- Sau nhiều tháng kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự tại Ukraine, cú sốc lạm phát hiện vẫn đang gây cản trở đối với hoạt động nền kinh tế của nhiều quốc gia trên thế giới cũng như sinh hoạt hàng ngày của các hộ gia đình. Tuy nhiên, may mắn thay, giá lương thực đã dần dần trở về trạng thái ổn định. 

Cụ thể, một lĩnh vực quan trọng là lương thực thực phẩm, giá đã ổn định hơn so với vài tháng trước. 

Giá ngũ cốc, dầu thực vật, những thực phẩm chủ yếu khác trên khắp thế giới đã trở lại mức thường thấy trước khi chiến sự bắt đầu. Chỉ số giá dầu thực vật tháng 7 của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) ghi nhận mức sụt giảm 19,2% so với tháng 6, đồng thời đánh dấu mức thấp nhất trong 10 tháng.

Nga và Ukraine là hai cường quốc về nông nghiệp và lần lượt hai nhà xuất khẩu lúa mì lớn nhất và lớn thứ năm thế giới, đồng thời đứng đầu về hoạt động xuất khẩu dầu hướng dương.

Chính vì lẽ đó, không có gì ngạc nhiên khi giá lương thực tăng trong tháng Hai và tháng Ba bởi lo ngại về gián đoạn nguồn cung gia tăng mạnh mẽ. Tại thời điểm đó, nỗi lo về tình trạng thiếu hụt lương thực kéo dài, dự trữ ngũ cốc giảm và nạn đói tăng lên.

Thế nhưng, kết cục khủng khiếp trên đã không xảy ra.

Tuần trước, giá lúa mì kỳ hạn giao tháng 12 tại Chicago giảm xuống còn 7,7 USD mỗi giạ (khoảng 27kg), thấp hơn nhiều so với mức 12,79 USD cách đây ba tháng và trở lại mức hồi tháng 2. Ngô cũng trở lại mức giá trước khi chiến sự xảy ra.

Trong khi đó, dầu cọ - được dùng trong hàng nghìn món ăn từ kem đến mì ăn liền không chỉ giảm trở lại mức giá trước khủng hoảng Ukraine, thậm chí còn ở mức thấp hơn.

Bên cạnh đó, thỏa thuận gần đây do Liên Hợp Quốc làm trung gian, cho phép xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine rời cảng Odessa, chỉ có thể giải thích một phần nhỏ của sự thay đổi vì thỏa thuận này được ký vào tháng 7 khi mọi thứ hầu hết đều trong đà giảm.

Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, các trang trại của Nga sẽ xuất khẩu kỷ lục 38 triệu tấn lúa mì trong vụ mùa năm 2022 - 2023, nhiều hơn khoảng 2 triệu tấn so với vụ trước. Nga đang có mùa lúa mì bội thu, một phần do thời tiết tốt vào đầu năm và nhu cầu mạnh mẽ từ các nhà nhập khẩu truyền thống ở Bắc Phi, Trung Đông và châu Á.

Ngoài ra, một số chuyên gia cho rằng lo lắng về thiếu hụt đã được phóng đại quá mức ngay từ đầu. Theo Charles Robertson, Nhà kinh tế trưởng của ngân hàng đầu tư Renaissance Capital, thời điểm ngay sau xung đột, các nhà kinh doanh ngũ cốc đã quá kích động.

Họ đã nhìn nhận, phân tích sự gián đoạn của nguồn cung ngũ cốc cũng sẽ rơi vào tình trạng gián đoạn lâu dài như dầu và khí đốt. Tuy nhiên, hai loại hàng hóa này có nguồn cung khác nhau. 

Người tiêu dùng sẽ không cảm nhận được sự giảm giá ngay lập tức. Giá lúa mì và các loại ngũ cốc khác đã trở lại mức trước xung đột khi được định giá bằng USD chứ không phải bằng nhiều loại tiền tệ khác.

Ngoài ra, theo dữ liệu lịch sử, giá ngũ cốc vốn đã rất cao ngay cả trước chiến sự và không có gì đảm bảo rằng chúng sẽ không tăng trở lại. Hạn hán trên khắp thế giới sẽ ảnh hưởng đến năng suất cây trồng. Đồng thời, phân bón vẫn vô cùng đắt đỏ. Urê hiện có giá 680 USD.tấn, giảm từ mức 955 USD vào giữa tháng 4 nhưng vẫn cao hơn đáng kể so với ngưỡng 400 USD của một năm trước.

Nguyên nhân khiến giá phân bón tăng cao là bởi sự tăng vọt của giá khí đốt tự nhiên, một thành phần trong nhiều loại phân bón. Với việc giá nhiên liệu ở châu Âu tiếp tục đạt mức cao kỷ lục, không loại trừ khả năng có thể có thêm bất ngờ khó chịu với giá lương thực.