- Chưa nói đến số tiền rất lớn để mua vaccine COVID-19, quá trình đàm phán, thỏa thuận để mua được các loại vaccine cũng hoàn toàn không đơn giản nếu không nói là cực kỳ phức tạp và thậm chí là rủi ro…

Chiều 3/6, tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ, Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường cho biết, để có nguồn vaccine nhanh nhất cho Việt Nam, Chính phủ đã có chủ trương khuyến khích và tạo điều kiện tối đa cho các doanh nghiệp, tập đoàn, các địa phương tham gia nhập khẩu vaccine phòng COVID-19.

Theo ông Cường, có 2 cách để các doanh nghiệp tham gia mua vaccine, đó là huy động tiền đóng góp cho Quỹ vaccine phòng chống COVID-19 hoặc doanh nghiệp trực tiếp nhập khẩu vaccine từ nguồn tin cậy.

Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, về việc kiểm soát chất lượng, vaccine hiện nay được nhập khẩu trong tình trạng khẩn cấp với chất lượng được nhà sản xuất đảm bảo. Tuy nhiên, do vaccine được cấp phép trong tình trạng khẩn cấp nên có một số đặc thù: Chất lượng vaccine được nhà sản xuất đảm bảo nhưng phản ứng và hiệu quả còn cần được tiếp tục theo dõi.

Thêm vào đó, có những loại vaccine được bảo quản trong điều kiện rất ngặt nghèo, ví dụ như có loại bảo quản nhiệt độ âm 75 độ.

Đặc biệt, do được cấp phép trong tình trạng khẩn cấp nên vaccine khi về Việt Nam có một số nội dung chưa kiểm định được. Vì vậy, việc kiểm soát chất lượng vaccine không thực hiện theo những tiêu chí thông thường mà phải chấp nhận những vaccine đã được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cấp chứng nhận hoặc do một số nước châu Âu, Mỹ, Nga chứng nhận.

“Trong trường hợp này, phương pháp là chúng ta phải trực tiếp mua của nhà sản xuất, không qua trung gian vì khi vận chuyển vaccine về, chúng ta không kiểm soát được quá trình bảo quản vaccine có bảo đảm không hoặc nhà sản xuất phải ủy quyền chính thức cho công ty nào và chúng ta được kiểm tra việc ủy quyền đó, nhưng khi mua ta vẫn phải mua trực tiếp của nhà sản xuất.” – ông Cường giải thích.

Về tiến độ tiêm vaccine của Việt Nam so với thế giới như thế nào, Thứ trưởng Bộ y tế cho biết, hiện nay, theo Nghị quyết của Bộ Chính trị, của Chính phủ, Bộ Y tế được giao nhiệm vụ nhập khẩu 150 triệu liều vaccine để tiêm cho 70% dân số từ 18 tuổi trở lên.

“Về cơ bản, đến nay, Việt Nam đã tiếp cận được đủ số lượng vaccine này. Tuy nhiên, khi nhập khẩu, Việt Nam phải ký cam kết với nhà sản xuất vì họ yêu cầu chúng ta phải ký thỏa thuận miễn trách nhiệm khi sử dụng vaccine trong trường hợp có sự cố xảy ra. Thêm vào đó, các công ty đều bắt chúng ta thỏa thuận chấp nhận trường hợp nhà sản xuất giao hàng không đúng tiến độ.” – ông Trương Quốc Cường giải thích.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế, sở dĩ có thỏa thuận này bởi Việt Nam được xếp vào một trong những quốc gia đang kiểm soát tốt dịch bệnh, do vậy, có trường hợp vaccine đang chuyển về Việt Nam nhưng lại bị điều sang nước khác có tình trạng dịch bệnh cấp bách hơn.

Như vậy, tiến độ cung ứng vaccine hiện nay hoàn toàn phụ thuộc vào nhà sản xuất bởi cung chưa đủ cầu.

Tuy nhiên, ông Trương Quốc Cường khẳng định: Từ tháng 8 trở đi, các nguồn vaccine Việt Nam đã đặt mua sẽ về đều.

“Hiện nay, chúng ta đã mua được 170 triệu liều vaccine nhưng phải chấp nhận khả năng không được giao hàng đúng tiến độ vì các lý do tôi đã nêu ở trên.” – ông Cường nhấn mạnh.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế, hiện nay, các KCN là một trong những nơi tham gia vào mục tiêu kép để phát triển kinh tế. Đây cũng là nơi khi dịch xảy ra thì tốc độ lây lan rất nhanh do tập trung đông người với điều kiện làm việc từ nhà ăn, khu vệ sinh, khu thay đồ… dễ lây lan dịch bệnh nhất.

“Dịch COVID-19 lần này khác với những lần trước. Ngày xưa chúng ta đề nghị khoảng cách khoảng 2m, do trước đây chủng virus cũ lây qua nước bọt, nước bọt chỉ bắn dưới 2m là rơi. Chủng mới lây lan lần này đi qua không khí, không rơi, lơ lủng trong không khí, nên đeo khẩu trang là hết sức quan trọng.” – Thứ trưởng Bộ Y tế giải thích.

“Nhân dịp này, cũng đề nghị các phóng viên báo đài khi tuyên truyền cũng nói thêm là virus chủng này lây nhanh, nhưng tại sao lây nhanh? Lý do là lây qua không khí, không rơi nên cần phải tuân thủ việc đeo khẩu trang.” – ông Trương Quốc Cường nhấn mạnh.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế, với điều kiện làm việc tại các KCN như đã phân tích, Chính phủ, Ban Chỉ đạo, Bộ Y tế đã chỉ đạo rất quyết liệt và có chính sách trước mắt là tập trung ưu tiên cho KCN trong đó có việc tiêm vaccine cho công nhân các KCN. Dù vừa rồi vaccine về cũng chưa nhiều nhưng đã ưu tiên cho 2 tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh, mỗi tỉnh 150.000 liều để tiêm cho công nhân KCN.

Cùng với đó, Ban Chỉ đạo tại địa phương và CDC các tỉnh đã có hướng dẫn, quan tâm rất đầy đủ đến công tác phòng chống dịch cho công nhân các KCN như giữ khoảng cách, đeo khẩu trang… để hạn chế nguy cơ lây nhiễm, nhất là chuẩn bị sẵn sàng khu cách ly để nếu có ca lây nhiễm thì cách ly ngay, tránh cách ly đông người, có thể lây chéo trong khu cách ly.

“Vừa rồi, tôi có tháp tùng Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đi kiểm tra công tác chống dịch tại TP.HCM, thăm các KCN. TP.HCM đã rất chủ động mặc dù chưa có trường hợp mắc trong KCN. Các KCN của Thành phố cũng chuẩn bị sẵn sàng, đầy đủ các khu cách ly, sẵn sàng phương tiện phòng chống dịch. Thành phố cũng quan tâm đến vấn đề tiêm vaccine. Với kết quả như vậy, với sự vào cuộc quyết liệt của Ban Chỉ đạo các tỉnh mà TP.HCM là một ví dụ, chúng ta hy vọng rằng việc lây lan COVID-19, phòng chống dịch của TP.HCM nói riêng và các tỉnh nói chung sẽ được thực hiện tốt mục tiêu kép, vừa chống dịch, vừa sản xuất kinh doanh.” – Thứ trưởng Bộ Y tế nói.