoàn Vingroup. Quy mô tài sản của ông Quyết tại thời điểm đó đạt hơn 58.800 tỷ đồng, tương đương hơn 2 tỷ USD. 

Sau khi ông Trịnh Văn Quyết bị bắt, các cổ phiếu trong hệ sinh thái “FLC” liên tiếp đối diện với vô vàn khó khăn, bao gồm cả ROS. Mã ROS đã đóng cửa tại mức 2.510 đồng/cổ phiếu ngày 11/8/2022, chịu áp lực bán tháo mạnh trước khi bị đình chỉ giao dịch vào ngày 12/8.

Theo quy định, cổ phiếu bị hủy niêm yết nhưng vẫn đáp ứng điều kiện là công ty đại chúng phải đăng ký giao dịch trên hệ thống UPCoM. ROS có thể đăng ký niêm yết trở lại sau khi giao dịch tối thiểu 2 năm trên UPCoM.

Vụ Đỗ Thành Nhân, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Louis Holdings

Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án “Thao túng thị trường chứng khoán” xảy ra tại Công ty Cổ phần chứng khoán Trí Việt, Công ty Cổ phần Louis Holdings.

Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam đối với ông Đỗ Thành Nhân, Chủ tịch Louis Holdings. Ông Nhân bị điều tra về tội thao túng thị trường chứng khoán. Đồng thời cơ quan điều tra khởi tố bị can, bắt tạm giam 3 người khác gồm: Đỗ Đức Nam, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần chứng khoán Trí Việt; Trịnh Thị Thúy Linh, Giám đốc hành chính Công ty Cổ phần Louis Holdings và Lê Thị Thùy Liên, nhân viên dịch vụ tài chính Công ty Cổ phần chứng khoán Trí Việt.

Kết luận điều tra xác định, từ 2020 đến cuối 2021, Louis Holding của ông Nhân mua cổ phần sở hữu thêm nhiều công ty, trong đó có 6 công ty niêm yết trên sàn chứng khoán để tạo nhóm “hệ sinh thái” Louis Holdings. Ông Nhân cùng người thân, bạn bè mua lại 9 triệu cổ phiếu BII của Công ty công nghiệp Bảo Thư, một doanh nghiệp hoạt động yếu kém, có nguy cơ bị hủy niêm yết trên sàn.

Dưới sự tư vấn của ông Đỗ Đức Nam, ông Nhân tiếp tục mua bán, thâu tóm cổ phiếu "rác" mã TGG của Công ty cổ phần Trường Giang trên sàn với giá 1.800 đồng/cổ phiếu. Khi có hai mã cổ phiếu BII và TGG trong tay, ông Nhân bàn với Nam tìm cách thao túng. Họ mở các tài khoản chứng khoán đứng tên bạn bè, người thân của ông Nhân để mua bán, thâu tóm cổ phiếu. Mục đích của việc này nhằm tăng tính thanh khoản, đẩy giá BII và TGG tăng cao nhằm thu lợi bất chính. 

Cơ quan điều tra xác định, ông Đỗ Thành Nhân đã thừa nhận hành vi thao túng thị trường chứng khoán với hai mã BII và TGG, thu lời bất chính hơn 153 tỷ đồng.

Vụ án Nguyễn Văn Nam, Giám đốc Công ty cổ phần ASA

Đầu năm 2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can, thực hiện lệnh khám xét, lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Nguyễn Văn Nam, nguyên Giám đốc Công ty Cổ phần ASA về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Căn cứ kết quả điều tra xác định ông Nguyễn Văn Nam đã có hành làm giả hồ sơ, tài liệu để tăng khống 7.000.000 cổ phiếu ASA, tương đương 70 tỷ đồng. Ông Nam đã niêm yết bổ sung 7.000.000 cổ phiếu ASA tại Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội để bán và thu tiền bất chính.

Hiện, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đang tiếp tục điều tra triệt để, mở rộng vụ án và áp dụng các biện pháp theo luật định để thu hồi tài sản.

Vụ án Đỗ Anh Dũng, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Tân Hoàng Minh

Ngày 5/4/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Tập đoàn Tân Hoàng Minh và các tổ chức, đơn vị có liên quan; đồng thời, ra các quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam, lệnh khám xét đối với Đỗ Anh Dũng và 6 bị can đồng phạm về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Cụ thể, Chủ tịch Đỗ Anh Dũng và các cá nhân tại Tập đoàn Tân Hoàng Minh đã có hành vi gian dối, sử dụng 3 công ty thành viên gồm Công ty TNHH Đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt, Công ty Cổ phần Đầu tư và Dịch vụ Khách sạn Soleil, Công ty Cổ phần Cung điện Mùa Đông và các công ty liên quan, phát hành 9 đợt trái phiếu trái quy định pháp luật, tổng trị giá 10.300 tỷ đồng, để huy động tiền của nhà đầu tư nhưng không sử dụng vào các hoạt động kinh doanh theo hồ sơ phát hành trái phiếu, lừa đảo chiếm đoạt hơn 8000 tỷ của hơn 6000 nhà đầu tư.

