- Hội nghị các Chuyên gia cấp cao Đông Á (EAS) về hợp tác ứng phó COVID-19 đã được tổ chức theo hình thức trực tuyến, dưới sự đồng chủ trì của Việt Nam, trong vai trò Chủ tịch ASEAN và EAS 2020, và Indonesia, trong vai trò Chủ tịch Hội nghị các Quan chức cao cấp Y tế (SOMHD) ASEAN.

Đây là Hội nghị trong khuôn khổ sáng kiến chung của Việt Nam và Indonesia nhằm tăng cường hợp tác EAS ứng phó với COVID-19 và những tình huống y tế công cộng khẩn cấp trong tương lai, phối hợp nỗ lực giảm thiểu các tác động tiêu cực do dịch bệnh gây ra và phục hồi bền vững, góp phần nâng cao khả năng ứng phó hiệu quả của EAS trước những thách thức đang nổi lên tại khu vực.

Hội nghị có sự tham dự của Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng đoàn Quan chức cao cấp (SOM) ASEAN của Việt Nam, Trưởng SOM ASEAN của Indonesia Ngurah Swajaya, các Trưởng SOM và đại diện cao cấp của các nước tham gia EAS, Phó Tổng Thư ký ASEAN, cùng các chuyên gia và đại diện các trụ cột hợp tác trong ASEAN và của các đối tác EAS.

Khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh, trong bối cảnh đầy khó khăn, thách thức do COVID-19 gây ra, ASEAN đã phát huy tinh thần gắn kết và chủ động thích ứng, tích cực triển khai các nỗ lực của một Cộng đồng ASEAN đoàn kết, thống nhất, phối hợp chặt chẽ với các đối tác, trong đó có các Đối tác EAS, ứng phó kịp thời và hiệu quả với đại dịch. Thứ trưởng đề nghị các đối tác EAS tiếp tục tích cực ủng hộ và hỗ trợ các sáng kiến của ASEAN ứng phó với COVID-19 và các dịch bệnh trong tương lai, bao gồm Quỹ ASEAN ứng phó COVID-19, Kho dự phòng vật tư y tế khu vực, và hỗ trợ ASEAN xây dựng kế hoạch phục hồi tổng thể.

Trong bối cảnh năm 2020 kỷ niệm 15 năm thành lập, EAS cần tiếp tục nâng cao khả năng ứng phó kịp thời và hiệu quả trước những thách thức đang nổi lên trong khu vực, trong đó có đại dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp hiện nay. Theo đó, Thứ trưởng đề nghị Hội nghị tập trung thảo luận và đề xuất các biện pháp thiết thực, cụ thể nhằm tiếp tục nâng cao hiệu quả hợp tác EAS trong kiểm soát và ngăn ngừa đại dịch, đồng thời giảm thiểu các tác động kinh tế-xã hội và thúc đẩy phục hồi bền vững; đồng thời khẳng định những nỗ lực cùng các sáng kiến hiện có của ASEAN cùng với thành quả hợp tác với các đối tác EAS là nền tảng quan trọng để tiếp tục đẩy mạnh hợp tác EAS vì mục tiêu này.

Phát biểu khai mạc, Trưởng SOM ASEAN của Indonesia Ngurah Swajaya nhấn mạnh để ứng phó hiệu quả trước những diễn biến ngày càng phức tạp của COVID-19, cần có sự chung tay, tăng cường hợp tác của tất cả các nước; đề nghị các đối tác EAS tiếp tục hỗ trợ ASEAN nâng cao năng lực y tế ứng phó với đại dịch, phối hợp nghiên cứu, phát triển vắc xin và thuốc điều trị COVID-19, bảo đảm tiếp cận đồng đều, công bằng với chi phí phù hợp.

Các chuyên gia đại diện các nước EAS hoan nghênh việc tổ chức Hội nghị, coi đây là cơ hội để tiếp tục phát huy vai trò EAS thúc đẩy hợp tác ứng phó hiệu quả với các thách thức đang nổi lêntỏng khu vực, nhất là đại dịch COVID-19.

Tại Hội nghị, các chuyên gia EAS đã chia sẻ thông tin cập nhật về tình hình dịch bệnh COVID-19 và các biện pháp kiểm soát và ngăn chặn dịch COVID-19 được triển khai ở mỗi nước; nhất trí cần tăng cường phối hợp chặt chẽ một cách tổng thể và toàn diện để ứng phó hiệu quả với đại dịch; thảo luận và đề xuất các biện pháp phòng chống dịch bệnh, phối hợp nghiên cứu, phát triển, phân phối vắc xin và thuốc điều trị COVID-19, giảm thiểu các tác động tiêu cực về kinh tế-xã hội do dịch bệnh gây ra, đồng thời thúc đẩy phục hồi tổng thể và bền vững. Các Đối tác EAS nhất trí sẽ tiếp tục phối hợp, hỗ trợ ASEAN hỗ trợ nâng cao năng lực y tế dự phòng và thúc đẩy phục hồi bền vững trong thời gian tới.

Các nước nhất trí sẽ báo cáo kết quả Hội nghị các Chuyên gia EAS về COVID-19 trình Hội nghị cấp cao Đông Á lần thứ 15 tháng 11/2020 ghi nhận.