- Chính quyền của Tổng thống Joe Biden vừa cảnh báo Trung Quốc sắp châm ngòi cho căng thẳng địa chính trị leo thang xung quanh Đài Loan, có lẽ thông qua “các hành động khiêu khích về mặt quân sự". Diễn biến này nếu xảy ra sẽ làm gia tăng nguy cơ leo thang không mong muốn trong cuộc đối đầu gay gắt giữa Bắc Kinh với Washington vì việc Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi có thể đến thăm Đài Loan.

“Trung Quốc dường như đang chuẩn bị sẵn sàng để áp dụng những bước đi thêm nữa trong những ngày sắp tới và có lẽ là trong thời gian dài hơn”, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby hôm qua (1/8) đã cho các phóng viên biết như vậy. “Những bước đi sắp tới của Trung Quốc có thể có những đòn khiêu khích về quân sự như phóng tên lửa về phía Eo biển Đài Loan hoặc xung quanh Đài Loan, các chiến dịch phá vỡ những thông lệ lịch sử như các cuộc xâm nhập quy mô lớn bằng đường không vào vùng nhận diện phòng không của Đài Loan.... các hoạt động không quân và hải quân băng qua đường ranh giới và những cuộc tập trận quân sự có thể được công khai rộng khắp.”

Những phát biểu trên được ông Kirby đưa ra sau khi các hãng tin Mỹ đưa tin Chủ tịch Hạ viện Pelosi có thể đến thăm Đài Loan, thách thức mọi cảnh báo cứng rắn về đòn đáp trả quân sự của Trung Quốc. Bà Pelosi được cho là sẽ đến Taipei trong ngày hôm nay (2/8) như một phần của chuyến công du đến 4 quốc gia và 1 vùng lãnh thổ ở Châu Á-Thái Bình Dương.

Bắc Kinh liên tục cảnh báo một chuyến thăm như vậy sẽ phá hỏng mối quan hệ với Washington và vi phạm chính sách Một Trung Quốc – chính sách thừa nhận chủ quyền của Bắc Kinh đối với hòn đảo Đài Loan.

Phát ngôn viên Kirby liên tục nhấn mạnh chính quyền của Tổng thống Biden không thể kiểm soát kế hoạch chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi bởi Quốc hội là một nhánh độc lập đối với chính phủ và rằng chuyến thăm của bà này không phản ảnh bất kỳ sự thay đổi nào trong chính sách của Mỹ.

“Chủ tịch Hạ viện có quyền đến thăm Đài Loan và Chủ tịch Hạ viện Mỹ đã từng đến thăm Đài Loan mà không gặp sự cố nào”, ông Kirby nói, ám chỉ đến chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Newt Gingrich năm 1997. Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ cho biết thêm: “Không có gì thay đổi trong chính sách Một Trung Quốc của chúng tôi.... Chúng tôi đã nói rằng chúng tôi không ủng hộ nền độc lập của Đài Loan và chúng tôi cũng đã nói rằng chúng tôi mong muốn sự khác biệt giữa hai bờ eo biển được giải quyết bằng các biện pháp hòa bình.”

Lập trường trên đã được nhắc lại khi Tổng thống Biden có cuộc điện đàm với Chủ tịch Tập Cận Bình hồi tuần trước, ông Kirby cho hay.

Khi được hỏi liệu chuyến thăm của bà Pelosi có thể khiến bà hoặc người dân Đài Loan gặp nguy hiểm, phát ngôn viên Kirby cho hay Mỹ sẽ “đảm bảo chắc chắn rằng bà ấy có một chuyến thăm an toàn”. Ông Kirby cũng nhấn mạnh thêm rằng, mặc dù Washington không mong có một cuộc tấn công trực tiếp xảy ra nhưng những lời đe dọa và khiêu khích của Trung Quốc có thể châm ngòi cho một cuộc xung đột.