Sai phạm trong hoạt động đấu thầu, đấu giá, mua sắm công

Theo báo cáo của Bộ Công an có hàng loạt vụ án liên quan đến hoạt động đấu thầu, mua sắm công, trong đó nổi bật và nghiêm trọng là vụ án liên quan đến Công ty Việt Á.

Theo đó, sau gần một năm khởi tố vụ án, cơ quan điều tra các cấp đã khởi tố 29 vụ án và 102 người liên quan. Trong đó, Bộ Công an khởi tố 29 bị can; Bộ Quốc phòng khởi tố 5 bị can, còn lại do cơ quan điều tra các địa phương thực hiện các thủ tục tố tụng.

Công an tỉnh Bắc Giang khởi tố 5 đối tượng chia nhỏ gói thầu, lập chứng từ mua bán thiết bị giáo dục gây thiệt hại 15 tỷ đồng. Công an tỉnh Hòa Bình khởi tố vụ án vi phạm đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng tại Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lương Sơn.

Công an TP Hà Nội khởi tố vụ án vi phạm đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng tại Bệnh viện Thanh Nhàn, thiệt hại ước tính gần 25 tỷ đồng. Công an tỉnh Ninh Bình khởi tố 5 bị can về tội “vi phạm quy định về hoạt động đấu giá tài sản” trong đấu giá quyền sử dụng đất, gây thiệt hại gần 20 tỷ đồng...

Ngày 30/11/2022, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đã ra quyết định khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam ông Nguyễn Văn Trịnh - trợ lý của Phó thủ tướng.

Trong vụ án này, có 3 nguyên ủy viên Trung ương Đảng bị bắt gồm: cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh, cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương Phạm Xuân Thăng.

Theo thông tin từ Bộ Công an, Công ty Việt Á đã cung ứng kit xét nghiệm cho trung tâm kiểm soát bệnh tật và các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, thành phố cả nước với doanh thu gần 4.000 tỷ đồng.

Sai phạm trong lĩnh vực kinh tế trọng điểm, gây thất thoát cho ngân sách Nhà nước

Bộ Công an cho biết, trong năm 2022, tội phạm, vi phạm pháp luật trong các lĩnh vực kinh tế trọng điểm với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, gây thiệt hại ngày càng lớn như quản lý ngân sách nhà nước, đầu tư công, cổ phần hóa, y tế, giáo dục, đất đai, tài chính, ngân hàng, tài nguyên, khoáng sản, thuế, lợi dụng chính sách phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, y tế, giáo dục, an sinh xã hội, phòng chống thiên tai, dịch bệnh...

 

Điển hình, cơ quan công an đã khởi tố vụ “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam, Công ty Đúc số 1 và các đơn vị liên quan, thiệt hại ước tính trên 90 tỷ đồng; khởi tố hàng loạt vụ như: Công an tỉnh Đồng Nai khởi tố nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh, nguyên Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh và các đối tượng có liên quan. Công an tỉnh Vĩnh Long khởi tố Tổng Giám đốc Công ty Trường Huy về hành vi lập 14 công ty vay vốn ngân hàng rồi chiếm đoạt 155 tỷ đồng.

Công an TP Hà Nội khởi tố cán bộ Agribank chi nhánh Hồng Hà nâng khống trị giá tài sản đảm bảo gây thiệt hại 29 tỷ đồng. Công an tỉnh Quảng Ninh khởi tố cán bộ BIDV chi nhánh Quảng Ninh lập khống 9 hồ sơ vay vốn, chiếm đoạt gần 33 tỷ đồng...

Đáng chú ý, vụ án đưa - nhận hối lộ liên quan “chuyến bay giải cứu”, Cơ quan an ninh điều tra đã khởi tố, bắt tạm giam 39 người, có nhiều lãnh đạo liên quan các bộ Ngoại giao, Công an, Y tế, Giao thông vận tải và địa phương. Trong đó hai quan chức cao nhất bị khởi tố đến nay là ông Tô Anh Dũng, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao và ông Chử Xuân Dũng, Phó chủ tịch UBND TP. Hà Nội.

Chuyến bay giải cứu thực hiện từ tháng 12/2020, Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao tổ chức 173 chuyến bay, đưa hơn 50.000 công dân thuộc diện ưu tiên về nước. Bên cạnh đó, Bộ Ngoại giao phối hợp với bộ, ngành tổ chức hơn 400 chuyến bay đưa về nước trên 70.000 người.

Tại cuộc họp báo hồi cuối tháng 6/2022, lãnh đạo Cơ quan An ninh điều tra cho biết kết quả điều tra bước đầu đã chứng minh các bị can nhận hàng chục tỷ đồng và hàng trăm ngàn USD. Theo đại diện Bộ Công an cho biết, đã kê biên, phong tỏa, các bị can nộp để khắc phục hậu quả 80 tỷ đồng. Hiện, rất nhiều khả năng là sẽ còn bị can và số bị can sẽ tăng lên trong thời gian tới.

P.Mai