- Giới chức Mỹ đang đẩy mạnh nỗ lực xây dựng một kho vũ khí khổng lồ ở Đài Loan sau khi nghiên cứu các cuộc tập trận hải quân và không quân gần đây của quân đội Trung Quốc xung quanh hòn đảo, các quan chức hiện tại và cựu quan chức Mỹ vừa tiết lộ như vậy.

Các cuộc tập trận cho thấy Trung Quốc có thể sẽ phong tỏa hòn đảo như một màn dạo đầu cho bất kỳ nỗ lực tấn công nào nhằm chiếm lại Đài Loan và vùng lãnh thổ này sẽ phải tự mình cầm cự cho đến khi Mỹ hoặc các quốc gia khác can thiệp, nếu họ quyết định làm điều đó, các quan chức nói trên cho biết.

Nhưng nỗ lực của Washington nhằm biến Đài Loan thành kho vũ khí khổng lồ phải đối mặt với nhiều thách thức. Mỹ và các đồng minh của họ đã và đang ưu tiên cho việc cung cấp vũ khí đến cho Ukraine. Thực tế này đang làm giảm lượng dự trữ vũ khí của các quốc gia đó, và các nhà sản xuất vũ khí đang miễn cưỡng mở dây chuyền sản xuất mới mà không có được lượng đơn đặt hàng dài hạn ổn định.

Và không rõ Trung Quốc có thể đáp trả như thế nào nếu Mỹ tăng cường cung cấp vũ khí cho Đài Loan - một hòn đảo mà Bắc Kinh luôn tuyên bố thuộc chủ quyền của nước này.

Các quan chức Mỹ đang xác định số lượng và chủng loại vũ khí bán cho Đài Loan bằng cách lặng lẽ nói với giới chức Đài Loan và các nhà sản xuất vũ khí Mỹ rằng họ sẽ từ chối đơn đặt hàng đối với một số hệ thống vũ khí lớn để ưu tiên số lượng vũ khí nhỏ hơn, cơ động hơn. Chính quyền Tổng thống Joe Biden ngày 2/9 thông báo họ đã phê duyệt gói vũ khí thứ sáu cho Đài Loan - một khoản mua bán trị giá 1,1 tỷ USD bao gồm 60 tên lửa chống hạm ven biển Harpoon. Các quan chức Mỹ cũng đang thảo luận về cách hợp lý hóa quy trình bán và bàn giao vũ khí.

Tháng trước, Tổng thống Joe Biden nói rằng Mỹ “không khuyến khích” Đài Loan đòi độc lập, đồng thời nói thêm rằng “đó là quyết định của họ”. Kể từ năm 1979, Washington đã có chính sách trấn an Bắc Kinh rằng họ không ủng hộ nền độc lập của Đài Loan. Tuy nhiên, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cho biết trong một bài phát biểu tại Hiệp hội Châu Á vào tháng trước rằng Mỹ đang làm suy yếu lập trường đó “bằng cách tái diễn đi tái diễn lại các cuộc trao đổi chính thức và mua bán vũ khí, bao gồm nhiều vũ khí tấn công”.

Bắc Kinh đang đáp trả mạnh mẽ những động thái gần đây của Mỹ với Đài Loan. Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đã tiến hành hàng loạt cuộc tập trận rầm rộ chưa từng có vào tháng 8 với các tàu hải quân và máy bay chiến đấu quần thảo tại các khu vực gần Đài Loan. Quân đội Trung Quốc cũng bắn tên lửa đạn đạo vào vùng biển ngoài khơi Vùng lãnh thổ (VLT) Đài Loan, bốn trong số đó đã bay qua hòn đảo, Nhật Bản cho hay.

Quân đội Trung Quốc đã phô trương sức mạnh rầm rộ như vậy sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan. Tuy nhiên, ngay cả trước đó, giới chức Mỹ và Đài Loan đã xem xét kỹ lưỡng khả năng xảy ra một cuộc xâm lược tiềm năng bởi vì cuộc tấn công của Nga vào Ukraine đã khiến cho viễn cảnh đó trở nên thực tế hơn, mặc dù các nhà lãnh đạo Trung Quốc chưa tuyên bố rõ ràng về khung thời gian thiết lập quyền kiểm soát đối với hòn đảo Đài Loan.

Mỹ sẽ không thể trợ giúp, hậu thuẫn cho Đài Loan dễ dàng như Ukraine vì thiếu các tuyến đường bộ từ các nước láng giềng. Giới chức Mỹ cho biết, mục tiêu bây giờ là đảm bảo rằng Đài Loan có đủ vũ khí để tự vệ cho đến khi có sự trợ giúp. Tháng trước, Tổng thống Biden tuyên bố rằng quân đội Mỹ sẽ bảo vệ Đài Loan nếu Trung Quốc thực hiện một "cuộc tấn công chưa từng có" vào hòn đảo này. Đây là lần thứ tư ông chủ Nhà Trắng tuyên bố cam kết như vậy. Diễn biến này cho thấy sự thay đổi của chính quyền ông Biden, khác hoàn toàn với chính sách "mơ hồ chiến lược" về vấn đề Đài Loan được các người tiền nhiệm của ông này yêu thích thực hiện.